Page 1062 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 1062
1062 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
Đồng bào Mông có câu: Lợn nái hoa đầu, nghé hoa chân.
- Trồng ngô chọn chân đồi * Về ý nghĩa của lao động
Trồng lúa chọn cuối khe. Tục ngữ của các dân tộc ở Tuyên
Hay: Quang đều đề cao lao động và phê phán
- Gieo ngô sớm đơm cỏ, thói lười biếng bằng những cách biểu đạt
Gieo ngô muộn đựng mưa. sinh động khác nhau:
* Kinh nghiệm về chăn nuôi, sản xuất Đồng bào Kinh có câu:
Đồng bào Kinh có những đúc kết kinh - Tay làm hàm nhai,
nghiệm trong việc chọn giống vật nuôi: Tay quai miệng trễ.
- Đốm lưỡi thì nuôi, đốm đuôi thì thịt Đồng bào Mông có cách nhìn cụ thể hơn:
(chọn chó). - Muốn ăn đủ thì hỏi hai bàn tay,
- Sừng cánh ná, dạ bình vôi, mắt ốc nhồi; Muốn ăn cá đừng sợ nước sâu,
hoặc: Tai lá mít, đít lồng bàn (chọn trâu). Có thỏi vàng không bằng có mảnh nương.
Đồng bào Tày cũng có nhiều đúc kết Theo đồng bào, sức khoẻ và vẻ đẹp
về năng suất chăn nuôi như: không tách rời khả năng lao động:
- Nuôi trâu chậm sinh sôi, nuôi bò cái mỗi - Gái đẹp không biết làm lanh cũng xấu,
năm sinh một lứa. Trai khoẻ không biết làm nương rẫy
Trong lao động cần sử dụng trâu cày cũng hèn.
đúng chỗ: Đồng bào Pà Thẻn cho lao động là nhu
- Trâu đực cày ruộng nước dầm, trâu cái cầu tồn tại một cách tự nhiên:
cày ruộng thoai thoải dốc. - Chăm chỉ mới có cái ăn,
Sử dụng vật nuôi phải đúng thì: Không chăm chỉ thì không có cái ăn.
- Trâu quá lứa khó vực. Đồng bào Dao phê phán thói lười
Chất lượng vật nuôi liên quan vào biếng bằng cảm nhận sinh động:
hình dáng: - Người lười thì dẻo mồm,
- Trâu xương lừa mới khá, ngựa lừa bước Chó lười thì vẫy đuôi.
càng nhanh. Đồng bào Cao Lan có câu:
Chăn nuôi cần chọn giống: - Giàu sang rồi có ngày hết của,
- Tìm mua trâu cái giống thì mua con Hoa đẹp cũng có ngày héo khô.
bụng phệ. * Về quan hệ gia đình và xã hội
Nuôi gia súc cần nhớ thời sinh trưởng: Về truyền thống gắn kết cộng đồng,
- Ba tháng con vịt lớn, bảy tháng con gà đẻ. người Kinh có câu:
Nuôi gia súc cần cho ăn điều độ: - Môi hở răng lạnh.
- Vịt ăn quá no vịt chết, lợn ăn quá no lợn béo. Đồng bào Mông có câu:
Đồng bào Dao cũng có những đúc kết - Một tay vỗ không kêu, ba tay vỗ vang rừng.
từ thực tiễn: Theo đồng bào, gia đình và dòng họ
- Ruộng sâu thu nhiều lúa, phải gắn kết:
Ao sâu cho nhiều cá. - Anh em ghét nhau không được bỏ dòng họ
Đồng bào Mông cũng quan tâm đến Vợ chồng bực nhau không được ngủ khác
hình dáng, đặc điểm vật nuôi: giường.
- Bỏ hoa đầu, không hoa đuôi, Tính chân thực là phẩm chất được đồng
Không mổ thì bán, không nuôi. bào miền núi rất đề cao.