Page 287 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám
P. 287
kiến đó với các đồng chí phụ trách tổ chức Hội nghị. Tuy cũng thấy là cần thiết
cho yêu cầu nghiệp vụ, các đồng chí vẫn do dự, không dám quyết định.
- Chuyện này gay đấy. Dỡ mái trên chỗ Đoàn Chủ tịch ngồi đâu phải là
điều có thể tự quyết định được. Có lẽ phải xin ý kiến của Bác mới xong. Một
đồng chí phụ trách Hội nghị nói.
Chúng tôi nhìn nhau, ngần ngại: ai dè cái công việc nhỏ đó mà cũng phải
phiền đến Bác! Nhưng biết làm sao được.
Chúng tôi theo các đồng chí phụ trách lên chỗ Bác. Sau khi báo cáo tình
hình Hội nghị, các đồng chí nêu một vài vấn đề tồn tại, trong đó có cái mắc mớ
của chúng tôi. Bác ngồi xấp bằng tròn trong khoang nhà sàn, im lặng nghe, thỉnh
thoảng gật gật đầu, với vẻ bình tĩnh quen thuộc. Nhưng ba chúng tôi thì phấp
phỏng, ruột cứ như lửa đốt. Bác sẽ chỉ thị ra sao đây. Liệu chúng tôi có làm
phiền Bác không. Nhưng cái kết thúc lại rất nhanh chóng. Không cần hỏi thêm
chi tiết, Bác thấy rõ ngay những cái khó khăn của chúng tôi và Bác bày cho cách
giải quyết.
Cuối thời kỳ kháng chiến chống Pháp, tôi chuyển sang tập sự cầm máy
quay. Tôi tự cho mình có cái may mắn đặc biệt được vào nghề điện ảnh, vừa
được ghi những hình ảnh về lãnh tụ kính yêu của chúng ta. Một trong những thu
hoạch đầu tiên mà tôi lấy làm vừa lòng là hình ảnh Bác ngồi đọc sách bên cửa sổ
nhà sàn sau này đã được sử dụng trong các bộ phim 79 Mùa xuân và Người là
Hồ Chí Minh. Bác ngồi ung dung với dáng mạo một ông tiên bên khung cửa sổ,
nơi "Trăng vào cửa sổ đòi thơ" Bộ râu trắng của Bác rung rung trong gió. Bác
vừa đọc sách vừa đưa tay vuốt ve một chú mèo nằm bên. Tất cả toát nên một vẻ
yên tĩnh lạc quan. Cái phong thái hiền triết rất Việt Nam ấy cũng như tâm hồn
dào dạt tình yêu thiên nhiên, đất nước, tôi đã bắt gặp trong nhiều đợt theo Bác đi
công tác...
Khi chuyển sang Xưởng phim truyện Hà Nội, vào năm 1960, tôi tưởng sẽ
ít có dịp được gặp Bác hơn. Nhưng rồi cứ mỗi kỳ hoàn thành một bộ phim mới,
tôi lại được mang vào Phủ Chủ tịch chiếu để Bác xem. Thành thử tôi vẫn được
gặp Bác...Tôi nhớ nhất cái lần đem phim Làng nổi vào chiếu để Bác xem. Bữa
đó, Thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng tới dự. Khi bật đèn sáng, Bác chỉ vào tôi
hỏi Thủ tướng:
- Chú Tô (Tên gọi riêng của Thủ tướng Phạm Văn Đồng) có nhớ đây là
chú nào không?
- Dạ, thưa Bác có, Thủ tướng trả lời. Chú ấy chụp ảnh hồi ở ATK (an
toàn khu ở Việt Bắc thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp).
Bác mỉm cưới lắc đầu:
- Không phải!
Tôi hơi ngạc nhiên: Thủ tướng trả lời đúng, sao Bác lại bảo không phải?
Không, chắc là Bác đang dành cho chúng tôi một điều lý thú đây.
287