Page 28 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

1
NHỮNG NGÀY ĐẦU

LÊ DỤC TÔN
Nguyên Thường vụ Thường trực
Khu uỷ Việt Bắc, Chủ tịch Uỷ ban

kháng chiến khu Việt Bắc

I-XUÂN KHUỔI KỊCH

Vào những ngày cuối tháng chạp âm lịch (đầu năm 1944), anh Hoàng
Quốc Việt lại lên khu căn cứ Võ Nhai.
Từ xuôi lên, anh vào cửa rừng Yên Thế, đi sâu vào các bản Chòi Xoan,
Cây Thị, những bản đồng bào Dao cơ sở cách mạng, trong khu rừng Suối

Dường bao la dọc theo dãy núi Cai Kinh hùng vĩ.
Vì nhiệm vụ cách mạng, anh Việt và các chiến sỹ Cứu quốc quân lại ra đi
ngay trong đêm 30 tết. Lợi dụng đêm tối, tôi cùng tiểu đội Cứu quốc quân đưa
anh Việt vượt đồn Đình Cả (chặng đường nguy hiểm) đến nhà anh Hoàng Văn

Chức tức Bằng, một cơ sở cách mạng ở Lâu Thượng. Đúng mùng một tháng
giêng đầu xuân, chúng tôi ăn tết cùng gia đình anh Chức. Mùi khói hương ngào
ngạt toả khắp nhà, không khí thật là ấm cúng. Đã lâu lắm, chúng tôi mới có dịp
ăn một cái tết gia đình đúng với ý nghĩa của nó.

Xuân đã về, phơi phới trên cành non lá mới. Một năm mới bắt đầu, một
năm đầy hứa hẹn đối với các chiến sỹ cách mạng. Những ngày tết này, tri châu
Võ Nhai càng đốc xã đoàn, dõng và đinh tráng đi tuần, gác các ngả đường,
nhưng không thể ngăn cản chúng tôi tiếp tục cuộc hành quân trong những đêm

trăng lưỡi liềm lấp ló đầu non, khi ẩn khi hiện qua những đám mây mờ. Đi giữa
những ngày đầu xuân, anh em chúng tôi bảo nhau: "Chúng ta đi đây là để chiến
đấu cho một cái tết đẹp nhất, tết độc lập và tự do của dân tộc". Dọc đường,
chúng tôi đã dừng lại ở nhiều cơ sở cách mạng. Tôi có ý không để mọi người

biết rõ cương vị anh Việt, nên chỉ giới thiệu anh là "đồng chí già", nhưng đồng
bào vẫn đoán anh là thượng cấp và yêu cầu anh nói chuyện. Anh Việt cũng thân
mật nói chuyện với đồng bào, thăm hỏi động viên mọi người.
2
Vào khoảng ngày 12 hay 13-2-1944, chúng tôi tới Khuổi Kịch .
Thung lũng Khuổi Kịch nhỏ, hẹp và sâu thẳm, ở lọt vào giữa những triền
núi cao ngất. Giữa ngày đầu xuân mà đến tận tám, chín giờ sáng, sương mù vẫn
còn lơ lửng vắt ngang sườn núi như những dải lụa trắng. Trong thung lũng vẻn

1 Trích " Những ngày đầu", Hồi ký của đồng chí Lê Dục Tôn, Nhà xuất bản Việt Bắc, 1971. Tr221-230; 264-
276

2 Nay thuộc xã Tân Trào, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang
28