Page 1042 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 1042
1042 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
Sau hiệu lệnh mọi người cùng ra quay, con Hầu như dân tộc nào cũng có những bài
quay của ai quay lâu nhất thì người đó đồng dao của mình. Ở những khu vực
thắng cuộc, có quyền bổ quay của người phố xá, các bài đồng dao cũng giống như
khác. Người bị thua phải đánh quay để đồng dao ở các tỉnh miền xuôi, như: Chi chi
cho người thắng bổ... Sau khi bổ quay của chành chành, nu na nu nống, dung dăng
những người thua, mọi người lại cùng dung dẻ,...
quay để xếp hạng. Ai thua cuộc phải ra Ở Tuyên Quang, trẻ em dân tộc Tày có
quay để cho người thắng bổ... bài Mơi nàng Cuôi (Mời chị Hằng hoặc Mời
Chơi quay có thể vui, nhưng khi bổ nàng Trăng) khá đặc sắc. Trước khi hát, các
quay lực rất mạnh dễ gây tai nạn cho em dùng đòn gánh xiên qua một chiếc sọt
người chơi và người xem. nứa, để hai bên tay áo xỏ vào hai đầu đòn
gánh, rồi dùng một con sào đưa tít lên cao,
6. Chọi gà sau đó quây quần quanh chân sào hát mời
Chọi gà là một trò chơi của nhiều nàng Cuôi:
dân tộc, thường gắn với những ngày lễ
hội. Một số nơi có hội chọi gà để thi đấu Mơi cô nàng Cuôi
giữa gia đình này với gia đình khác, làng Gáo bạc đem múc rượu,
này với làng khác. Điều kiện của trò chơi Chậu người đựng nước măng.
chọi gà: Chọn riêng giống gà chọi, tìm con Chị cùng em rủ nhau xuống,
trống và chăm sóc từ nhỏ về chế độ dinh Xuống gõ thuyền cây vác,
dưỡng. Khi gà lớn, được sửa sang về cựa Xuống đánh chầy cây sấu,
và mỏ cho luôn sắc. Xuống làm tình nhân của thế gian.
Kỳ hội đến, mang gà ra đình gặp các Đưa em đi chơi đàng,
phường chọi khác tham gia vào sân chơi. Đưa nàng đi chơi bể,
Mọi người đứng thành vòng tròn, có trọng Trăng sáng sủa với sao,
tài điều khiển thi đấu và trao giải. Cuộc thi Trăng lặn vào trong mây,
Mây cùng mây đã tan,
bắt đầu, chủ chọi thả con gà của mình vào Trăng cùng trăng đã xế.
sân. Hai gà chọi sẽ xông vào vừa mổ vừa Nàng trăng đã quá vai,
cắn xé, đá nhau quyết liệt. Trận đấu diễn ra Nàng trăng đã quá khóm diễn,
dài ngắn tùy theo lực của các đối phương. Mời cô nàng Cuôi xuống chơi.
Kết cục thường là một con gà bị thương Xuống xuống cho sớm,
nặng như mù mắt, rách ngực, bỏ chạy hoặc Ở ở suốt đêm.
chết tại sân do những cú mổ hay đá cựa. Còn có gái mười hai đứng đợi,
Chọi gà là một trò chơi giải trí thú vị, Còn có trai mười lăm đứng chờ,
không chỉ nói lên bản tính cạnh tranh sinh Trẻ con vội về mẹ,
tồn của loài vật mà còn bộc lộ khả năng chăn Người lớn vội về nhà,
nuôi, huấn luyện công phu của chủ gà.
Xuống dạy vịt ăn trấu,
7. Hát đồng dao Xuống dạy hái gặt lúa,
Xuống dạy chó cắn trai tình,
Cũng như ở các địa phương khác, trẻ Xuống dạy ông lợp nhà ...
1
em ở Tuyên Quang rất thích hát đồng dao.
1. Lâm Tuyền Khách dịch: “Những câu hát xanh”, Tạp chí Tao Đàn, số 8-1939, tr.43.