Page 20 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Xẩm tối hai đồng chí vạch lau, víu cây, luồn lách trèo lên núi, nhưng khi
leo lên quá nửa núi, trời đã tối mịt. Hai đồng chí đành buộc lá cờ vào đầu một
cây lau cao nhất, rồi lần mò, tụt dốc, đến bến hẹn. Khi đó đã có thuyền nan chờ

sẵn, chuyển hai đồng chí qua sông, về tới nhà an toàn.

Sáng hôm sau mồng hai Tết (tức 28-2-1941) khi sương tan dần, cờ búa
liềm càng hiện rõ. Tin cờ cộng sản tung bay trên núi Dùm truyền lan nhanh
chóng, nhân dân đổ xô ra bờ sông, mỗi lúc một đông. Bọn cai trị hốt hoảng cho

lính xua đuổi, giải tán nhân dân, không cho đứng ở bờ sông, đồng thời chúng

cho lính trèo lên núi Dùm hạ cờ.
Tuy lá cờ bị bọn cai trị hạ xuống, nhưng cờ cũng đã tự do tung bay nửa
ngày trời, cũng đủ làm cho bọn cai trị kiêng nể, đã góp phần tăng thêm lòng tin

tưởng vào ý trí đấu tranh của những anh em công nhân hiện còn bị giam giữ.

Sau đó, ngày mồng tám Tết (tức 3-2-1941) các đồng chí đảng viên lại tiếp
tục rải thả truyền đơn trong ngày hội ở Chùa Hang, cách thị xã Tuyên Quang 8
cây số. Bọn cai trị rất tức bực bởi năm nay chúng đã tăng cường tuần tra canh

gác, thế mà truyền đơn của cộng sản vẫn rải khắp hang cùng ngõ hẻm, đường đi,

hầu hết những người đi Hội chùa hôm đó đều được đọc, được biết đường lối
chủ trương của Đảng Cộng sản là đánh Pháp, đuổi Nhật giành độc lập, tự do,
hạnh phúc cho nhân dân.

Tính ra đã 17 ngày địch bắt giam gần 30 người gồm đảng viên và quần

chúng cách mạng, có người bị doạ nạt hỏi cung, có người tra tấn đánh đập,
nhưng không một ai nói gì, làm gì có hại cho cách mạng. Cuối cùng ngày thứ 18
(tức ngày 12 tháng giêng năm Tân Tỵ hay là ngày 09 tháng 02 năm 1941) tên

Chánh xứ người Pháp phải công khai tuyên bố cho anh em được tự do, trở về

nhà máy, trở về gia đình làm ăn sinh sống bình thường.
Thế là Tết cổ truyền, ai cũng muốn xum họp gia đình yên vui, đầm ấm
nhưng có ngờ đâu bọn cai trị lại quá hốt hoảng lo sợ, vội vã trấn áp chẹn đầu

những người vô tội, hy vọng ngăn chặn cộng sản "gây rối", hy vọng tìm ra đầu

mối, chứng cớ gì đây. Nhưng chính chúng đã thúc đẩy sự hoạt động của những
người cộng sản, chuyển lo âu của nhân dân, thành thắng lợi sâu xa khó quên
trong lòng mỗi người dân, bởi lá cờ, bởi truyền đơn, bởi phải thả người bị giam

vô cớ.

20