Page 139 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 139
140 Từ điển Tuyên Quang
loài: Chukrasia tabularis - Lát 295. CÂY LIM
hoa. Cây gỗ lớn, ưa sáng, mọc Tên khoa học: Erythrophleum
chậm, sống lâu. Khả năng tái R. Br, họ Đậu, cây gỗ, gồm khoảng
sinh hạt tốt. Cây cao đến 25 m 9-10 loài.
hoặc hơn, đường kính thân có thể
đến hơn 80 cm; vỏ thân cây lớn Nước ta có một loài là Lim xanh
màu xám tro, nứt dọc dần bong (Erythrophleum fordii Oliv),
mảng, lớp vỏ phía trong màu hơi thuộc phân họ Vang. Cây gỗ cao
đỏ; cành non có lông hơi hung. khoảng 20-30 m, hoặc hơn; thân
Lá kép lông chim một lần, chẵn, tròn, thẳng, vỏ cây màu nâu, dần
dài 30-50 cm; có 7-20 đôi lá chét bong thành mảng hoặc vảy lớn;
hình trứng - mác, mép nguyên, nhánh có lông mịn rồi nhẵn, cành
dài 7-12 cm, rộng 3-5 cm, lúc non non màu xanh lục. Lá có trục dài
có màu hơi đỏ, mọc gần đối. Hoa 12-18 cm, không có lông; kép lông
xếp thành chùy mọc ở ngọn hay chim 2-3 đôi, trục lá dài 20-30
đầu cành. Quả nang hình trứng, cm, không có lông; lá chét 8-12,
dần hóa gỗ, nứt thành 3 mảnh; hình xoan hay ngọn giáo, dài 5-7
mỗi ô chứa nhiều hạt nhỏ, dẹt và cm, đầu và gốc nhọn hay tù, gốc
có cánh mỏng ở đầu, xếp thành gần cân; gân bên khoảng 20 đôi,
lớp ngang. Mùa hoa từ tháng 6 mảnh. Cụm hoa chùy ở ngọn, có
đến tháng 7, mùa quả từ tháng 9 lông mềm, trục bên dài khoảng
đến tháng 1 năm sau. Cây phân 10 cm. Quả đậu thuôn, dài,
bố ở Ấn Độ, Trung Quốc, Việt đường kính 15-20 cm x 3-4 cm,
Nam, Lào, Campuchia, Malaixia. mỏng, màu nâu; có khoảng 10
Ở nước ta, cây mọc tự nhiên ở các hạt, hình dẹp dài 12-15 mm,
tỉnh: Lạng Sơn, Sơn La, Tuyên màu nâu sẫm. Mùa hoa từ tháng
4 đến tháng 5, mùa quả từ tháng
Quang, Phú Thọ, Hòa Bình,
Thanh Hóa,... được trồng nhiều ở 7 đến tháng 2 năm sau, có khả
Tuyên Quang. năng tái sinh chồi. Cây phân
bố ở các tỉnh: Lạng Sơn, Quảng
Gỗ có vân đẹp màu đỏ sáng, Ninh, Bắc Giang, Tuyên Quang,
chất gỗ cứng trung bình, có thớ Phú Thọ, Hà Nội, Thanh Hóa,
mịn; là cây quý, không bị mối Nghệ An, Quảng Trị, Lâm Đồng.
mọt, thường dùng trong kiến Ở Tuyên Quang, có ở các huyện
trúc, đóng các đồ đạc cao cấp như: Na Hang, Chiêm Hóa, Hàm Yên,
giường, tủ, bàn, ghế, v.v.. Lâm Bình...
