Page 260 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám
P. 260
gì? Không về Nam đi! Tôi đã lỡ lời để Bác giận anh Tuệ, bèn bào chữa: Thưa
Bác, anh ấy có bà mẹ cũng là đồng chí cách mạng, bà đã mất trước khi anh ấy về
đây, mẹ con không được gặp nhau. Bây giờ trước khi về Nam, anh ấy ghé lại tạ
biệt nấm mồ của mẹ. Bác liền hỏi: Chú có biết mộ bà mẹ chú Tuệ ở đâu không?
- Dạ cháu biết, cháu sẽ chỉ cho Bác - Tôi đáp. Đi thăm nhà máy giấy xong, trên
đường về, tôi chỉ mộ của mẹ anh Tuệ cho Bác. Bác ghé lại ngồi bên nắm mộ
khoảng 15 phút. Bác khóc. Chúng tôi đứng sau lưng Bác, tưởng niệm mẹ anh
Tuệ. Sau này, tôi có kể lại câu chuyện với anh Phan Trọng Quang là em anh
Tuệ, anh Quang cho biết là trước kia, trong lúc khó khăn, có một thời kỳ mẹ anh
là người đem cơm cho Bác ăn.
Một lần, đi đến con suối phải lội ngang, trời rét lạnh lắm. Tôi lúc ấy rất
khoẻ, xắn quần nhảy phóc xuống suối trước rồi khom lưng mời Bác lên để Bác
khỏi bị lạnh và ướt. Lúc đó Bác gầy yếu lắm, Bác nói: Không đâu, để cho mấy
chú chụp ảnh quay phim Bác hả? Rồi Bác xắn quần xuống suối tự đi. Trưa trời
trở nóng, lại gặp suối, Bác cởi áo ra để tắm. Tôi vác máy theo sau quay Bác tắm.
Tắm xong, Bác tự giặt quần áo và xỏ quần áo vào chiếc que gỗ để phơi trên
đường đi về nhà. Tôi quay được đoạn phim này thật là tuyệt, đồng bào nhiều
người xem đều rơi nước mắt vì thương Bác.
… Ở chung với Bác được hai tháng, tôi thưa với Bác: Chúng cháu muốn
xin với Bác được đi học kỹ thuật điện ảnh ở Trung Quốc, đồng thời qua đó tráng
phim vì trong nước không đủ thuốc, Bác "Ờ" một tiếng rồi nói: Các chú đi thì đi.
Thế là ngày hôm sau, văn phòng cho giấy tờ và cử người chuẩn bị dẫn chúng tôi
qua Trung Quốc. Trước khi đi, chúng tôi đến chào Bác. Bác bảo: Các chú cứ đi
qua anh Thận (đồng chí Trường Chinh) rồi ngày mai, Bác qua đó còn gặp lại.
Hoạ sĩ Diệp Minh Châu ở lại Việt Bắc, không đi với chúng tôi. Chúng tôi qua
anh Thận, ngày hôm sau thì Bác tới. Bác cưỡi một con ngựa, còn anh Định bảo
vệ, cưỡi một con ngựa. Bác tới chỗ anh Thận một lúc rồi lại lên ngựa đi ngay.
Anh Lê Minh Hiền và tôi chạy bộ đường tắt đón đầu ngựa. Anh Hiền bẹt hai
chân, hai tay ra đón ngựa Bác đang sải tới. Bác dừng lại. Anh Hiền thưa: Thưa
Bác, chúng cháu muốn xin một tấm ảnh của Bác, Bác hỏi: Còn gì nữa không?
Chúng tôi đáp: Dạ thưa hết. Bác cưỡi ngựa đi ngay, đúng hôm sau, trước khi lên
đường qua Trung Quốc, chúng tôi được Bác tặng mỗi người một tấm ảnh có chữ
ký của Bác.
... Tại Bắc Kinh, các bạn Trung Quốc bảo đưa phim cho họ tráng chỉ một
giờ là xong 50 cuộn phim, tôi đã từ chối và tự xin tráng lấy vì tôi biết nhiều cuộn
phim bị thiếu ánh sáng do không có đèn, nếu bạn tráng bằng kỹ thuật bình
thường, sẽ hư hết. Tôi đã tự pha thuốc rất mạnh để cuốn từng thước phim thiếu
sáng, suốt 15 ngày vất vả. Tôi tráng bằng tay 50 cuộn phim đã quay và rất mừng
là đã cứu được những thước phim quý giá bị thiếu ánh sáng, trong đó có nhiều
hình ảnh về Bác Hồ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp...
260