Page 312 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

trôi qua, không biết có ai còn biết nơi anh an nghỉ. Trở lại Chiêm Hoá, thăm di

tích ở Kim Bình, gặp anh Nguyễn Gia Đắc, phó Bí thư trường trực huyện, tôi
mới biết chỗ ở lúc đó nay thuộc xã Tân Thịnh.
Đường vào Chiêm Hoá đã rải nhựa, xe qua cầu lớn nhỏ. Nhớ lại khi xưa,
bến đò Bợ là nơi chúng tôi thường qua lại lúc trời chiều hoặc sáng sớm, tránh

máy bay địch. Một buổi, cơm chiều xong, tôi và một anh bạn ra bến, ngủ lại chờ
sáng sớm mai qua sông. Lúc sau, ông Lê Dung, Thứ trưởng Bộ và một cán bộ
cũng đến nhà bác lái đò. Giường chiếu không có, chúng tôi rải áo mưa ra đất để
ngủ, riêng ông Lê Dung người nhiều tuổi nhất, được chủ nhà có sáng kiến tìm

được một cái nong phơi khô, để ông ngủ qua đêm.
Đến thăm khu di tích vùng Tân Trào, tôi thấy một số cầu treo qua suối Lê.
Phải chăng các nhà thiết kế muốn ôn lại kỷ niệm cầu Lê Dung ngày trước? mà
Bác nói vui là đi cầu của chú vừa "Lê" vừa "Rung". Cầu bây giờ chắc chắn đẹp

đẽ khác hẳn cầu xưa làm bằng dây thép, dây rừng dưới vòm cây rậm, mặt lát tre
nứa, cốt để Bác qua lại không phải lội suối.
Đến Sơn Dương, vào nơi đặt cơ quan cũ, nay không còn bóng dáng của
rừng nứa lớn trước đây. Con suối chúng tôi thường lội ra vào nay chỉ còn vết vì

phía trên đã có đập đất nhỏ, giữ nước cấy ruộng. Trái lại, suối Trầm trước đây
hiền lành, nhỏ hẹp nay lại tan hoang, đầy cát sỏi trên diện rộng. Tại đây, chúng
tôi đã sống và làm việc, toả đi các nơi phục vụ chiến dịch và cuối cùng cũng từ
đây về phía Thái Nguyên để vào tiếp quản Thủ đô.

Tuy xa Tuyên Quang đã lâu, nhưng thỉnh thoảng tôi vẫn qua lại vì công
việc, góp phần cùng địa phương xây dựng và củng cố đường xá ngay cả trong
thời kỳ Mỹ đánh phá miền Bắc. Anh Hoà ở bến Bình Ca trước đây đã giúp
chúng tôi quản lý xưởng phà phao, nhiều sản phẩm đã được đưa đi ứng cử đảm

bảo giao thông ở Việt Trì, ở Hà Nội... anh Nhạc, một người rất nhiệt tình mà tôi
quen biết từ trước khi còn ở Đại Từ, sau này là Phó Ty giao thông Tuyên Quang
... Anh Cậy trưởng hạt ở Đèo Khế, sau này là đoạn trưởng đoạn bảo dưỡng
đường bộ ở Tuyên Quang, nay có cháu ngoại làm việc ở tỉnh....

Đối với tôi, sống và làm việc ở Tuyên Quang không nhiều, nhưng tình
cảm, ấn tượng tốt đẹp và sâu nặng. Về riêng tư, con gái đầu lòng của tôi sinh ra
ở km 14 thuộc xã Thắng Quân, mà tôi và gia đình vẫn gọi là Tuyên, nhưng là vì
con gái nên thêm dấu sắc trong khai sinh nay cũng đã thành bà nội, bà ngoại rồi.

Hồi còn đi học tôi đã nghe nói dự kiến trị thuỷ đồng bằng Bắc Bộ, ưu tiên
dễ làm hơn là chặn nước sông Lô-Gâm, sau mới làm sông Đà. Trong thực tế đập
sông Đà có trước, đến nay đang xây dựng thuỷ điện ở Na Hang, tôi thấy rất phấn
khởi trước sự phát triển của địa phương. Mong rằng trong thời gian không xa,

tôi còn thấy được công trình đi vào hoạt động.

312