Page 297 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 297
297
Phêìn thûá hai: DÊN CÛ - DÊN TÖÅC
mẹ siêu thoát, không phải chịu cực hình được đặt trong buồng của bà mẹ, coi như
của quỷ sứ. Người ta cho rằng, khi chết, người bảo hộ cho đứa trẻ luôn khoẻ mạnh.
hồn được giao về âm phủ, muốn giải thoát Thờ Thổ thần, Thành hoàng ở đình
cho hồn khỏi âm phủ để về Tây Phương làng và miếu. Một số nơi thờ vật tổ là hòn
Phật Quốc thì phải mời thầy cúng về làm đá hay con vật nào đó. Họ còn thờ ma giữ
ma phá ngục giải oan. Để được siêu thoát, cửa, là loại ma lành chắn giữ cửa, chỉ cho
họ phải trải qua 100 lần đầu thai khác, từ tổ tiên, thần thánh, các loại ma tốt vào nhà,
chim muông, sâu bọ, cỏ cây, trâu, chó,... rồi còn ma xấu thì không cho vào; thờ ma bảo
mới đến kiếp người. Vì vậy, con cháu phải vệ gia súc, gia cầm...
làm chay để linh hồn bố mẹ không phải
chịu cực hình dưới âm phủ. 2. Phong tục, tập quán theo vòng đời
Người Sán Dìu ở Tuyên Quang chủ 1- Phong tục cưới xin
yếu theo tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, đồng Trước đây, hôn nhân của con cái do
thời cũng chịu nhiều ảnh hưởng của Phật cha mẹ quyết định. Ngày nay, trai gái có
giáo, Đạo giáo và Khổng giáo. Ngoài ra, quyền tự do yêu đương và lựa chọn bạn
còn thờ cúng thần linh và các loại ma khác. đời cho mình. Các nghi lễ trong đám cưới
Tuỳ theo từng dòng họ mà ma tổ tiên có từ theo phong tục cổ truyền của người Sán
bảy đến chín đời, có khi mười hai đời. Dìu qua các bước sau:
Thờ Phật tổ Như Lai: Người làm nghề - Dạm hỏi: Nhà trai, sau khi đã chọn
thầy cúng, lập bàn thờ Phật nhưng không được một cô gái ưng ý thì nhờ ông mối
tụng kinh, mà chỉ cúng như các loại ma mang trầu cau sang nhà gái đặt vấn đề,
khác. Bàn thờ Phật để ở chỗ riêng, cao nếu nhà gái đồng ý thì xin tuổi của cô gái
hơn bàn thờ tổ tiên. Lễ vật thờ cúng gồm
có chuối tây (theo quan niệm Phật ở Tây về so với tuổi chàng trai xem có hợp nhau
Thiên Phật Quốc nên thờ chuối tây là tốt hay không.
nhất, không có mới đổi sang loại khác), - Lễ báo hợp mệnh: Khi so tuổi đôi
xôi, oản, bánh, rượu, chè,... trẻ, thấy đã hợp nhau thì nhà trai tiến
Thờ Ngọc Hoàng - Tam Thanh: Người hành lễ báo hợp mệnh. Khi đến nhà gái,
làm thầy cúng, nhất thiết phải có bàn thờ nhà trai mang theo lễ vật nhỏ gồm chục
này, bàn thờ Tam Thanh được đặt ở một quả trứng gà cùng với trầu cau, một đồng
nơi riêng và cao hơn bàn thờ tổ tiên. Lễ vật 2 hào bằng bạc trắng, bánh khảo... Cô gái
dâng cúng gồm có: gà, lợn, dê, cá, bánh sẽ ra tiếp khách để chàng trai xem mặt.
bẻng, xôi, oản, chuối, chè, rượu, và không Nếu ưng, nhà trai sẽ cử ông mối sang báo
thể thiếu một chút muối trắng. cho nhà gái, đồng thời cũng nhờ thầy bói
Thờ sư tổ: Mỗi thầy cúng đều có bàn chọn ngày tốt rồi hẹn nhà gái ngày nhà
thờ ông tổ truyền nghề cúng bái. Bàn thờ trai sang ăn hỏi.
thầy cúng được làm đơn giản, ngang hàng - Lễ hỏi bạc: Tiến hành sau lễ lộc mệnh
với bàn thờ tổ tiên và ông Táo. khoảng 1-3 tháng. Nhà trai cử ông mối
Thờ thần Lửa: Tất cả các gia đình đều cùng đại diện gia đình sang nhà gái mang
thờ thần Lửa, thờ Vua bếp. theo trầu cau, bánh khảo, chè... Hai bên gia
Bàn thờ bà mụ: Mỗi nhà có một bàn đình cùng nhau bàn bạc, nhà gái sẽ thông
thờ bà mụ để biết ơn người đã phù hộ cho báo thách cưới bao nhiêu để nhà trai chuẩn
con cái họ khoẻ mạnh. Bàn thờ này thường bị. Thông thường, lễ vật gồm: 10-20 đồng
