Page 393 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 393
393
Phêìn thûá ba: LÕCH SÛÃ
Chương IV
TUYÊN QUANG THỜI KỲ PHÁP THUỘC
(1884-1945)
I- QUÂN PHÁP ĐÁNH CHIẾM TUYÊN QUANG bần cùng hóa nên họ có những hành động
cướp bóc kiểu thổ phỉ.
Cuối thế kỷ XIX, mặc dù triều đình nhà
Nguyễn bạc nhược, đầu hàng quân Pháp, 1. Quân Pháp đánh Tuyên Quang và
nhưng cùng với nhân dân cả nước, nhân cuộc kháng chiến của nhân dân Tuyên
dân các dân tộc Tuyên Quang vẫn liên tục Quang chống thực dân Pháp
nổi dậy đấu tranh chống lại sự áp bức, bóc
lột của thực dân Pháp và bè lũ tay sai. Khoảng cuối năm 1883, để thực hiện
Trước khi quân Pháp đánh lên Tuyên Hiệp ước Hácmăng (25-8-1883), các tỉnh
Quang thì Tuyên Quang đặt dưới sự chỉ Bắc Kỳ đều có các quan lại được Triều
huy quân sự của Thống đốc Hoàng Tá đình cử tới làm việc với tư cách quan
Viêm và Đề đốc Lưu Vĩnh Phúc. Lưu chức Bảo hộ. Vì vậy Tuyên Quang có Tuần
Vĩnh Phúc là một trong nhiều thủ lĩnh ở phủ Hoàng Tướng Hiệp, Bố chính Lê Văn
Quảng Tây nổi lên chống nhà Thanh, sau Duyên, Án sát Nghiêm Niệm, Thông phán
sang Việt Nam vào khoảng năm 1867, quy Nguyễn Trung Hội.
thuận triều Nguyễn tham gia diệt phỉ và Chẳng bao lâu sau, khoảng đầu năm
xây dựng kinh tế (Lào Cai). 1884, Lãnh binh của đoàn quân Lưu Vĩnh
Khi thực dân Pháp xâm chiếm Việt Phúc là Hoàng Thủ Trung đem 2.000 quân
Nam, sẵn có lòng căm ghét ngoại xâm, từ Hưng Hóa lên xóa sổ hệ thống chính
Lưu Vĩnh Phúc hợp tác với các lực lượng quyền Bảo hộ ở Tuyên Quang. Tuần phủ
yêu nước Việt Nam chống Pháp. Lưu Hoàng Tướng Hiệp bị bắt đưa đi án trí
Vĩnh Phúc là người đã dẫn quân Cờ đen ở An Bình, kho tàng sổ sách bị tịch thu,
mai phục ở Cầu Giấy và làm nên chiến Thông phán Nguyễn Trung Hội bị bắn
thắng vang dội tại đây, giết chết sĩ quan chết, Án sát Nghiêm Niệm cáo bệnh, Bố
cầm đầu của địch là Thiếu tá Hải quân chánh Lê Văn Duyên chạy trốn về Hà
Pháp Phrăngxi Gácniê ngày 21-12-1873. Nội. Quân đội Hoàng Thủ Trung rút ra
Ngày 19-5-1883 lại xảy ra trận Cầu Giấy ngoài thành. Ngày 31-5-1884, Đại tá Pháp
thứ hai cũng do Lưu Vĩnh Phúc chỉ huy. Đuysenơ tấn công lên Tuyên Quang, trên
Quân Pháp đại bại và Trung tá Hải quân chiến thuyền có đem theo Lê Văn Duyên.
Pháp Hăngri Rivie bỏ mạng tại trận. Tuy Quân Pháp tới nơi chiếm được một cái
nhiên, quân Cờ đen là những nông dân bị thành rỗng không và không phải nổ tiếng
