Page 1045 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 1045
1045
Phêìn thûá nùm: VÙN HOÁA
đông, nhưng ít nhất phải từ hai em trở lên. sang sân bên A “u” và tìm cách chạm vào
Mở đầu cuộc chơi hát đồng dao. Trẻ ngồi người bên A; bên A cũng tìm cách bắt “tù
chụm lại, đặt ngón tay trỏ lên bàn tay một binh” như bên B. Trong khi “tấn công” ở
người làm cái, bắt đầu hát: “Chi chi chành sân đối phương, người sang “u” kết hợp
chành, cái đanh nổi lửa, con ngựa chết trương, “cứu tù binh” - tìm cách chạm vào người
ba vương ngũ đế, bắt dế đi tìm, con chim về bị “giam” trong vòng tròn của đối phương;
tổ, ù à ù ập!”. Đến câu hát cuối, em làm cái nếu chạm được coi như “tù binh” được
nắm thật nhanh bàn tay lại. Ai rút ngón giải thoát. Nếu người đang chơi trên sân
tay chậm người cầm cái nắm được phải không may bị đối phương bắt, nhưng khéo
ngồi tại chỗ (là người đi tìm) chờ những “vật lộn” vượt qua được vạch ranh giới
người khác đi trốn. Sau vài phút tìm được và trở lại bên mình thì đối phương “tuột
chỗ ẩn náu, người trốn phát tín hiệu xong. tay” kia sẽ bị làm tù binh. Cuộc chơi cứ lần
Người đi tìm, tìm được ai thì người đó bị lượt diễn ra ở hai bên sân cho đến khi một
thua cuộc phải thế chân người đi tìm... Trò bên hết lực lượng thì kết thúc. Cách chơi ù
chơi đòi hỏi người trốn phải khéo nguỵ câm được tiến hành từng bước như chơi ù
trang; người tìm phải thính tai, tinh mắt, tiếng, nhưng chỉ khác là người hai bên khi
giỏi phán đoán mới bắt được đối phương. thi đấu không phải phát âm “u” mà dùng
Hình thức hát đồng dao và quy ước trốn mưu trí để chạm được vào đối phương
tìm ở từng thôn bản có thể khác nhau, và khéo tổ chức bắt đối phương làm “tù
nhưng tiến trình chơi là thống nhất. Đây binh”. Sau cuộc chơi, bên thua phải cõng
là trò chơi được trẻ em yêu thích. bên thắng một số vòng quanh sân. Không
khí cuộc chơi rất hào hứng, đòi hỏi người
16. Chơi ù chơi phải nhanh trí, mạnh bạo mới giành
Chơi ù là trò chơi đuổi bắt phổ biến ở được thắng lợi cho đội mình.
tuổi thiếu niên nhi đồng. Có hai hình thức
chơi: Ù câm và ù tiếng. Tham dự cuộc chơi 17. Chơi ô ăn quan
có hai tốp trẻ em đông bằng nhau, trung Vẽ một hình chữ nhật lên một mặt
bình mỗi bên có từ 3 đến 7 em. Tìm một phẳng (bàn, sân, nền nhà) rồi chia đôi theo
mặt sân hay một bãi cỏ, vạch một đường chiều dài và ngăn thành 5 hàng dọc cách
thẳng làm ranh giới. Cách chơi ù tiếng đều nhau, tạo thành 10 ô vuông nhỏ. Hai
như sau: Một người bên A từ lúc đặt chân đầu hình chữ nhật, vẽ thêm 2 hình vòng
lên vạch giới tiến vào bên B phải phát âm cung, đó là 2 ô quan lớn đại diện cho mỗi
“u!u!u!” liên tục kéo dài hướng về phía bên; đặt vào đó một viên sỏi lớn có hình
đối phương, tìm cách chạm vào bất kỳ dáng và màu sắc khác nhau để dễ phân biệt
người nào của bên B rồi rút nhanh về bên hai bên; mỗi ô vuông đặt 5 viên sỏi nhỏ,
A. Những người bên B bị chạm là người mỗi bên có 5 ô. Hai người hai bên, người
thua cuộc, phải sang bên A đứng vào vòng thứ nhất đi quan bằng cách bốc sỏi trong
tròn phía sau làm “tù binh”. Người bên A một ô vuông nhỏ tùy chọn, sau đó rải từng
khi đang “u” ở sân bên B mà bị “đứt hơi” viên một vào những ô vuông, kể cả ô quan
hoặc bị đối phương giữ lại, chặn lối về lớn. Khi đến viên sỏi cuối cùng thì lại bốc
cho “đứt hơi” là thua trận, phải đứng vào sỏi ở ô bên cạnh và cứ thế tiếp tục đi quan
vòng “tù binh” của bên B. Sau một người (bỏ những viên sỏi nhỏ vào ô liên tục), cho
bên A sang “u” lại đến lượt người bên B đến lúc viên sỏi cuối cùng được dùng cách
