Page 300 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám
P. 300
thảo ngay kế hoạch điều hành từng bước, vạch cụ thể chương trình hoàn thành
từng việc: thảo thể lệ thi thơ giải báo chí, đài phát thanh và các địa phương, liên
hệ với hội văn nghệ kháng chiến đề nghị giúp đỡ chấm thơ, dự thi, và vận động
các nhà thơ có tên tuổi tham dự cuộc thi để đảm bảo kết quả tốt.
Sau tôi, lại có thêm một số anh chị em cựu học sinh Trường trung học
kháng chiến Đào Giã, Phú Thọ, lần lượt lên Bộ nhận công tác. Đến trung tuần
tháng 5, tổng số cán bộ nhân viên cơ quan đã lên tới 50 người. Các tổ công tác
đều được bổ sung thêm người, chủ yếu là tổ nghiên cứu và tuyên truyền báo chí.
Ngoài ra, do nhu cầu đòi hỏi, Bộ thành lập một nhóm công tác đội, chuyên lo
công việc làm nhà ở, lán trại của cơ quan, trước và sau các đợt sơ tán. Mặc dầu
việc ăn ở, làm việc, đã tạm ổn định, ngay từ giữa năm, cơ quan đã phải có kế
hoạch chuẩn bị đi sơ tán vào cuối năm, đề phòng trong chiến dịch Thu đông, để
có thể tiến công lên chiến khu Việt Bắc.
Cuối năm 1950, chúng tôi phải rời xã Minh Khai đi sơ tán hai lần ở hai điểm
cách xa nhau. Lần đầu, từ cuối tháng 6 đến tháng 11, rời hẳn đất Tuyên Quang, đến
xã Đông Lý, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái. Lần thứ hai, lại chuyển từ Yên Bình
về Chiêm Hoá, ở xã Yên Nguyên. Ở cả hai địa điểm sơ tán này, nhà đồng bào đều
ở trên vùng đồi, nên không khí rất dễ chịu, đi lại thuận tiện, nhà ở đều là nhà sàn...
Ở Yên Nguyên cũng thoáng, nhưng hẻo lánh và kín đáo. Sáng chủ nhật, chúng tôi
1
thường từng nhóm, hai ba người đi chợ Quẵng , tìm hiểu phở người Hoa kiều, mời
nhau ăn phở chua, với món gia vị lá mùi tàu thơm ngon, khó quên. Trên đường đi
chợ, nhiều cảnh đẹp với đồi cao, suối rộng, nước trong xanh!
... Nghỉ Tết xong, chúng tôi nhận được lệnh của Bộ trưởng chuẩn bị để
sang tháng 3 dương lịch (1951), chuyển cơ quan trở lại xã Minh Khai, huyện Sơn
Dương... Lúc này bộ máy cơ quan nhẹ đi khá nhiều. Từ giữa tháng 10 năm trước
(1950) thực hiện quyết định của Chính phủ, một số anh em được chuyển sang
công tác địch vận, điều về các tỉnh, tuyển vào trường lục quân, chuyển sang Bộ
Giáo dục. Từ Yên Nguyên về Minh Khai, quân số cơ quan chỉ còn trên hai
chục. Lần này, chúng tôi về, không còn ở nhà trong xóm Dõn nữa, vừa về thẳng
khu nhà riêng do Đội công tác của Bộ từ hai tháng trước Tết, đã về xây dựng
sẵn, xa hẳn nơi ở cũ.
Công trình xây dựng mới gồm 3 khu xa nhau:
- Khu vực chính ở xóm Đồng Chùa, xa hẳn nhà dân, bên kia suối Lê. Khu
này gồm nhà Hội trường to, nằm trên mặt đồi, dưới bóng cây phủ kín. Đây là nơi
làm việc hàng ngày của chung các tổ, đồng thời là chỗ ở của một số cán bộ
nghiên cứu, kiêm bảo vệ hồ sơ tài liệu. Xung quanh hội trường, phía sau đồi có
một số nhà nhỏ là chỗ ở cho các anh chị em cán bộ nhân viên độc thân, cũng gần
đó là nhà bếp đồng thời là nhà ăn tập thể.
1 Thuộc xã Xuân Quang, huyện Chiêm Hóa
300