Page 397 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 397
397
Phêìn thûá ba: LÕCH SÛÃ
Chi bộ Việt Nam Quốc dân Đảng. Năm độ tiểu học mà không thể trở thành kỹ sư
1929, sau vụ tên mộ phu Badanh (Bazin) nông nghiệp như học sinh các trường cao
bị ám sát, ông bị bắt và đày ra Côn Đảo, đẳng, nhưng có thể trở thành các nhà thực
nhưng Chi bộ Việt Nam Quốc dân Đảng hành giỏi, các đốc công, các kỹ thuật viên
tại Tuyên Quang đã thành lập. Chính là nông nghiệp trợ tá hoặc chỉ là những nông
tại chi bộ này, ở Tuyên Quang, Ngô Hải dân giỏi tự làm”. Cũng trong năm 1917, Lơ
Hoàng đã trở thành đảng viên Việt Nam Galăng, Thống sứ Bắc Kỳ cùng hai người
Quốc dân Đảng. Ngô Hải Hoàng là một chuyên trách lên Tuyên Quang chọn chỗ
trong hai người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa đặt trường. Họ quyết định Trường Nông
Yên Bái. Ông quê ở Nghệ An, làm việc ở nghiệp thực hành Tuyên Quang sẽ được
Tuyên Quang rồi chuyển sang Yên Bái. đặt trong khuôn viên Trạm Canh nông,
Sau khi khởi nghĩa thất bại, trước Hội trên một vùng đồi khá cao để tránh nước
đồng Đề hình của Pháp tại Yên Bái, Ngô lụt và ở đó đã có sẵn một nhà nuôi tằm xây
Hải Hoàng đã thể hiện một tấm gương về gạch, sửa chữa làm ký túc xá cho học sinh.
tinh thần yêu nước, lòng trung thành tuyệt Trường lúc đầu có 3 giáo viên (2 giáo
đối với Đảng và đồng chí, đức hy sinh bất sư Pháp: Giám đốc Trường Piđăngs Laroa
khuất của một người có khí phách. Có tài và 1 thày giáo người Việt tên là Chúc). Hai
liệu cho biết, Chi bộ Việt Nam Quốc dân giáo sư Pháp dạy lý thuyết các chuyên
Đảng của Hải Hoàng ở Tuyên Quang đã khoa như: nông học, sinh vật học, sinh thái
vận động nhiều quần chúng tham gia vào học... Còn thầy giáo Chúc dạy tiếng Pháp
cuộc khởi nghĩa Yên Bái. Như vậy có thể và toán học. Thống sứ Bắc Kỳ quyết định
nói, cuộc khởi nghĩa Yên Bái có sự tham chiêu sinh và khai giảng vào ngày 15-4-
gia của nhân dân và đảng viên Việt Nam 1918 với 15 học sinh.
Quốc dân Đảng ở Tuyên Quang . Ruộng đất canh tác của Tuyên Quang
1
từ cuối thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX đã
II- TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI tăng lên rõ rệt, mặc dù diện tích đất đai bị
thu hẹp do việc thành lập thêm các tỉnh lân
1. Tình hình ruộng đất và nông nghiệp
cận như Hà Giang, Yên Bái, Vĩnh Yên,...
Ngày 17-3-1918, Anbe Xarô - Toàn 1861: 12.766 mẫu
quyền Đông Dương ra Nghị định thành 1882: 16.157 mẫu
lập một trường nông nghiệp thực hành ở 1920: 42.149 mẫu
Tuyên Quang, trực thuộc Sở Canh nông và 1930: 45.714 mẫu (16.934,8 ha).
Thương mại Bắc Kỳ, để làm nơi thực hành Trong số ruộng đất trên có công điền
của học sinh Trường cao đẳng Nông Lâm làng xã tồn tại như sau:
Hà Nội (thành lập cùng thời gian từ ngày 1861: 90 mẫu (40 mẫu ruộng và 50
21-3-1918). Từ tháng 11-1917, Toàn quyền mẫu đất)
Đông Dương đã gửi thư cho Thống sứ Bắc 1930: 320 mẫu (tức 115 ha), chiếm 0,7%
Kỳ về việc lập trường này với mục đích: ruộng đất nói chung.
“Nhập môn những phương pháp hợp lý về Như vậy, số lượng công điền cũng tăng
nông nghiệp cho những người chỉ ở trình gấp bốn lần. Đó chính là do chính sách
1. Lưu ý: Việt Nam Quốc dân Đảng thời năm 1930 là một đảng được lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trân
trọng khác xa với Việt Nam Quốc dân Đảng thời kỳ sau này.