Page 308 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

đến khi trường lên Tuyên Quang, ông bị bệnh nặng ở lại Thanh Hoá và mất sau

đó không lâu. Bộ chỉ đạo các địa phương qua các Khu Công chính Việt Bắc,
Liên khu 3, 4, 5. Sau chiến thắng biên giới, Bộ cho thành lập thêm 2 Ty tân công
tác để khôi phục lại cầu đường cùng các địa phương ở Việt Bắc. Đầu năm 1951
do yêu cầu đảm bảo cho xe cơ giới đi lại, Nha Công chính hoả xa được thành lập

để giúp Bộ chỉ đạo những công việc cụ thể và do ông Bùi Văn Các làm giám
đốc. Đến năm 1953, tách thành hai đơn vị: Nha giao thông và Nha công chính,
đều làm việc ngay cùng chỗ với Bộ. Cùng ở Tuyên Quang, cuối năm 1951 Sở
Vận tải thuộc Bộ cũng được thành lập, là đơn vị vận tải của Nhà nước, và là tiền

thân của quốc doanh vận tải ô tô sau này. Ông Nguyễn Hữu Mai làm Giám đốc,
cơ quan ở Cao Vân, Đại Từ, phía bên kia Đèo Khế, thuộc Thái Nguyên.
Đối với tôi, Tuyên Quang là nơi tôi bước vào đời, đã để lại trong tôi nhiều
kỷ niệm sâu sắc. Là một thanh niên sống ở thành phố, nghe nói đến chiến khu

Việt Bắc, tôi thấy xa xôi, hiểm trở, bí mật quá! Đầu kháng chiến, tôi bắt đầu làm
quen với miền quê khi làm công tác tuyên truyền kháng chiến. Trên đường từ
Thanh Hoá qua Rịa, Kim Tân, Dốc Cun, Hưng Hoá lên Việt Bắc, qua vùng đồng
bào dân tộc, đã thấy rừng núi vắng vẻ, những tưởng rằng càng lên càng âm u

hiểm trở hơn. Nhưng đến Phú Thọ, đi dọc sông Thao lại thấy quang đãng, đông
đúc hơn. Và khi đến Tuyên Quang thì lại cả một dãy phố dọc bờ sông Lô, nước
chảy hiền lành, khác nhiều so với sự tưởng tượng của tôi.
1
Chúng tôi tạm ở trạm liên lạc tại Ghềnh Quýt , nhà bác lái đò và kiêm liên
lạc của Ty Công chính. Mấy ngày sau, tôi nhận được quyết định của Bộ phân
công tôi ở lại Tuyên Quang. Sang bên Nông Tiến nơi đặt cơ quan của Ty Công
chính Tuyên Quang, anh Nguyễn Khắc Tự, Trưởng Ty niềm nở tiếp đón, giới
thiệu mọi mặt tình hình của ngành, và cuối cùng nói đến công việc của tôi. Tôi

hoàn toàn ngạc nhiên khi biết sau khi có ý kiến của Bộ, tỉnh giao cho tôi đảm
nhiệm vị trí Phân ty trưởng ở Sơn Dương, mọi việc do tôi thay Ty lo liệu, đảm
bảo giao thông tuyến đầu của tỉnh từ Đèo Khế đến Bình Ca. Bến phà và một
phần còn lại về Phú Thọ và sang Yên Bái do Ty trực tiếp phụ trách, lương kém

trưởng Ty nửa kg gạo. Sự quan trọng của tuyến đường ở chỗ không những phải
phục vụ tốt các chiến dịch mà còn là cửa ngõ vào ATK và cạnh Bộ giao thông
công chính.
Đến nơi, anh em đã bố trí cho tôi một gian nhà mới, dưới rặng cơi sát liền

nhà một hội hoạ viên nhiều tuổi là ông Bồng, nhà trông ngay ra đường. Ông
Lung, một nhân viên người dân tộc đã giúp đỡ chúng tôi rất nhiều.
Anh em trong cơ quan, tuy ít người nhưng đã có đủ các bộ phận. Ông
Nguyễn Hào, một đốc công có nhiều kinh nghiệm ở đây đã lâu, hướng dẫn tôi

thăm tuyến đường, làm quen với các cán bộ trong đơn vị: ông Quý Tiến, người

1 Thuộc xã Tràng Đà, thị xã Tuyên Quang
308