Page 238 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 238
238 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
pha đen, hồng, xanh...), buộc ra ngoài thắt cúc. Áo xẻ tà, khâu bện chỉ xanh hình bông
lưng trắng. lúa ở hai bên mép tà và cả gấu áo. Cổ áo
Xà cạp màu trắng, gần giống hình tam hình chữ nhật được cắt riêng, sau đó mới
giác, có dây để buộc một đầu, để vải tự khâu ghép vào thân áo. Khi mặc, cổ bẻ ra
nhiên không gấp mép. Khi quấn, đầu to phía sau gáy. Cổ áo được viền vải đỏ xung
trước, từ mắt cá chân lên trên, dây cài và quanh, ghép vải màu các loại thành những
buộc gần đầu gối. đường gân nhỏ nổi và thêu hoa văn hình
Vòng cổ bằng bạc, hình tròn, chính quả trám, hình tam giác, hình răng cưa...
giữa thân vòng to, hai đầu thu nhỏ dần, bằng màu chỉ xanh và đen tạo thành ba ô
vòng không khép kín mà để khe hở để có tương xứng trên cổ áo.
thể kéo căng ra và lồng vào cổ; hai đầu vòng Quần: Là loại quần cộc ngang đầu
được uốn ngược ra ngoài để đeo các dây gối, bằng vải chàm đen, theo kiểu quần
toòng teng. Phần uốn ngược có hình lưỡi đũng chéo, ống rộng. Cạp quần là miếng
mác được trang trí hoa văn một mặt hình vải rời khâu liền vào thân quần và không
dẻ quạt, vạch thẳng song song. Các dây luồn dải rút nên khi mặc phải vấn mối về
toòng teng được tạo từ nhiều mảnh kim phía trước và thắt dây vải phía ngoài, chân
quấn xà cạp.
loại trắng hình tròn (mỗi hình có đường
kính 1cm) móc nối lại với nhau. Có 4 dây Đồ trang sức của phụ nữ Mông Đen,
toòng teng dài, ngắn khác nhau. Ngoài ra gồm có: vòng cổ, vòng tai, vòng tay, nhẫn...
với chất liệu và hình thức cũng gần giống
còn có khuyên tai, vòng tay, nhẫn. đồ trang sức của nhóm Mông Trắng.
- Trang phục nữ Mông Đen gồm: khăn,
áo (áo trong, áo ngoài), quần, xà cạp. - Trang phục nữ Na Mẻo: Phụ nữ Na
Khăn cuốn đầu bằng mảnh vải đen Mẻo mặc áo ngắn bằng sợi bông tự dệt,
chàm, dài. Họ cuốn vải vào một vòng tròn là loại áo bốn mảnh, ống tay áo có nối chỗ
(đan từ nan cây giang) vừa với vòng của khuỷu tay. Áo xẻ tà hai bên, vạt áo thêu
đầu để đội. một vệt hoa văn hình hoa khế kép bằng
Phụ nữ Mông Đen mặc hai áo: áo chỉ đỏ, xanh; trên nền trắng có ba vạch chỉ
trong và áo ngoài. Áo trong là loại áo bốn ngang, nửa trên chủ yếu là màu đỏ, nửa
thân, may bằng vải khổ 0,4 m, gấp đôi lại dưới là màu xanh. Thân áo thường thêu
tạo thành bốn thân áo. Hai thân sau khâu hoa văn hình hoa khế, trên lưng áo thêu
vắt lại thành một đường ở sống lưng. Áo hoa văn hình người (10 - 12 người cầm tay
mở cúc phía trước ngực. Tay áo khâu tròn, nhau); đều thêu bằng chỉ xanh, đỏ để nổi
không rộng lắm. Trên khuỷu của hai bên bật trên nền trắng.
ống tay áo được trang trí hoa văn hình quả Yếm ngực có hai dây buộc vòng lên cổ,
trám màu xanh và ghép vải màu. Phần hoa ở giữa thân yếm có trang trí hoa văn trên
văn được cắt thêu riêng, sau đó mới khâu một mảnh hình chữ nhật. Màu chỉ thêu
ghép vào tay áo. Áo xẻ tà cao, dùng chỉ trên thân yếm là màu xanh, tím, trắng trên
xanh khâu bện chặt hai bên mép tà áo. nền đỏ. Yếm ngực ôm sát vào cổ, bên ngoài
Áo ngoài gồm hai lớp, lớp trong bằng là hai vạt áo vắt chéo hai bên với dây lưng
vải mềm màu trắng, lớp ngoài bằng vải làm nổi bật phần thêu hoa văn trước ngực.
đen chàm. Đây cũng là loại áo tứ thân. Hai Trước kia người Na Mẻo mặc váy, nay mặc
thân sau khâu vắt lại thành một đường ở quần đen không có trang trí. Đồ trang sức
sống lưng. Áo không có tay, không đóng cũng giống các nhóm Mông khác.
