Page 147 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Anh chị em tập luyện say sưa lắm và rất kết quả. Ở được một thời gian ngắn tại

Phượng Liễn, đến cuối năm, tôi lại chuyển sang Thanh La tiếp tục gây dựng cơ
sở quần chúng. Tôi về nhà đồng chí Bút Ấm rồi sau đó ra ở lán ngoài Rộc sậy để
đảm bảo bí mật vì ở trong xóm bọn quan châu và lý dịch thường hay qua lại.
Trong việc huấn luyện quân sự cho anh em lúc đầu có khó khăn là anh em thấy

tôi huấn luyện khá cứ tưởng tôi là của Cung Đình Vận. Còn công tác phát triển
cơ sở cách mạng cũng gặp một số trở ngại là lúc này có một số chánh tổng, lý
trưởng xã đoàn có thái độ lừng chừng cản trở phong trào. Vì vậy hoạt động của
quần chúng có phần nào bị hạn chế. Trước tình hình đó các đồng chí Chu Văn

1
Tấn và Song Hào chủ trương tổ chức một cuộc mít tinh tại Rộc Hán để ổn định
tư tưởng cho quần chúng và vận động bọn lý dịch.
Tôi làm trưởng ban tổ chức cuộc mít tinh đó. Đồng chí Song Hào nói
chuyện về tình hình thế giới, đồng chí Tấn vạch tội ác của bọn phản động tay sai

đế quốc phá phong trào cách mạng. Cuộc mít tinh có ảnh hưởng rõ rệt. Quần
chúng phấn khởi, tin tưởng hơn vào thắng lợi của cách mạng, còn bọn lý dịch thì
cũng hoảng sợ, không dám ngăn cản con em họ hoạt động và không dám mò la,
dò xét tình hình của ta để đi báo với bọn quan lại. Từ đó, chúng tôi hoạt động

được tự do hơn. Phong trào xã Thanh La ngày càng phát triển cả bề rộng và bề
sâu. Mọi hoạt động của các tổ chức quần chúng rất sôi nổi và gần như công khai.
Thời gian trôi nhanh. Năm 1944 qua đi lúc nào tôi cũng không hay vì đầu
óc luôn luôn bận rộn với công tác. Lòng tôi vui như mở hội, quên ăn quên ngủ

sung sướng trước phong trào đang lên. Tình hình mỗi ngày một biến đổi mau
chóng. Nhật đã đánh Pháp đêm 9- 3 rồi! Nhân dân bàn tán xôn xao về những
chuyện Nhật đánh Pháp ở các nơi. Bọn lý dịch cứ chạy đi chạy về nghe tin này
rất hoang mang, lo sợ. Nhật vừa nổ súng đánh Pháp đêm 9- 3 thì ngay hôm sau,

tôi và các đồng chí Khánh Phương, Chu Phóng, Phương Cương ở trong ban chỉ
huy đội cứu quốc quân được lệnh cấp trên cho tập trung lực lượng quần chúng
công khai biểu tình đi qua một số xã. Ngày 11-3 chúng tôi tập trung quân ở thôn
Cầu Toa xã Thanh La. Lực lượng bấy giờ tuy vậy cũng có thể nói là đông đảo và

coi hùng dũng lắm, có súng ống, gậy gộc, giáo mác... Lại có cả cờ nữa. Đồng
chí Ma Kỳ Phượng đã mua vải để may cờ, làm khẩu hiệu đi biểu dương lực
lượng đấu tranh.
Quân cách mạng đi đến đâu đều được nhân dân nhiệt liệt hưởng ứng, ủng

hộ. Dân chúng giao cho đoàn chúng tôi vũ khí lấy được của Pháp bại trận bỏ lại
dọc đường và xin ra nhập đoàn mỗi lúc một đông. Chúng tôi còn thu cả bằng sắc
và con dấu của bọn lý dịch, đồng thời thành lập các uỷ ban cách mạng lâm thời
và Mặt trận Việt Minh các xã. Quân ta hùng dũng tiến quân với một khí thế hiên
2
ngang. Đi tới thôn Đồng Cầu thuộc xã Minh Khai , chúng tôi được tin bà con

1 Thuộc xã Minh Thanh, huyện Sơn Dương
2 Nay thuộc xã Minh Thanh, huyện Sơn Dương
147