Page 14 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám
P. 14
1
PHONG TRÀO CÁCH MẠNG Ở TUYÊN QUANG
TRƯƠNG ĐÌNH DẦN
Nguyên Bí thư Ban cán sự Đảng
tỉnh Tuyên Quang
Vào khoảng cuối năm 1939. Tôi ở Hoả Lò ra, bị bọn thực dân Pháp cầm
cố, không cho ở những nơi đô thị đông người và những nơi giai cấp công nhân
tập trung vì chúng tôi ở những nơi đó lại tuyên truyền cách mạng, nên bọn thực
dân bắt tôi phải về cố hương.
Nhưng thực ra chúng đã lầm, chúng tưởng vừa qua tôi bị chúng tra tấn dã
man và bắt tù đày cực khổ như vậy đã phải ngoan ngoãn nghe theo sự điều khiển
của chúng, nhưng không chúng đâu biết rằng những người cách mạng hay
những đảng viên của Đảng cộng sản Đông Dương (nay là Đảng Lao động Việt
Nam) họ có bao giờ chịu khuất phục trước quân thù, mặc dầu bị bọn đế quốc tra
tấn cực hình, hoặc có bị đày đoạ ra những nơi Côn Đảo xa xôi chăng nữa, họ
cũng quan niệm đó chỉ là nơi chung đúc thêm ý chí căm thù sắt đá hay rèn luyện
sắc bén thêm tinh thần chiến đấu gan dạ của họ mà thôi.
Sau khi chúng thả tôi ở nhà tù ra, chúng cấp giấy cho tôi về quê hương
làm ăn. Tôi có vợ, nhưng quan điểm của tôi về thăm nơi quê hương yêu dấu, nơi
chôn rau cắt rốn của tôi một lần nữa để rồi đây rời quê hương đi nơi khác.
Đi đâu ? Có phải đi tìm một nơi rừng xanh núi tía để ẩn dật như những tu
sĩ thời xưa không hay đi tìm một nơi để làm ăn rồi yên trí ở đó cho qua ngày
đoạn tháng hay không? Cũng không. Mà tôi đi đây là đi tìm Đảng, tìm xứ uỷ
Bắc Kỳ để nhận nhiệm vụ xây dựng một đội ngũ cách mạng, để giải phóng cho
Tổ quốc cho non sông, đem lại tự do cơm áo cho đồng bào cho dân tộc và tiêu
diệt bọn thực dân.
Lúc này tôi lại bắt đầu từ quê hương bước chân đi Hà Nội. Khi tôi tới nơi
trong lúc đang phân vân bây giờ ăn đâu, ở đâu, tìm đâu cho thấy Xứ uỷ…
…Tôi một mình lững thững đi ra Hồ Tây, một hồ đẹp nổi tiếng tìm lấy
một nơi râm mát và thanh vắng để ngồi nghỉ. Tôi vừa dừng chân ngồi lại một
chiếc ghế đá thì bỗng trông phía xa xa có một người đi xe đạp đương lao vun vút
trên con đường nhựa thẳng phía trước mặt tôi, trông có vẻ vội vã như muốn tìm
một người nào đó? Khi mới nhìn, tôi thấy bóng dáng hơi quen quen nhưng
không rõ là ai, nhìn kỹ mới biết đó là đồng chí Đào Duy Kỳ. Tôi mừng quá,
quên mất cả nguyên tắc bí mật, vội vàng kêu to lên "anh Kỳ, anh Kỳ" làm cho
1 . Bản đánh máy, lưu tại Ban Tuyên giáo tỉnh ủy TuyênQuang
14