Page 1066 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU

1066 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG

Núi Dùm mái hữu cây xanh ngất trời. Chàng thanh niên Sán Chay, cũng
Sông Gâm nửa đục nửa trong, không kém phần tinh tế:
Sông Cả mái hữu, có gành Ba Vua, Nhìn hoa anh muốn mùi thơm
Vượt qua Hòn Muối bây giờ, Hỏi rằng hoa đã ướp hương nơi nào?

Ngòi Dàm, Cánh Khảm đã vừa sáng mai. Anh đây có sẵn men đào
Vực Bò, Bò Đái chảy dài, Nếu hoa ưng ý anh vào ướp hương.
Hòn Phiên, chợ Tổng qua nơi Ngòi Lù... Cảm xúc trong tình yêu của thanh niên
3- Tình yêu đôi lứa trong ca dao, dân ca Dao cũng chân thành, mạnh mẽ:
Để diễn đạt sức mạnh của tình yêu, Em bay lên trời anh cũng đuổi
đồng bào Kinh có câu: Em trốn vào sao anh cũng tìm

Yêu nhau mấy núi cũng trèo, Anh cũng độc thân, mong em tới
2
Mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua. Mong đợi phương xa em lại tìm .
Với đồng bào Tày, tình yêu vượt qua Những trăn trở của tình yêu đôi lứa
mọi trở ngại không gian thời gian: cũng được biểu lộ chân thực, cảm động

Thương nhau đi mười ngày đàng cũng gần, bằng hình tượng:
Không thương nhau nhà dưới cạnh nhà Cây tốt không đến ta làm nhà,
trên cũng xa . Người đẹp không đến ta làm vợ,
1
Hay có những câu bày tỏ khát vọng tình Đất tốt không đến ta trình tường, 3
yêu rất mộc mạc của con người miền núi: Người đẹp không đến ta làm chồng .
Chàng trai, cô gái Pà Thẻn ở Chiêm
Có trầu, có vỏ, không vôi Hóa lại có câu:

Có chăn, có chiếu, không người nằm chung. Con đường tốt là con đường đi tìm nhau
Cảm nhận về mãnh lực của tình yêu, Ở đâu cũng về, ở đâu cũng đến
đồng bào Sán Chay có câu: Không biết ở gần hay ở xa
Yêu nhau vạn dặm cũng như gần, Ta đi tìm con đường hạnh phúc ...
4
Chẳng yêu chung cửa cũng chẳng thân. Thơ ca dân gian của cộng đồng dân
Trong cảm xúc của người Mông, tình tộc miền núi còn mang những vẻ đẹp độc
yêu có một sức hút diệu kỳ: đáo của tiếng hát giao duyên, như: hát cọi
Giá thân em là sợi lanh sợi tơ của thanh niên Tày; hát xình ca, hát đố của
Anh cuốn vào người để sợi cùng anh đi. thanh niên Sán Chay.

Khi yêu, chàng trai Mông biểu lộ sự Tiếng hát giao duyên thể hiện ngay từ
say đắm hồn nhiên: tục ăn trầu của đồng bào Tày:
Đêm đã qua sao lượn vòng đổi chỗ, Chàng trai hát:
Ngày đã rạng lối đi sáng tỏ, Xin em ngoan ngoãn miếng trầu

Ta lê bước về nhà Đem về cất để phòng thâu giữ gìn
Mà hồn còn ngủ ở thắt lưng em. Ngày đêm ra ngắm vào nhìn

1. Lâm Tuyền Khách (sưu tầm, dịch và giới thiệu): Những câu hát xanh, tạp chí Tao đàn, từ số 8 đến
số 13, 1939.
2. Theo Triệu Hữu Lý: Dân ca Dao, Nxb. Văn hóa dân tộc, Hà Nội, 1990, tr. 33.
3. Theo Triệu Đức Thanh: Sự phát triển văn hoá xã hội của người Dao, kỷ yếu hội thảo, Hà Nội, 1998,
tr. 183.
4. Theo Văn hoá truyền thống dân tộc Pà Thẻn, Nxb.Văn hoá dân tộc, Hà Nội, 2004; Âu Văn Hành: Các
dân tộc thiểu số Tuyên Quang, Ban Dân tộc tỉnh Tuyên Quang, 2008.