Page 169 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 169
169
Phêìn thûá hai: DÊN CÛ - DÊN TÖÅC
quan hệ trong cộng đồng, làng xóm ngày các con sông, con suối, đặc biệt là các xã
càng được củng cố. Ở các vùng nông thôn nằm quanh thành phố Tuyên Quang như
có hội xóm, hội làng, rộng hơn là các hội Ỷ La, Tràng Đà, Nông Tiến... Các miếu
đồng ngũ, đồng môn, hội đồng hương làng có quy mô khác nhau, có miếu bề
như: các hội đồng hương Hưng Yên, Ninh thế, có miếu lúc đầu nhỏ, sơ sài, sau được
Bình, Nam Định, Thái Bình... cung tiến, sửa sang lại cho to đẹp hơn.
Đình làng là nơi thờ Thành hoàng
IV- VĂN HÓA TINH THẦN làng, vừa là nơi dân làng tụ họp vui
1. Tín ngưỡng, tôn giáo chơi hay giải quyết những công việc của
làng, nên thường ở trung tâm của làng,
1- Quan niệm về tín ngưỡng, tôn giáo xã. Phần lớn các làng có lịch sử lâu đời
Người Kinh có đời sống tín ngưỡng, ở Tuyên Quang đều có đình làng như:
tôn giáo khá phong phú, đó là sự hòa đình làng Xã Tắc, đình làng An Nạp, đình
quyện giữa tín ngưỡng dân gian với các làng Giếng, đình làng Bé; đình làng Đồng
dòng tôn giáo chính thống của đạo Phật, thuộc thành phố Tuyên Quang; đình Phú
đạo Khổng và đạo Thiên Chúa. Đây chính Bình ở huyện Yên Sơn...
là nét đặc trưng trong đời sống tín ngưỡng, Việc tế lễ các Thành hoàng làng và cầu
tôn giáo của người Kinh ở Tuyên Quang. phúc cho dân làng được bình an là một
2- Thờ cúng tổ tiên trong những sinh hoạt tín ngưỡng mang
Người Kinh ở Tuyên Quang thờ cúng tính cộng đồng làng, đôi khi mang tính
tổ tiên như đồng bào miền xuôi. liên làng, có ý nghĩa quan trọng trong đời
3- Thờ cúng cộng đồng sống tâm linh của con người, nhất là đối
- Thờ Thành hoàng làng là tín ngưỡng với những cư dân nông nghiệp.
thờ cúng phổ biến nhất. Có làng suy tôn - Thờ Mẫu: Là một loại hình tín ngưỡng
người có công lập làng đầu tiên, cũng có rất phổ biến trong cộng đồng người Kinh ở
làng chọn những người tài kiệt xuất, có Tuyên Quang. Hệ thống các điện thờ Mẫu
công với làng, với nước. Làng nào không ở Tuyên Quang rất đa dạng, có những
có thì đi cầu rước thần linh từ nơi khác về nơi điện thờ Mẫu nguy nga, như đền Hạ,
thờ, hoặc tự lập miếu thờ. đền Thượng, đền Ỷ La (thành phố Tuyên
Các vị thần được dân làng suy tôn Quang). Đây là ba đền thờ Mẫu lớn nhất
làm Thành hoàng làng và lập miếu, ở Tuyên Quang. Còn lại, Mẫu được thờ
đình, thờ trong các làng của người Kinh chung ở các đền như: đền Cấm, đền Cảnh
chủ yếu là nhiên thần, có rất ít đình thờ Xanh; đền Mỏ Than... Do vậy, rất khó để
nhân thần. tách biệt, nhận biết đâu chỉ đơn thuần là
Phần lớn các vị thần trước đây đều tín ngưỡng thờ Mẫu đâu là xen lẫn với các
được thờ ở miếu, sau này mới thờ vọng tín ngưỡng khác.
ở đình. Miếu thờ ở Tuyên Quang có rất - Bên cạnh tín ngưỡng dân gian như
nhiều, gần như làng nào cũng có một vài thờ cúng tổ tiên, tín ngưỡng thờ cúng
miếu thờ; còn đình thì chỉ những làng cộng đồng của người Kinh ở Tuyên
người Kinh sinh sống lâu đời và một Quang còn tiếp thu những tôn giáo chính
số làng người Tày mới có, các làng mới thống, đặc biệt là đạo Phật, rất phổ biến
thành lập sau này không có đình. Có trong các làng của người Kinh. Hầu hết
nhiều miếu nhất là các làng nằm dọc theo các làng người Kinh lâu đời đều có chùa,
