Page 307 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

NHỚ LẠI TUYÊN QUANG THỜI KỲ
1
KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP

HOÀNG ĐÌNH PHÚ
Nguyên cán bộ Bộ Giao thông công chính,

cán bộ Ty công chính Tuyên Quang

Năm 2000, được sự quan tâm của Bộ Giao thông vận tải, gần một chục
anh em còn lại từ khoá kỹ sư công chính đầu tiên chúng tôi đã có dịp trở lại

thăm các tỉnh Việt Bắc xưa, nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày ra trường. Lãnh đạo
các sở Giao thông vận tải địa phương đã nhiệt tình hướng dẫn chúng tôi đến các
điạ điểm lịch sử như đền Hùng, Tân Trào, Pắc Bó... được gặp lại người xưa, bạn
mới, có nơi ba, bốn thế hệ giám đốc sở cùng có mặt. Tuy mỗi người một phạm

vi công tác, ở nhiều nơi khác nhau, nhưng Tuyên Quang là nơi chúng tôi đều
đến để nhận nhiệm vụ, và đặc biệt với tôi lại là nơi đầu tiên tôi vào nghề và gắn
bó suốt thời gian kháng chiến.
Trước hết, nói đôi điều về Bộ Giao thông công chính. Ngay sau Cách

mạng tháng Tám, Bộ đã có mặt và quản lý các ngành giao thông thuỷ bộ, xây
dựng, thuỷ lợi, địa chính, bưu điện, khí tượng và Trường Cao đẳng công chính.
Sau ngày toàn quốc kháng chiến, Bộ sơ tán ra vùng tự do, qua Hà Đông, Sơn
Tây, lên Phú Thọ, rồi chuyển lên Tuyên Quang. Sau chiến dịch thu - đông, đầu

năm 1949 Bộ ổn định cơ quan ở xã Tiên Sinh, huyện Sơn Dương (nay thuộc xã
Hợp Thành, huyện Sơn Dương). Để giữ bí mật, cơ quan thường luôn phiên đóng
ở đây và ở xã Tân Thịnh huyện Chiêm Hoá. Ở lâu nhất là Sơn Dương, và đến
ngày chuẩn bị về tiếp quản Thủ đô thì chuyển về Phố Cò cạnh quốc lộ 3 thuộc

Thái Nguyên. Đến năm 1950 khi Trường cao đẳng Công chính chuyển từ Thanh
Hoá ra thì toàn bộ đầu ngành công chính đều ở Tuyên Quang. Trường cao đẳng
Công chính lúc này do ông Nguyễn Như Quỹ làm Hiệu trưởng, đóng ở làng
Nhàm, đến Lang Quán (km 11 đường Tuyên Quang đi Hà Giang) rẽ phải qua

suối hơn 1km. Ban nghiên cứu chiến lược giao thông cũng do ông Nguyễn Như
Quỹ kiêm nhiệm phụ trách, đóng ở Làng Chẩu, cạnh làng Nhàm. Hai đơn vị
thuộc quyền quản lý của Bộ, nhưng nhiệm vụ tương đối độc lập cũng đều có trụ
sở cách đường đi Hà Giang không xa: Nha khí tượng do ông Nguyễn Xiển làm

Giám đốc, từ km 14 rẽ phải khoảng 1- 2km và Nha Bưu điện do ông Trần
Quang Bình làm Giám đốc, có trụ sở gần đó.
Bộ Giao thông công chính lúc này do ông Trần Đăng Khoa làm Bộ
trưởng, Thứ trưởng có ông Lê Dung. Ngoài ra có ông Đặng Phúc Thông làm

Thứ trưởng thường trực, trực tiếp phụ trách Trường cao đẳng Công chính, cho

1 Bản viết tay, lưu tại Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Tuyên Quang
307