Page 204 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 204
204 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
tứ thân, có bốn cúc cài chéo nách phải, 3- Trang phục thầy cúng
áo dài cổ đứng, trên diềm đen, dưới diềm Áo thầy cúng được ghép từ hai tấm
xanh, hai đường chỉ khâu nối, ống tay áo vải, chùng đến tận chân, hai ống tay dài và
xắn lên để lộ bên trong khâu miếng vải rộng, khuy mở bên nách phải, vạt sau dài
xanh, đắp vải trắng, có đường chỉ viền hơn vạt trước, mở tà hai bên. Mũ thêu hoa
đen trên nền trắng; hai bên tà cũng khâu văn, áo cũng thêu hình các con vật như
đắp vải màu xanh ở trên, màu trắng ở đôi rồng chầu nguyệt, chim, ngựa, hình
dưới. Các thiếu nữ chưa lấy chồng thì người...
vạt áo buông chùng, khi lấy chồng thì Trẻ em từ 5-6 tuổi trở lên ăn mặc như
dùng thắt lưng bằng vải chàm. Quần ống người lớn.
rộng, dài đến mắt cá chân. Phụ nữ Nùng
An vấn tóc, đội khăn như người Tày. Đồ 7. Nhà ở
trang sức gồm nhẫn, hoa tai, vòng đeo Nhà ở truyền thống của người Nùng
tay... bằng bạc. là nhà sàn, kết cấu tương tự như nhà của
Phụ nữ Nùng Đen mặc tương tự như người Tày, lợp lá cọ hoặc ngói âm dương.
phụ nữ Nùng An, quần áo đều màu chàm, Thôn bản thường tọa lạc trên các sườn
không trang trí các màu khác; đi giày vải đồi, chân núi; có bản ở dọc khe hoặc trải
tự khâu; khi đi chợ, đi chơi đeo chiếc túi rộng trên bãi bằng, dọc theo suối. Nhà cửa
vải được may bằng thổ cẩm. được sắp xếp theo thế đất ở gần ruộng để
Phụ nữ Nùng U mặc áo cánh rộng, tiện sản xuất. Quanh nhà thường trồng các
ngắn đến thắt lưng, cài khuy giữa, cúc áo cây ăn quả như nhãn, bưởi, hồng, chuối...
bằng bạc; cổ, gấu và tay áo có trang trí bằng Các nhà cách nhau một khu vườn trồng
những băng vải hoặc chỉ khác màu, thường rau. Gầm sàn là nơi để dụng cụ sản xuất,
là xanh, trắng... Váy của phụ nữ Nùng U chuồng gia súc, gia cầm...
rất rộng, dài đến mắt cá chân, khi mặc quấn Nhà sàn thường có ba gian, hai chái,
túm hết ra phía sau, giắt vào thắt lưng. Phụ cầu thang lên xuống; vào nhà có hành lang
nữ Nùng U đeo khuyên tai, nhẫn, vòng tay, dùng để rửa ráy, giặt giũ, nếu gia đình có
vòng cổ (đánh theo kiểu dây xích, dài đến bếp riêng thì hành lang đó nối sang nhà
ngang ngực)... đều bằng bạc. bếp. Chia theo chiều dọc thì ngôi nhà có
Nhìn chung, trang phục của phụ nữ hai phần riêng biệt là nửa trên và nửa
Nùng có màu sắc chủ đạo là chàm, đơn dưới. Từ cầu thang vào đến hàng cột đầu
giản, hầu như không thêu thùa trang trí. tiên là nửa trên, còn lại là nửa dưới. Phía
Hiện nay, chỉ người già mới mặc trang ngoài là nơi ngủ dành cho đàn ông, rồi
phục truyền thống, còn hầu hết sử dụng đến buồng của phụ nữ. Gian giữa là nơi
Âu phục. thờ tự. Bên cạnh là gian tiếp khách. Nhà
2- Trang phục nam nào cũng có gác để các vật dụng. Nửa bên
Nam giới Nùng thường mặc áo màu dưới là nơi ngủ của các thành viên khác
chàm, cổ đứng, áo cánh dài tay, ống tay trong gia đình. Nhà rất thoáng về không
nối, cúc xẻ trước ngực, hai túi ở hai bên vạt gian bên trong, nơi ngủ bó hẹp và chạy
áo, hoặc áo năm thân, cúc cài ở ngực bên dọc nửa trên sát vách. Lòng nhà chủ yếu
phải, dài ngang hông. Nam giới mặc quần để ngồi chơi và đan lát, quay tơ, suốt chỉ.
chàm, ống rộng; đầu quấn khăn giống Trước kia, vật liệu xây dựng chủ yếu
người Kinh; chân đi giày vải. là gỗ và các loại dây buộc như: giang,