Page 11 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

- Chả nhẽ mình cứ chịu ngồi yên mãi à, có cách gì để thoát khỏi cái khổ

này không?
Anh Hai Cao ngẫm nghĩ một lát rồi dè dặt đáp:
- Có chứ, nhưng việc gì cũng phải làm cẩn thận, nếu anh em ta biết giúp
nhau thì việc gì cũng làm được.

Xem chừng anh Hai Cao muốn gợi gần xa đến chuyện đấu tranh nhưng
chưa dám nói thẳng. Tôi cũng muốn nói nhưng còn ngần ngại. Tuy vậy giữa hai
chúng tôi bắt đầu nảy nở mối thông cảm của những người cùng chung mục đích.
Tình bạn của chúng tôi dần dần trở nên thân mặt. Chúng tôi đi lại chơi với nhau

nhiều hơn. Đột nhiên anh Hai Cao bị lên cơn sốt nặng phải nằm nhà mấy hôm
liền. Thấy anh ở một mình không ai săn sóc, vợ chồng ông Phùng bận đi làm
suốt ngày, tôi bèn dọn ra ở cùng để giúp đỡ thuốc men.
Một hôm tôi đi làm về sớm hơn mọi bữa, nhà trên nhà dưới, đều vắng vẻ,

chỉ còn anh Hai Cao còn mệt vẫn phải nằm giường. Tôi ngồi cạnh đang kể lại
câu chuyện ở mỏ thì đột nhiên anh nhìn thẳng vào mặt tôi hỏi nhỏ:
- Này, tôi hỏi thật đồng chí có phải là người hoạt động cách mạng không?
Tôi cũng nhìn lại anh khẽ gật đầu.

Chúng tôi cảm động cầm lấy tay nhau.
Vì nguyên tắc của Đảng, tôi không thể kể hết cho anh biết quá trình hoạt
động của mình, nhưng cũng nói qua lý do phải trốn lên đây. Anh Hai Cao cũng
cho biết là mình hoạt động ở Cao Bằng bị khủng bố nên mất liên lạc với tổ chức.

Như vậy cả hai chúng tôi đều mất liên lạc với Đảng nhưng từ nay chúng tôi sẽ
không bị lẻ loi. Có hai người là có tổ chức, chúng tôi sẽ xây dựng được cơ sở ở
mỏ và liên lạc với Đảng. Còn gì sung sướng hơn khi tìm thấy đồng chí, khi có
người cùng chung mục đích lý tưởng để cùng nhau bàn bạc, cùng giúp đỡ nhau

trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù.
Tối hôm đó chúng tôi rủ nhau ra phía bờ sông để bàn bạc công việc.
Chúng tôi trao đổi về tình hình công nhân trong mỏ, thấy anh chị em có tinh
thần hăng hái căm thù địch nhưng chưa có tổ chức, cần phải tuyên truyền nâng

cao giác ngộ giai cấp cho quần chúng, làm cho họ có sức mạnh đoàn kết, đứng
lên đấu tranh chống áp bức bóc lột.
Hiện tại chúng tôi chưa có liên lạc với cấp trên, vì vậy chủ trương công
tác của Đảng lúc này như thế nào không được biết, cần phải tìm mọi cách để liên

lạc với tổ chức. Nhưng dù trong hoàn cảnh nào cũng phải xây dựng được tổ
chức quần chúng, làm nòng cốt cho cuộc đấu tranh sau này. Anh Hai Cao cho
biết là ở nhà máy anh đã vận động được một số công nhân trẻ ở lò khai thác, tôi
cũng vận động được ba người, để giữ bí mật, hai nhóm vẫn tổ chức riêng. Anh

Hai Cao phụ trách vận động công nhân nhà máy, tôi phụ trách phu lò và thợ mặt
đường. Trời về khuya, sương đêm xuống ướt đẫm, dưới chân, dòng sông Lô
bàng bạc trôi êm ả. Tiếng máy trên đồi ầm ĩ vang xa, đằng cần cầu than vẫn rào

11