Page 65 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU

Phêìn thûá nhêët: TÛÅ NHIÏN VAÂ TAÂI NGUYÏN THIÏN NHIÏN 65

Sự xuất hiện độ cao đỉnh lũ giữa các Ba thập niên sau năm 1945, độ cao
tháng trong năm là ổn định với quy luật: trung bình đỉnh lũ giữa các thập niên
- Có 60,4% số đỉnh lũ tập trung vào hai cũng thay đổi và sự biến động về đỉnh lũ
tháng 7 và 8, có thể xem đây là đỉnh cao giữa các thập niên cũng lớn, đáng chú ý là
của lũ. Từ đỉnh cao này lũ sẽ giảm dần về 1963 - 1972, hệ số biến động của đỉnh lũ
hai phía. là 10,71%. Từ 1983 - 1992, hệ số biến động
- Có 20,5% số đỉnh lũ xuất hiện sớm đỉnh lũ là 7,15%.
vào hai tháng 5 và 6.
- Có 18,0% số đỉnh lũ xuất hiện muộn Nguyên nhân của sự không ổn định
vào hai tháng 9 và 10. trên có thể do không ổn định vốn có của
thời tiết cộng với hậu quả của việc tàn phá
Độ cao trung bình của các đỉnh lũ rừng. Tàn phá rừng tại Tuyên Quang và
ở các thời kỳ quan trọng hơn là rừng trên thượng nguồn

Giai đoạn X (m) đỉnh lũ S V% các dòng sông (Lô, Gâm, Phó Đáy) không
1904 - 1913 25,1 1,88 5,08 nằm trên đất Tuyên Quang có quan hệ đến

1914 - 1923 25,8 1,47 5,69 sự hình thành lũ quét, khi lũ quét kết hợp
1924 - 1933 25,0 1,49 5,96 với lũ sông thì tạo ra đỉnh lũ cao.
1934 - 1943 25,4 1,50 5,90 Thời gian ngập lụt ở Tuyên Quang khá
1963 - 1972 25,2 2,70 10,71 phức tạp. Nhìn chung, đỉnh lũ thấp (25 -
1973 - 1982 24,4 0,84 5,83 26 m), thời gian ngập từ 11 -14 ngày. Nếu
1983 - 1992 25,6 1,82 7,15 đỉnh lũ cao thì thời gian ngập ít hơn, thí
Nguồn: Đài Khí tượng thủy văn Tuyên Quang dụ đỉnh lũ từ 29 đến 30m, thời gian ngập
(chỗ sâu nhất) là 3,5 - 4 ngày. Trận lũ lớn
Qua các số liệu trên, có thể thấy:
Năm trong bảy thập niên, sự biến vào 8-1971 trên sông Lô tại thị xã Tuyên
động của đỉnh lũ giữa các năm dao động Quang (Nay là thành phố Tuyên Quang)
từ 5,08% đến 5,96%. Sự ổn định của đỉnh bắt đầu từ ngày 14-8 đến ngày 20-8 xuất

lũ nêu trên lại tập trung ở các thập niên từ hiện đỉnh lũ, sau đó nước xuống chậm cho
1904 đến 1943 là thời kỳ mà hệ sinh thái đến ngày 5/9 thì rút hết thời gian ngập lụt
rừng của các tỉnh Hà Giang, Cao Bằng và kéo dài 18 ngày, diện tích ngập toàn tỉnh
Tuyên Quang tương đối ổn định. là 4.715 ha.
Độ cao đỉnh lũ và diện tích lúa bị mất trắng

Diện tích lúa bị ngập (ha) Diện tích mất Sản lượng
Đỉnh lũ

(m) Tháng 7 Tháng 8 Trung bình trắng tuyệt đối lúa bị mất
(tấn)
(ha)
22 0 0
23 50 50 1 200
24 309 309 259 1.230
25 402 402 111 1.680
26 800 500 650 230 2.600
27 1.450 2.255 1.952 1.305 7.808
28 2.300 2.300 345 9.200
29 2.536 2.536 236 10.120
Nguồn: Số liệu tổng kết từ 1983 - 1996, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn