Page 144 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

nhiều nơi khác sau cách mạng, chính quyền cách mạng non trẻ, còn gặp nhiều

khó khăn, thiếu thốn. Dù ở dinh thự của vua Nguyễn song trang bị súng ống
chưa có gì, ăn uống thiếu thốn. Mọi người cùng bàn cách tháo gỡ khó khăn. Anh
Kỳ nói:
- "Tôi có cái áo của Bác Hồ tặng, nay mang bán đấu giá lấy tiền mua vũ

khí trang bị cho đơn vị bảo vệ của tỉnh''. Mọi người tán thành ý kiến đó nhưng
tôi lại giãy nảy lên "Cái áo này là của Bác tặng, mà hành trình của nó như vậy,
bán đi làm sao được! Bác đã bảo tôi giữ mà bây giờ các anh lại bán đi, thì tôi
không đồng ý đâu!".

Các anh thuyết phục: "Chị cứ đồng ý đi. Nếu cần chúng tôi sẽ báo cáo với
Bác. Bây giờ chúng ta nghèo quá mà chẳng còn cách nào khác, đành phải bán
chiếc áo để mua vũ khí trang bị cho đơn vị bảo vệ Ủy ban".
Suy nghĩ mãi, tôi thấy ý kiến cũng đúng nên đồng ý bán. Lúc bấy giờ, Huế

vừa giành được chính quyền, các nhà tư sản, địa chủ giàu vẫn rất nhiều. Hôm tổ
chức bán đấu giá cái áo rất đông người dự. Nghe nói chiếc áo là của Bác Hồ nên
vốn quý mến Bác, nhiều người không tiếc tiền bỏ ra mua áo và đẩy giá lên rất
cao. Bán chiếc áo được một khoản tiền rất lớn. Tôi vẫn còn nhớ số tiền đó chúng

tôi mua súng, đạn trang bị đủ cho đơn vị bảo vệ của chính quyền tỉnh.
Ở Tân Trào, chúng tôi được Bác rèn dạy về cách ăn nói, cách dùng từ. Bác
là người không thích dùng văn hoa, kiểu cách. Bác hay phê bình nhắc nhở các
cán bộ nói nhiều, nói khó hiểu. Bác luôn dạy mọi người nói, viết ngắn gọn, dễ

hiểu mà vẫn đầy đủ. Mọi cán bộ lên lớp dạy hay diễn thuyết, Bác đều ngồi dưới
nghe. Vì vậy ai lên nói gì cũng đều rất lo, và không ai dám nói năng lôi thôi dài
dòng. Hồi đó ở đây có một lớp học bao gồm các đồng chí từ các tỉnh về và từ Hà
Nội lên, gọi là lớp kỹ thuật điện báo. Về chuyên môn thì mình chưa có ai nên do

lính Mỹ Đồng minh dạy, còn về chính trị Bác phân công cho tôi dạy. Vào khoảng
tháng 6 năm 1945, lớp có khoảng gần 20 người bắt đầu học. Hôm tôi lên lớp giảng
buổi đầu, Bác cũng ngồi dự ở dưới. Lúc giảng tôi nhắc lại mấy lần câu: "Muốn phát
triển phong trào phải củng cố cơ sở cách mạng, phát triển phải đi đôi với củng cố''.

Lát sau Bác hỏi tôi: "củng cố'' nghĩa là gì? Tôi giải thích xong Bác bảo" "Tại sao
không nói cho dễ hiểu hơn mà lại dùng từ ''củng cố''. Tôi không dám nói gì song
trong bụng cũng không vừa ý lắm. Tôi ấm ức, nghĩ: "chắc là Bác vặn vẹo, bắt bí
mình thôi chứ giảng cho trí thức chứ có phải giảng cho đồng bào đâu mà sợ họ

không hiểu. Bác làm thế này thì còn ai dám lên giảng, mà nói gì nữa''. Lúc tan buổi
tôi về và nói lại với anh Văn: "Từ nay tôi trả lớp lại cho anh đấy. Tôi không lên lớp
nữa đâu! Lên lớp giảng Bác ngồi nghe nữa, nói năng khó lắm''. Các anh cùng cười.
Chiều hôm ấy anh Văn về báo với tôi:

- Chi ơi, Bác bảo chiều nay cô lên gặp Bác! Tôi hết cả hồn: thôi chết rồi
chắc là mấy ông lên báo với Bác đây. Nghĩ vậy, nhưng vì Bác gọi nên tôi vẫn
phải lên lán Nà Lừa gặp Bác. Tôi lên chào hỏi xong Bác hỏi:

144