Page 168 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

1
Thượng . Ở đây tôi đã gặp anh Văn, anh Hoàng Văn Thái và các anh các chị
khác cùng nghiên cứu Nghị quyết về việc thành lập khu Giải phóng, thống nhất
Cứu quốc quân, Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và các lực lượng vũ
trang khác thành Việt Nam giải phóng quân; thống nhất biên chế, thống nhất
việc huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị, tổ chức công tác chính trị, xây dựng

kỹ thuật, mở trường Quân chính kháng Nhật…
Sau hội nghị Định Biên Thượng, tôi được giao nhiệm vụ vượt sông Lô
mở rộng khu Giải phóng sang hữu ngạn sông Lô và hai triền sông Chảy, đến
huyện Yên Bình và huyện Hàm Yên. Tôi được chỉ thị giao đơn vị lại cho Phúc

Quyền, chỉ lấy đi một tiểu đội, còn trên đường hành quân ra bến Pha Lô lấy một
tiểu đội của đồng chí Phóng và một tiểu đội của anh Văn Bút.
Ngày 5-5-1945, tôi đang chuẩn bị bàn giao đơn vị cho Phúc Quyền ở làng
Sảo, cách Đăng Châu một ki-lô-mét thì thấy quân Nhật sục vào.

Đơn vị tôi đóng ở nhà chị Hiển ở đầu làng Sảo (Chị Hiển sau này lấy anh
Chu- Chủ tịch châu Tự Do). Trời còn nhọ mặt người, do bộ phận canh gác mất
cảnh giác, quân Nhât đã kéo từ Đăng Châu vào nơi đơn vị tôi đóng quân - ý định
của quân Nhật là đi đường làng Sảo, Phượng Liễn, vào Kim Lung. Khi chúng

vào đến bờ suối đầu làng Sảo thì bị đơn vị của tôi và Phúc Quyền chặn đánh. Bị
thiệt hại, chúng phải rút về Đăng Châu. Thấy dịch đã rút, tôi bàn giao đơn vị cho
Phúc Quyền, chỉ giữ lại một tiểu đội, về cơ quan trao đổi ý kiến với anh Hào.
Anh Hào nhận định sáng ngày 6 tháng 5 địch sẽ lại đánh vào Kim Trận, Kim

Quan (đều thuộc huyện Yên Sơn). Ta phải chặn không cho chúng vòng qua
Trung Yên, vì như thế quá gần Tân Trào, bất lợi.
Chúng tôi thống nhất nhận định và thảo thuận kế hoạch chặn địch ở Đèo
Chắn (thuộc địa phận xã Tân Trào ngày nay- BBT). Đèo Chắn không cao lắm và

cũng không dài nhưng đường dốc khúc khuỷu, hai bên có ta luy cao, là địa bàn
tốt cho ta giấu quân đánh phục kích. Thời gian này, giặc Nhật đã có âm mưu xoá
sổ vùng giải phóng. Chúng tập trung 500 quân chia làm hai cánh. Cánh thứ nhất
từ Vĩnh Yên lên, tiến về Đăng Châu đã bị ta chặn đánh dọc đường. Cánh thứ hai

từ Tuyên Quang qua Bình Ca cũng tiến về Đăng Châu. Chúng vượt qua làng Sảo
vào Bình Yên, Tân Trào thì bị chúng tôi chặn đánh, chúng buộc phải rút quân về
Đăng Châu. Cả hai cánh quân bị ta đánh quyết liệt nên tối ngày 5 tháng 5 chúng
mới gặp nhau được, nhưng chúng chưa chịu bỏ ý đồ.

2
Khoảng 8 giờ ngày 6-5-1945 , quân Nhật đã từ Đăng Châu tới. Vì không
bị chặn đánh dọc đường, chúng đi nghênh ngang, bắn chỉ thiên vu vơ. Để cho
địch lọt vào trận địa, ta mới đồng loạt nổ súng. Bị bất ngờ, chúng chạy tán loạn.
Thấy lực lượng của ta mỏng, chúng chia quân định vây bọc quân ta. Nhưng biết

1 Thuộc Thái Nguyên
2 Theo tư liệu hiện nay và bài " đánh Nhật bảo vệ chiến khu" của thiếu tướng Trần Thế Môn đăng trên tạp chí
Lịch sử và nhân chứng số tháng 3 năm 1996 thì thời gian diễn ra sự kiện này là cuối thângs 5, đầu tháng 6/1945
(BBT)
168