Page 225 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 225
225
Phêìn thûá hai: DÊN CÛ - DÊN TÖÅC
đã chuẩn bị sẵn hai cái bánh để biếu cho “thiên cẩu” bằng ngón chân cái bỏ xuống
gia chủ. Sau đó cử ông “pù tàu” đại diện cầu thang để chó trời ăn bánh mà không
cho thanh niên, ông “pù mạc” là người ăn con của cô khi cô đi lấy chồng. Lúc đi,
mang trầu sang nhà gái. Họ nói chuyện và ông mối đi trước, lúc đón dâu về thì ông
thống nhất xin giờ lên cửa, sau đó quay về mối đi sau để che chở cho cô dâu.
cùng cả đoàn gồng gánh sang nhà gái. Ở - Lễ hợp hôn: Về đến nhà trai, ông mối
nhóm Sán Chỉ, nhà gái làm lều ở ngoài sàn làm phép “bùa yêu”. Trên mâm có 1 đôi
cho đoàn đón dâu ngủ qua đêm. đũa, 2 m vải trắng, 1 bát gạo có đặt hai
Theo phong tục, khi nhà trai đến cửa, chiếc nhẫn được ông mối chuẩn bị sẵn.
nhà gái chăng dây chắn ngang lối đi và Ông mới rót rượu ra hai chén, rồi lấy đôi
đưa ra những lời hát đố, nếu nhà trai hát đũa gắp một chiếc nhẫn vào chén này, gắp
đáp được thì sẽ được dỡ bỏ, được lên sàn, chiếc còn lại bỏ vào chén kia... gắp đi gắp
nếu không đáp được sẽ bị phạt rượu. Nếu lại nhiều lần để thể hiện sự gắn bó khăng
nhà gái không hát giải được bài hát hỏi khít. Hai chiếc nhẫn giống như hai con cá
của nhà trai sẽ bị nhà trai thu các vật chắn chép đến gặp nhau, từ nay trở đi đôi trai
đường, cho nên người hát phải là người gái yêu nhau, trọn đời chung thủy, chung
nhanh trí, linh hoạt. sống với nhau đến già. Xong, thầy cúng
Khi đoàn đón dâu lên cầu thang vào đưa chén rượu cho chàng rể uống và đeo
nhà, lễ dâng tổ gồm: 1 đôi gà mái luộc, nhẫn cho chàng. Chén còn lại thì cô phù
24 chiếc bánh dày, 2 chai rượu trắng, dâu mang vào buồng cho cô dâu và cũng
1 buồng cau, 12 vuông vải đen, 1 vuông dùng đũa gắp nhẫn đeo vào ngón tay cô
vải trắng, 3 vòng bạc, lá trầu, tiền cưới dâu và cô dâu uống một hớp rượu.
được đặt lên bàn thờ tổ tiên. Ông mối hát Bên nhà gái đem của hồi môn sang
bài Lễ dâng tổ, chàng rể bái tổ, lễ bố mẹ nhà trai: một ông trong họ hoặc một người
vợ và trình diện nhà gái. Nhà gái mời hai anh em trong gia đình phải gánh hòm đến
họ ăn cơm. đúng lúc họ nhà trai đang uống rượu. Gia
Nhà trai nghỉ lại nhà gái đêm đó, đình nhà trai mời tiếp bữa cơm, sau đó
nam nữ, thanh niên hát sình ca (đối đáp có đĩa trầu mời họ nhà gái, lúc này mới
giao duyên) thâu đêm. Hôm sau đến giờ trao chìa khoá mở chiếc hòm đựng của hồi
tốt, nhà trai xin đón dâu về, bàn giao lễ môn của cô dâu.
vật. Trưởng họ đưa người con rể đến 2- Phong tục, tập quán sinh đẻ, nuôi con
trình diện lạy tổ đường. Giờ đón dâu vào Người phụ nữ mang thai tránh làm
khoảng 4 - 5 giờ sáng, trưởng họ đưa từ việc nặng, kiêng không được ngồi ở giữa
lộc mệnh, chính thức bàn giao cô dâu. cửa, kiêng nhìn chó con mới đẻ, không
Người nhà mang gánh đựng áo, nón, thắt được bước qua chạc trâu vì sợ chửa trâu...
lưng của cô dâu cho thầy cúng làm phép. Người chồng có vợ chửa, khi đi đám ma,
Chú rể lấy 24 vuông vải trắng, vải đỏ tặng không được phép khiêng đòn, sợ vợ bị sảy
mẹ vợ để trả công sinh thành, dưỡng dục. thai. Đối với trường hợp, trong gia đình có
Đoàn nhà trai tuần tự ra khỏi nhà gái. người thân mất là cha hoặc mẹ thì người
Cô dâu trước khi ra khỏi nhà lại quay lại chửa kiêng không được nằm bắc cầu khi
một chút để lại phúc lộc cho gia đình, đưa áo quan ra khỏi nhà. Người phụ nữ
bố mẹ. Ra cửa có người cõng ra chân Sán Chay khi có chửa, tuyệt đối không
cầu thang, cô dâu lấy 2 chiếc bánh dày được đào bới quanh nhà; không được ăn
