Page 170 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám
P. 170
mạng. Mọi người đều được học tập đường lối chính sách của Đảng và của Mặt
trận.
Lúc này mọi công việc ở xã và tổng đều do chính quyền nhân dân giải
quyết. Việc đầu tiên là chia ruộng đất của các đồn điền cho dân cày trên nguyên
tắc nguyên canh, tuyên bố xoá bỏ nợ nần, cấm phát canh, thu tô và cho vay nặng
lãi. Những mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân do các đoàn thể giải quyết trên
nguyên tắc hoà giải, công bằng, hợp lý và đoàn kết. Tiếp đó là vấn đề nâng cao
cảnh giác, sẵn sàng chiến đấu, cảnh giới các đường vào làng, xét hỏi giấy tờ
những người lạ mặt. Thực hiện ba không: Không nghe, không biết, không thấy.
Không khí cách mạng ngày càng cao, những bài ca cách mạng vang lên khắp
nơi. Chính quyền địch ở huyện Hàm Yên (Bắc Mục) và huyện Yên Bình không
dám ra khỏi hàng rào, bọn sai nha khiếp vía.
Trước tình hình đó, vấn đề tổ chức chính quyền của ta ở cấp huyện được
đặt ra. Được sự đồng ý của Tỉnh uỷ Tuyên Quang, tôi bàn với đại biểu các tổng
thành lập một huyện mới, gồm các xã đã được giải phóng và đã có chính quyền,
xã giáp ranh với nhau ở các huyện Yên Sơn, Hàm Yên, Yên Bình. Huyện mới
lấy tên là Toàn Thắng, lấy xã Tú Lĩnh (tức Trung Thành thuộc huyện Hàm Yên)
làm trung tâm. Đúng ngày 15 tháng 6 năm 1945, các đoàn đại biểu 10 tổng kéo
nhau về xóm Cây Thị xã Tú Lĩnh để mừng Uỷ ban huyện mới. Nhân dân cả một
vùng vui mừng đón ngày này và ủng hộ gạo thịt cho ngày hội. 8 giờ sáng, cuộc
mít tinh bắt đầu. Nhân dân hoan nghênh nhiệt liệt. Uỷ ban huyện mới gồm ông
Chuyền làm Chủ tịch, ông Tung làm Phó chủ tịch, ông Môn là thư ký, ông Lý
Khai và ông Bút Tân làm uỷ viên. Để bảo đảm an toàn cho đại hội, tôi đưa cả
đơn vị về bố trí thành một vòng phòng thủ.
Sau khi tổ chức ra Ban huyện, chúng tôi để anh Quyết Tâm ở lại vừa chỉ
huy một trung đội bảo vệ huyện, vừa làm cố vấn cho Ban huyện. Còn tôi và đơn
vị về Ẩm Phước chuẩn bị đánh Đoan Hùng.
Thời gian này chúng tôi phối hợp với đồng chí Xuân đánh Lục Yên Châu.
Do ảnh hưởng của cách mạng nên bọn bảo an ở đây lo sợ nơm nớp, khi bị ta
1
đánh thì nhanh chóng bỏ súng xin hàng. Lục Yên Châu giải phóng, cơ sở cách
mạng phát triển nhanh ở các xã dọc hai bờ sông Chảy từ Lục Yên Châu đến Yên
Bình. Lúc này ở đây có tên Cắm, lợi dụng thế Nhật, hoạt động uy hiếp nhân dân,
dò la tin tức của bộ đội để báo cho địch. Nhân dân đã lừa bắt được hắn đưa về
huyện xét xử. Tên Cắm đã bị toà án cách mạng huyện tuyên án từ hình và đã bị
bắn tại chỗ.
Khí thế cách mạng đã dâng cao sau khi Lục Yên Châu được giải phóng.
Chúng tôi tổ chức đánh phủ Yên Bình lần thứ nhất ngày 20-3-1945. Anh Vũ
Nhung - cai bảo an được cách mạng giác ngộ, đã làm nội ứng đưa cả đơn vị ra
1 Thuộc tỉnh Yen Bái
170