Page 141 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 141
142 Từ điển Tuyên Quang
298. CÂY NGHIẾN hoa ở nách lá; hoa đực xếp thành
Tên khoa học: Burretiodendron, xim đơm 10 cái một ở đầu các
cây gỗ lớn, họ Đay (Tiliaceae); cuống phía trên, hoa cái xếp trên
gồm có 6 loài ở Đông Nam Á. Ở các cuống ở nách lá có lá bắc. Quả
nước ta, có 3 loài, sau này được nang dài 3-4 cm, rộng 1,8 cm, có 5
chuyển vào chi Excentrodendron. cánh. Cây mọc rải rác hoặc thành
Cây bị khai thác nhiều, có nguy đám nhỏ trong rừng nhiệt đới trên
cơ giảm số lượng, được đưa vào núi đá vôi, đất ẩm, nhiều mùn, ở
Sách Đỏ Việt Nam và cần được độ cao không quá 600-700 m. Tái
bảo vệ. Rừng Tuyên Quang ghi sinh tự nhiên tốt, hạt nảy mầm
nhận có 2 loài: khỏe. Ra hoa từ tháng 2 đến tháng
4, có quả chín từ tháng 6 đến tháng
(1) Burretiodendron sienmu. 10. Gỗ tốt, bền, không nứt, không
Cây gỗ lớn cao đến 40 m, đường mối mọt, dùng trong xây dựng các
kính đến 1 m hoặc hơn, vỏ thường công trình lớn, làm bánh xe, gối
nhẵn. Lá mọc so le; phiến hình trục, làm thớt. Vỏ cây giàu tanin.
trứng tròn hoặc hình bầu dục
dài 9-18 cm. Cụm hoa xim ở 299. CÂY RAU, ĐẬU THỰC
nách lá; hoa nhỏ, màu vàng. Quả PHẨM
nang hình bầu dục, dài 4-6 cm, Các loại cây cung cấp vitamin,
rộng 1,5 cm. Cây mọc trong rừng muối khoáng, chất xơ cho cơ thể
rậm trên núi đá vôi lên đến độ con người. Ở Tuyên Quang, rau
cao 800 m. Mùa hoa từ tháng 3 được trồng quanh năm, mỗi mùa
đến tháng 4, mùa quả từ tháng có những loại rau đặc trưng:
8 đến tháng 10. Chất gỗ cứng, mùa đông xuân gồm: cải bẹ, đậu
bền, được dùng trong xây dựng, vàng, khoai tây, cà chua, su hào,
làm bánh xe, gối trục. Vỏ chứa cải bắp...; mùa hè thu gồm: rau
nhiều tanin. muống, cà, bí, mướp... Đậu là cây
(2) Burretiodendron - nghiến trồng ngắn ngày được trồng xen
đỏ. Cây gỗ lớn cao tới 30-35 m. canh trên những vùng đất cằn cỗi.
Lá đơn, mọc so le; phiến lá hình Những loại đậu được trồng nhiều
trái xoan hay hình trứng rộng, dài như: đậu đũa, đậu tương, v.v..
10-12 cm, rộng 7-10 cm, cuống lá Trồng rau, đậu có thời gian sinh
dài 3-5 cm, phình lên ở hai đầu, trưởng ngắn, dễ trồng xen canh,
lúc tươi thường có màu đỏ. Cụm trồng gối, tạo điều kiện sử dụng