Page 85 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Thế là cả đám đông la hét rầm trời tràn ra đuổi. Một tên lính Âu không chạy

nữa. Đứng dừng lại, giơ hai tay lên trời. Còn mấy tên kia tốn biệt vào rừng.
Có tù binh, có chiến lợi phẩm rồi, khí thế quần chúng càng lên ngùn ngụt.
Trời đã xế chiều. Các đồng chí Tạ Xuân Thu, Phương Cương, Phóng... hội ý với
nhau, cho bộ đội dừng lại thổi cơm ăn, để rồi tiếp tục tiến ra Phượng Liễn cướp

chính quyền. Cả đoàn người hạ trại ở ngay bên lề đường, cờ xí đỏ rực, bếp núc
toả khói mù mịt, tiếng cười, tiếng nói vang ầm, ông già, phụ nữ, thanh niên, kẻ
dao, người súng đi lại chen chúc hăng say, bồng bột...
Cơm nước xong, đoàn người lại rầm rộ tiến. Vừa lúc đó có một đồng chí

giao thông của đồng chí Phúc Quyền và đồng chí Sơn, cán bộ của ta nằm ở
Phượng Liễn lên báo: Hiện có bảy lính Pháp ở Tuyên Quang chạy Nhật cũng
vừa về tới đây đang vào làng xin ăn, chúng có cả súng máy.
Lập tức cả đoàn người ào ào tiến lên, vây tròn lấy Phượng Liễn. Thấy

động, bảy tên lính Pháp vội vã tổ chức chống cự. Một tên vác sùng máy ra chẹn
lấy lối đi vào bản. Còn những tên khác lấy chăn, đệm của đồng bào chẹn các cửa
sổ, làm chướng ngại vật và làm bệ tỳ để bắn. Tình hình trở nên căng thẳng, nếu
ta tấn công, địch nhất định sẽ chống cự lại. Như vậy nhân dân Phượng Liễn sẽ

không thể tránh được thiệt hại. Đồng chí Tạ Xuân Thu bèn cử người về cơ quan
phân khu xin chỉ thị. Chúng tôi viết thư trả lời: Nên nới rộng vòng vây. Ngày
mai thế nào bọn địch cũng phải rút chạy, không dám ở Phượng Liễn lâu. Thừa
cơ đó, ta sẽ bắt sống hoặc tiêu diệt bọn chúng ở ngoài làng, tốt hơn.

Quả nhiên sáng sớm hôm sau, khi thấy vòng vây đã mở, bọn địch hấp tấp
kéo nhau đi. Nhưng quân cách mạng đã đợi sẵn chúng ở cửa rừng, xông ra bắt
giơ tay nộp súng. Vẫn còn ngoan cố, bảy tên địch không những không hàng mà
còn quay súng bắn trả. Bắt buộc quân cách mạng phải hành động. Chỉ trong

chớp mắt, cả bảy tên lính địch ương ngạnh, hung hãn ấy đã bị diệt gọn. Phượng
Liễn được giải phóng. Lại mít tinh, lại kéo cờ, lại đốt bằng sắc của tổng lý, kỳ
hào và tuyên bố thành lập Uỷ ban nhân dân lâm thời. Phượng Liễn chỉ còn cách
châu lỵ Sơn Dương và đồn Đăng Châu (ở ngay cạnh châu lỵ) có một, hai cây số.

Các đồng chí Phương Cương, Tạ Xuân Thu lại cho giao thông trở về xin chỉ thị
và đề nghị cho thừa thế đánh Đăng Châu ngay.
Phân khu uỷ chúng tôi phân tích tình hình và nhận thấy ta đang đà thắng
lợi, địch đang hoang mang, tan rã tới cực điểm, có thể lấy ít đánh nhiều, lấy yếu

đánh mạnh được, bèn trả lời đồng ý, và nêu ra một số phương hướng cụ thể
trong việc chiến đấu cướp chính quyền ở châu lỵ.
Thế là ngay đêm ấy (12-3-1945), các đơn vị võ trang của ta cùng quần
chúng tiến ra bao vây chặt đồn địch. Tờ mờ sáng hôm sau (13-3-1945) khi

sương mù vẫn còn bồng bềnh trắng khắp núi rừng, quân ta đã nổ súng. Vừa bắn,
các đồng chí ta vừa kêu gọi binh lính trong đồn đầu hàng. Từ trên các lô cốt chỉ

85