Page 278 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám
P. 278
- Của chú đấy!
"Cái gì đẹp, thơ mộng thì Bác cũng cho là của nghệ sĩ. Chính thật ra là
của Bác. Bác đã tạo ra một sắc thái mới cho trời đất núi sông, cây cỏ và cả dân
tộc này..." Lúc bấy giờ tôi nghĩ thế, và bây giờ tôi cũng nghĩ như thế.
Tôi ở với Bác không đầy sáu tháng, nhưng cũng nhiều lần dời nhà. Trước
khi đi khỏi ngôi nhà thứ hai, Bác lúi húi trồng một cây quít, tôi luẩn quẩn theo
Bác, giúp Bác xới đất cắm cọc xung quanh cây quít nhỏ. Tôi nói:
- Thưa Bác, mai ta dời đi rồi. Bác còn trồng làm gì? Bác đứng dậy ngắm
nghía cây quít mới trồng một lúc, như chợt nhớ câu tôi vừa hỏi, Bác quay lại nói:
- À, mình đi thì trồng để mai sau ai qua ngang đây gặp ăn cũng được....
Nơi nào Bác ở cũng lưu lại trong tâm hồn chúng tôi những hình ảnh và
không khí đầm ấm. Nhớ khi dời khỏi ngôi nhà thứ nhất, nghe anh em phục vụ
Bác bảo nhà này phải đốt đi để giữ bí mật, tôi đau lòng quá. Tôi xin Bác: "Thưa
Bác, Bác cho cháu ở lại một ngày để vẽ rối hãy đốt". Bác đồng ý và để anh
Định. người chịu trách nhiệm đốt, ở lại với tôi. Mờ sáng hôm sau tôi vội thúc
dậy để vẽ, say sưa vẽ lại chỗ Bác ngồi. Nơi Bác ăn, Bác ngủ. Tôi sờ từng cây
cột, nấc thang, tấm bìa lịch hàng ngày Bác bóc, đốt đi như cháy lòng tôi. Cả
những tấm lá cọ, cả những tàu chuối đung đưa... tôi đều ghi chép tỉ mỉ. Tôi
muốn giữ lại cho mai sau, dù là những cái gì nhỏ nhất, đã được sống gần và
mang hơi ấm của Bác.
Bác còn là một tấm gương sáng về sự giữ gìn và rèn luyện sức khoẻ. Bất
kỳ thời tiết nào, dù việc nhiều việc bận đến đâu, sáng nào Bác cũng tập thể dục.
Có lần tôi thấy Bác tập võ. Giữa cảnh núi rừng hùng vĩ, nhìn Bác phất phơ chòm
râu bạc, đi một đường quyền uyển chuyển nhẹ nhàng, tôi có cái cảm giác như
đang lạc vào một cảnh tiên, gặp một ông tiên nào đó. Bác cũng thường nhân
những lúc nghỉ, ra ngồi câu cá bên bờ suối. Nhất là những đêm trăng sáng, Bác
hay gọi chúng tôi đến kể cho chúng tôi nghe những mẩu chuyện trong cuộc đời
hoạt động của Bác. Và chúng tôi như những đứa cháu nhỏ quây quần chung
quanh ông nội, nghe ông kể chuyện. Thật là những giờ phút suốt đời tôi không
bao giờ quên được.
Từ khi ra Việt Bắc, trong thời gian cùng anh em hoạ sĩ miền Bắc phục vụ
Đại hội và những ngày được sống bên cạnh Bác, tôi đã cố gắng vẽ sao cho nhiều
cho tốt. Nhưng trình độ nghệ thuật của tôi có hạn. Được cử đi học nước ngoài để
nâng cao nghiệp vụ đó là nguyện ước lúc nào cũng canh cánh bên lòng tôi. Anh
Trường Chinh rất thấu hiểu điều đó. Một hôm anh bảo tôi đem tranh qua nhà
cho anh xem. Cùng xem hôm đó với anh có Bác Tôn, anh Hoàng Quốc Việt, anh
Nguyễn Đình Thi... Sau đó, Trung ương quyết định cho tôi đi dự Hội nghị liên
hoan thanh niên sinh viên quốc tế và cho tôi được ở nước ngoài học. Trước hôm
lên đường mấy hôm, anh Trường Chinh gọi đoàn đại biểu đến, có anh Nguyễn
Đình Thi, anh Lưu Hữu Phước, một số anh em khác và tôi. Anh dặn dò chúng
278