Page 314 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám
P. 314
Do chiến sự ngày càng lan rộng, đầu tháng 3-1947, cơ quan chúng tôi
chuyển dần lên Việt Bắc, từ Hoà Bình lên Phú Thọ rồi thị xã Tuyên Quang, và
cuối cùng, ngày 18-4-1947, chúng tôi chuyển vào đóng trụ sở tương đối lâu dài
1
ở Mỏ Giác , một xã miền núi thuộc huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, cách
huyện lỵ khoảng 10km, địa hình hiểm trở, nằm trong vùng căn cứ địa An toàn
khu Việt Bắc, gọi tắt là ATK Việt Bắc.
Sau khi chuyển về đây một thời gian, bộ phận công tác của chúng tôi
được bổ sung thêm người, nâng tổng số cán bộ nhân viên lên tới hơn một chục ,
được phân công làm các việc như: thư ký riêng, thông tin liên lạc, cận vệ, hậu
cần.... trực tiếp phục vụ Bộ trưởng.
Đồng bào ở đây đều thuộc dân tộc ít người, đời sống còn nhiều phong tục
tập quán lạc hậu, vẫn ở nhà sàn, trên là người, dưới là gia súc, gia cầm. Để đảm
bảo bí mật và thực hành tiết kiệm, chúng tôi không làm nhà riêng, mà ở nhờ nhà
dân. Đồng bào cho chúng tôi mượn cả một căn nhà khá rộng (do chủ nhà đi
vắng), có thể vừa dùng làm văn phòng, vừa dùng làm chỗ ở.
Căn nhà này có một thế đất rất đẹp, rất phù hợp với thuyết phong thuỷ của
các thày địa lý xưa nay. Nó nằm trên một sườn đồi thoai thoải, phía sau là một
dãy núi cao và một khu rừng rậm nguyên sinh, phía trước là một cánh đồng
rộng, phủ đều một màu xanh của rau, ngô, khoai, lúa..., bên cạnh là mấy vườn
cây cành lá xum xuê, trong đó đan xen nhau những trái cam vàng, những trái
quýt đỏ, những trái bưởi xanh và cả những bông mai trắng, những bông đào
hồng.... và một dòng suối trong xanh uốn mình quanh những khóm nứa, bụi tre,
lùm cây mọc đầy hai bên bờ, phảng phất như dòng suối mơ trong một khúc nhạc
tiền chiến đã một thời nổi tiếng của nhạc sỹ thiên tài Văn Cao, khiến người ta khi
nhìn toàn cảnh, có thể liên tưởng tới một bức tranh sơn thuỷ hữu tình rất nên thơ
và thầm khen ai đó đã có cặp mắt tinh đời, khéo chọn địa điểm này làm nơi đặt
Văn phòng suốt một thời gian khá dài trong kháng chiến của một vị Bộ trưởng.
Cảnh thì có vẻ thi vị, lãng mạn như vậy, nhưng còn thực tế thì sao?
Cuộc sống của chúng tôi ở đây, cả vật chất lẫn văn hoá tinh thần đều rất
khó khăn thiếu thốn. Cán bộ lãnh đạo từ Bộ trưởng trở xuống đều sống khắc khổ
theo cùng một chế độ sinh hoạt về ăn,ở, mặc với chúng tôi.
Lương thực, thực phẩm rất khan hiếm. Hàng ngày, chúng tôi chỉ ăn hai
bữa: 12 giờ trưa và 8 giờ tối, không có bữa sáng. Rất nhiều lần đi công tác từ
đầu giờ sáng, cả Bộ trưởng và chúng tôi đều bụng đói ra đi, mà đường đi nói
chung đều là trèo đèo, lội suối, không có hàng quán gì, trưa chiều tới nơi, mới
được ăn, có lần vừa đói vừa mệt, gần như muốn ngất xỉu. Còn nhớ rất rõ, ngày
đầu tiên đến đây, sau khi xếp dọn tài liệu đồ đạc tương đối ổn, ra suối tắm rửa
giặt giũ trở về, chúng tôi đã vô cùng lúng túng trong việc chuẩn bị bữa ăn.
1 Thuộc xã Tú Thịnh, huyện Sơn Dương
314