Page 117 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 117

Phêìn thûá nhêët: TÛÅ NHIÏN VAÂ TAÂI NGUYÏN THIÏN NHIÏN     117


               lửa  (Catopuma  temnincki),  mèo  rừng              + Gấu ngựa to lớn, trọng lượng cơ thể
               (Primailurus bengalensis). Trước  đây  đều      có con đạt tới 200 kg. Nhiều năm trước, số
               có ở Tuyên Quang, chủ yếu là ở các khu          lượng cá thể của loài gấu này còn tương
               rừng nguyên sinh, rừng thứ sinh, rừng cây       đối phong phú, nhưng hiện nay chỉ còn rất
               bụi thấp, rừng tre nứa. Hiện nay, số lượng      ít. Gấu ngựa chỉ còn tồn tại ở các khu rừng
               nhóm  này  còn  rất  ít,  một  số  loài  đã  gần   xa  khu  dân  cư,  khu  bảo  tồn  (Nà  Hang,

               như bị tiệt chủng.                              Chiêm  Hóa,  Lâm  Bình),  hoặc  được  nuôi
                   Đại  diện  các  loài  thuộc  họ  mèo  có  ở   nhốt ở các gia đình để lấy mật làm thuốc.
               Tuyên Quang gồm:                                    + Gấu chó nhỏ hơn gấu ngựa, con lớn
                   + Báo lửa (Catopuma temminckii (Vigors      nhất chỉ khoảng 30 - 40 kg. Gấu chó không
               et  Horsfield,  1927);  Felis  temminckii       có giá trị kinh tế cao bằng gấu ngựa nên ít
               (Vigors  &  Horsfield,  1927).  Tên  gọi  khác   bị săn bắt hơn, vì vậy số lượng gấu chó còn
               của loài này là: Beo (việt), tu phay (Tày), tu   trên các khu rừng của Tuyên Quang nhiều
               bền (Dao). Kích thước của chúng cỡ trung        hơn gấu ngựa, tuy vậy cũng không nhiều.
               bình  trong  họ  mèo,  thân  dài  84  -  92  cm,    -  Họ  chó  có  số  lượng  loài  nhiều  nhất
               đuôi dài 45 - 56 cm, chân sau dài 16,5 - 18     (hơn 10 loài). Đại diện họ chó có:
               cm. Mặt có hai vệt sáng từ gáy đến đỉnh             + Cáo (Vulpes vulpes - Canis vulpes.
               đầu. Lông mầu vàng da bò hay xám hung,          Thuộc  họ  chó  (Canidae),  bộ  ăn  thịt
               đuôi có hai mầu, phía trên tối phía cuối        (Carnivora).

               sáng bạc. Thức ăn của báo lửa là thú nhỏ.           + Cheo cheo: thuộc họ cheo (Tragulidae),
               Loài  này  không  có  mùa  sinh  sản  rõ  rệt.   sống ở địa bàn các huyện Hàm Yên, Chiêm
               Thời gian mang thai là 95 ngày. Nơi sống        Hóa, Nà Hang, Sơn Dương và Yên Sơn, tuy
               của báo lửa ở nhiều kiểu rừng khác nhau,        số lượng không nhiều.
               chúng không có chỗ ở cố định, và thường             -  Họ  cầy  (Viverridae)  có  mặt  ở  rừng
               sống đơn độc, làm tổ ở gốc cây, hốc đá. Báo     núi  Tuyên  Quang,  gồm:  Cầy  hương
               lửa là loài thú hiếm, giá trị kinh tế cao, còn   (Vivercula  indiea),  cầy  giông  (Viveria
               rất ít trong thiên nhiên do bị săn bắt nhiều.   zibetha),  cầy  mốc  (Paguma  larvata),
                   + Báo gấm - Pardofelis nebulosa (Griffth,   cầy  mực  (Arctictir  binturong),  cầy  vôn
               1821)  -  Felis  nebulosa  (Griffth,  1821).  Tên   bắc  (Hemigulus  owstoni  Thomas,  1912;

               gọi khác: Báo vân (Việt). Thuộc loài cỡ lớn     Chrotogale owstoni Thomas, 1912).
               trong họ mèo, thân dài 95 - 115 cm, đuôi dài        Cầy  giông,  cầy  hương  sống  trong
               66 - 86 cm, chân sau dài 16 -19 cm. Mắt viền    rừng,  cầy  móc  cua  sống  ven  sông  suối,
               đen. Má có hai vạch đen song song. Bộ lông      đầm nước, ao hồ, thậm chí ven làng bản,
               mầu  xám  xanh  với  nhiều  vân  mây  lớn  ở    chúng sống, ẩn nấp trong các bụi cây rậm
               lưng, sườn. Bụng mầu trắng vàng có chấm         rạp. Thức ăn của cầy móc cua là chuột và
               đen nhỏ. Chân có chấm đen nhỏ. Đuôi có          các  động  vật  nhỏ.  Trong  họ  nhà  cầy  thì
               các khoanh đen. Thức ăn của báo gấm là          cầy hương có giá trị kinh tế cao nhất. Cây
               thú nhỏ, chim. Mùa sinh sản vào mùa hè,         hương đực có tuyến xạ thơm, có giá trị làm
               thời gian mang thai khoảng 95 ngày, mỗi         thuốc và hương phẩm, loài này hiện nay
               lứa đẻ 2 - 4 con. Báo gấm sống trong rừng       rất hiếm.
               rậm nhiều tầng, làm tổ ở hốc đá, hốc cây.           - Họ chồn (Mustelidae) có các loài: chồn
                   -  Họ  gấu  (Unsus)  có  hai  loài  chính  là   vàng (Martes flavigula), bạc má (Melogale
               gấu  ngựa  (Unsus  thibetarus)  và  gấu  chó    personata),  lửng  lợn  (Aretonyx  cillaris),

               (Unsus malynus).                                rái cá (Lutra lutra)...
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122