Page 830 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 830
830 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
trên lưng hoặc dùng ngựa thồ. Ở vùng việc thường xuyên của đồng bào sống trên
đồng bằng, người Kinh chuyên chở vật vùng rẻo cao.
liệu xây dựng các loại hàng hóa, cũng như
thu hoạch mùa màng vẫn bằng cách gánh, 3. Giao thông vận tải Tuyên Quang
khiêng, dùng xe quệt do súc vật kéo hoặc phục vụ đắc lực cuộc kháng chiến chống
đội trên đầu... như trước kia. thực dân pháp (1946-1954)
Hàng hóa dành cho vận tải thủy thời 1- giao thông - vận tải trong chủ trương
kỳ này cũng chủ yếu là các sản phẩm lâm tiêu thổ kháng chiến
nghiệp, quặng mỏ... Vận chuyển tre, gỗ Ngày 28-8-1945, Chủ tịch Hồ Chí
phần lớn dùng bè, mảng cho xuôi theo Minh ký Nghị định 41, thành lập Bộ Giao
sông, suối. Trong bốn sông chính là sông thông công chính - một trong 13 bộ thuộc
Lô, sông Gâm, sông Phó Đáy và sông Năng, Chính phủ lâm thời, ông Đào Trọng Kim
chỉ có sông Gâm và sông Lô là thuyền bè giữ chức Bộ trưởng. Ty Giao thông công
có thể đi lại được. Còn sông Năng và sông chính Tuyên Quang được thành lập ngày
Phó Đáy có lòng sông cạn và hẹp, có nhiều 22-8-1945, do ông Trần Tử An - nguyên
thác lớn, đá nổi lởm chởm chỉ có các loại Chánh lục lộ thời Pháp làm Trưởng Ty.
bè mảng chở vài ba tạ hàng đi qua được... Ngày 19-12-1946, Chủ tịch Hồ Chí
Riêng sông Lô, sông Gâm, tuy thuyền Minh ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến...
bè đi lại được, nhưng mới chỉ sử dụng Cùng với đồng bào cả nước, công nhân
tiềm năng thiên nhiên, chứ chưa cải thiện lao động ngành giao thông - vận tải nhất
luồng lạch, nên nhiều chỗ rất cạn, mớm tề hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ
nước chỉ đảm bảo 0,4m. Từ Đoan Hùng Chí Minh, trong những ngày đầu chuẩn
lên Tuyên Quang, trước đây có loại tầu bị lực lượng cho cuộc kháng chiến toàn
con buôn hàng của hãng Bạch Thái Bưởi quốc, các lực lượng giao thông - vận tải
và của hãng Sô Va, cập bến Quảng Tường trong toàn quốc đã quyết tâm đóng góp
thị xã Tuyên Quang. toàn bộ sức lực, cơ sở vật chất kỹ thuật và
Về sau, nhu cầu đi lại của khách ngày cả xương máu của mình vào thành công
càng lớn. Số xe ô tô chở khách ít, có tải bước đầu chuẩn bị cơ sở sản xuất chiến
trọng nhỏ, đường sá bị hư hỏng nhiều, đấu ở các vùng tự do, các chiến khu và căn
nên số hành khách đi đường thủy ngày cứ kháng chiến.
một nhiều. Các tuyến đò ngang phát triển Trong những ngày đầu chuẩn bị cho
để đưa đón khách qua sông; hầu hết các cuộc kháng chiến toàn quốc, các lực lượng
tuyến đường lớn bị sông suối ngăn cách giao thông - vận tải trong toàn quốc đã
đều có đò ngang chở khách. Năm 1939, đóng góp toàn bộ sức lực, cơ sở vật chất
Tuyên Quang xây dựng hai bến phà qua kỹ thuật và cả xương máu của mình cho sự
sông Lô (bến Canh Nông và bến Phan nghiệp cách mạng. Thực hiện chủ trương
Lương), trên đường 13 A. Tuy vậy, vận tải Hội nghị quân sự tháng 1-1947 của Chính
thủy chủ yếu vẫn phát triển một cách tự phủ kháng chiến là phá hoại các kiến trúc
phát. kiên cố, đường sá, cầu cống mà địch có
Ở miền núi, nhất là ở các thôn bản xa thể lợi dụng để đánh phá ta, các lực lượng
xôi, đường sá đi lại khó khăn, thiếu thốn; giao thông - vận tải cùng các đơn vị công
phải đi mất bốn đến năm ngày đường để binh, dân quân du kích và nhân dân các
mua được chai dầu hỏa, cân muối vẫn là địa phương dọc các trục giao thông đã tích
