Page 273 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Mỗi bữa Bác chỉ ăn hai bát cơm. tôi ái ngại, hỏi Bác:

- Cháu thấy Bác ăn ít quá, sức khoẻ có kém không?
- Bác ăn thế, thấy sức khoẻ cũng bình thường.
Tôi bày anh Định làm thêm nhiều món, biết đâu lạ miệng có khi Bác ăn
được nhiều chăng? (Mà nào có gì đâu, chỉ có rau rừng, đọt bí, măng nứa vậy

thôi). Nhìn cơm, nhìn thức ăn, Bác nói với anh em:
- Hôm nay các chú làm cơm cho Bác nhiều quá. Bác ăn còn thừa, đổ đi
cũng không ai biết, nhưng Bác không nỡ. Đồng bào mình còn đang thiếu thốn....
Một cái bàn, một vài bát cơm, một hai đĩa con rau có gì là nhiều? Nhưng Bác

vẫn không muốn nhận cho mình bất cứ một cái gì nhiều hơn người khác, tuy
rằng công việc của Bác nặng nề, to lớn hơn bất kỳ người nào khác.
Một hôm thấy Bác thay áo ra, có đồng chí phục vụ vội cầm xuống suối
giặt. Anh vừa ngồi xuống tảng đá, thì có tiềng người gọi, anh vội bỏ áo đấy chạy

đi. Một lát sau, trở lại không thấy cái áo đâu. Anh lo quá, cứ men theo suối đi
tìm. Tìm mãi vẫn không thấy, anh đành về thưa thật với Bác, Bác cười nói:
- Bác xuống suối thấy áo, Bác đã giặt và phơi kia rồi. Lần sau chú đừng
bỏ như thế nhỡ nước lũ trôi mất, lãng phí...

Có lần Bác đưa tôi lên nhà. đúng như cảnh "nhà sàn đơn sơ" mà anh Tố
Hữu đã tả trong bài thơ Sáng tháng năm:
Bác kêu con đến bên bàn
Bác ngồi Bác viết nhà sàn đơn sơ

Con bồ câu trắng ngây thơ
Nó đi tìm thóc quanh bồ công văn
. ..Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản dị
Màu quê hương bền bỉ đậm đà...

Ngoài chiếc máy đánh chữ, tất cả đồ dùng cá nhân, Bác cho vào một cái
bị nhỏ. Bác nói:
- Khi cần đi, Bác chỉ cần mang cái bị là xong ngay. Vừa nói, Bác vừa
khoác lên vai một cách gọn gàng. Bác thật là một bài học sống cho chúng tôi về

tác phong quân sự hoá trong kháng chiến. Bây giờ ai cũng biết tấm ảnh chụp
quang cảnh Bác đang xắn quần lội qua suối. Sự thật thì không phải Bác xắn
quần đâu. Bác dùng một sợi dây luồn vào trong, treo ống quần lên thắt lưng, đi
đường xa dốc núi không bao giờ quần bị sổ ra mà hai tay lại rảnh rang.

Bác không hề đòi hỏi gì cho bản thân, nhưng đối với người khác thì Bác
lại chăm sóc từng li từng tí, mặc dù Bác rất bận. Mỗi lần Bác đi công tác về, thật
như mang cả luồng ánh sáng vào nhà, làm rộn lên cả cái tập thể nhỏ bé của
chúng tôi. Những lúc nghỉ việc, Bác hay đến xem tôi vẽ. Có lần, xem một bức

tranh, Bác nói:
- Bác có ý kiến, chú đồng ý không?
- Cháu xin Bác cho ý kiến...

273