Page 46 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Đúng, vì mình hoạt động chưa tốt để địch bắt được nên đang ở nhà gianh, nay

mang xiềng xích nằm trong nhà gạch. Câu nói đó là bài học thực tế cho quá trình
hoạt động của tôi sau này.
Đánh tôi xong, thằng mật thám Can lần lượt tra khảo số anh em bị bắt ở
Tuyên Quang. Chỗ tôi bị giam gần phòng tra tấn nên có lúc đang đêm giật mình

tỉnh dậy tôi nghe thấy tiếng rú, tiếng điện quay, tiếng đấm đá uỳnh uỵch. Thấy
các đồng chí mình bị đánh đập tàn nhẫn tôi lại càng căm thù bọn bán nước.
Những lúc đó tôi chỉ muốn xông vào giết thằng Can để trừ hại cho cách mạng.
Sau 17 ngày đánh đập số anh chị em cũng bị bắt với tôi, thằng Can lại cho

lính dẫn tôi lên phòng tra tấn. Hắn chỉ ghế cho tôi ngồi và giờ giọng dụ dỗ:
- Các quan đã biết hết công việc của mày làm, những thằng kia đã khai cả
rồi. Mày đừng giấu nữa, khai ra. Tao không đánh mày, không quay điện, cho
mày ăn tử tế, cho ô tô đưa mày về tận nhà sống với vợ con. Nếu mày một mực

không khai, tao sẽ đánh chết. Hai con đường mày muốn chọn cái sống hay cái
chết là tuỳ mày.
Tôi vẫn một mực chỉ nhận là dân lương thiện bị bắt. Mặt hắn hầm hầm,
lông mày nhíu lại trông thật dữ tợn. Lúc đó tên chánh mật thám Se đi qua thấy

thế nói như ra lệnh cho thằng Can:
- Cho thằng già mồm này điện số bốn cho tao.
Thằng Can làm theo ngay. Hắn mới quay số 4 người tôi đã co dúm lại,
đau đớn. Thằng Can không nhét giẻ vào mồm mà tôi cũng không kêu được, chỉ

ú ớ rồi lịm dần. Khi tỉnh dậy, thằng Can vội dồn dập hỏi tôi:
- Còn tên nào hoạt động với mày thì khai đi, tao tha.
Thấy tôi không trả lời, hắn đạp tôi ngã quay ra nền nhà và quát:
- Thôi được, tao có cách bắt mày phải khai!

Hắn sai lính dẫn tôi về nhà giam. Bẵng đi một thời gian tên Can không đả
động gì tới tôi cả. Anh chị em cùng bị bắt với tôi mỗi người bị giam mỗi nơi
không biết tin tức của nhau, chỉ những lúc chúng tôi đi làm ở ngoài mới có dịp
gần nhau. Vài ngày thằng mật thám Can lại gọi tôi lên phòng tra tấn. Lần này nó

không quay điện mà đánh tôi bằng gậy. Nó đánh tôi liên hồi. Tôi lấy hai tay che
đầu, hai cùi tay đỡ ngực. Nó đánh gẫy chiếc gậy này thay chiếc gậy khác. Tôi
đau quá, nghiến răng chịu đựng, khắp người chỗ nào cũng thấy máu. Tên Can
đánh một hồi chán tay ngồi thở dốc, hết mệt nó lại đánh đến khi tôi không động

đậy được nữa, nó đổ nước cho tỉnh lại và cho lính khiêng tôi xuống nhà giam.
Sau những trận bị đòn của tên Can, người tôi sưng tấy lên, lúc mặc áo xỏ
tay không vừa, phải mượn chiếc áo rộng của đồng chí khác. Hai đồng chí tù cũ
sợ nó đánh tôi chết xúm lại, người xoa bóp, người động viên an ủi, người

nhường cơm cho tôi ăn. Nhờ sự chăm sóc của các đồng chí trong nhà tù, ít lâu
sau tôi đã bình phục. Ngồi trong tù nghĩ đến những trận đòn, tôi càng căm thù
bọn thống trị, chỉ mong sao trốn ra được để hoạt động cách mạng, tiêu diệt hết

46