Page 25 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

1
CHIẾN KHU NGUYỄN HUỆ (KHU B)

SONG HÀO
Nguyên Bí thư Phân khu ủy
Phân khu Nguyễn Huệ

…
Sau khi chủ trương chuyển hướng chiến lược, thay đổi phương pháp, hình
thức đấu tranh cách mạng, Đảng ta đã ra sức xây dựng lực lượng cách mạng,

xây dựng Đảng, phát triển các tổ chức quần chúng, tổ chức phát triển lực lượng
vũ trang, thành lập các chiến khu, các đội Cứu quốc quân.
Cuối năm 1941, Đội Cứu quốc quân đã mở rộng căn cứ ra xung quanh núi
Hồng thuộc bốn huyện Đại Từ, Định Hoá (Bắc Thái), Sơn Dương, Yên Sơn

(Tuyên Quang). Bốn huyện này có vị trí nối liền nhau, trong đó núi Hồng là
trung tâm. Đầu năm 1942, phong trào tại các vùng xung quanh núi Hồng được
nhen nhóm. Cơ sở cách mạng ở đây một mặt củng cố vị trí của mình, mặt khác
từng bước xây dựng lực lượng vũ trang và tìm cách liên lạc với Xứ uỷ Bắc Kỳ.

Bốn huyện này có địa hình hiểm trở, dân cư thưa thớt, chủ yếu là đồng bào
Dao, Tày, Nùng, Sán Chỉ, Cao Lan, đời sống nghèo khổ, nhưng giàu lòng yêu
nước, căm thù giặc sâu sắc. Khi tiến hành xây dựng phong trào Việt Minh, các
đồng chí Cứu quốc quân đã triệt để khai thác những yếu tố đó, đưa vào đường dây

họ hàng đồng niên, đồng cảnh để tuyên truyền giác ngộ đồng bào. Chỉ trong một
thời gian ngắn, cơ sở Việt Minh được xây dựng ở một số nơi trên một vùng rộng
lớn trải dài từ Phú Lương, Đại Từ, Định Hoá (Bắc Thái) đến Sơn Dương, Yên Sơn,
Chiêm Hoá (Tuyên Quang) và một phần Lạng Sơn, Bắc Giang.

Tháng 11-1943, lãnh đạo Cứu quốc quân quyết định chọn núi Hồng làm
địa bàn xây dựng căn cứ bàn đạp để phát triển phong trào ra xung quanh.
Lúc này, cách mạng Việt Nam đang phát triển mạnh. Mặt trận Việt Minh
đã lan rộng và sôi nổi ở cả trung du, đồng bằng và các đô thị, có tác dụng hỗ trợ

phong trào cách mạng ở vùng rừng núi Việt Bắc.
Đầu năm 1944, khu căn cứ Bắc Sơn -Võ Nhai được mở rộng. Tại Thái
Nguyên, phong trào Việt Minh ở Võ Nhai, Đồng Hỷ được củng cố, phát triển
hơn trước. Ở Đại Từ, bảy xã phía Bắc của huyện có cơ sở Việt Minh. Tại Định

Hoá, các xã phía Tây và tiếp giáp với núi Hồng như Trung Hội, Bảo Cường,
Thanh Định, Điềm Mạc... phong trào Việt Minh phát triển mạnh mẽ.
Ở Tuyên Quang, cơ sở Việt Minh nhanh chóng lan rộng khắp khu vực
phía Bắc huyện Sơn Dương, Bản Pài, Khuổi Phát... Như vậy, từ căn cứ địa Bắc

1
Tuyển chọn từ cuốn " Tân Trào ký sự " Nhà xuất bản Văn hoá thông tin - Trung tâm UNESCO Tân Trào xuất
bản, Hà Nội 1997.

25