Page 221 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám
P. 221
Chúng tôi ai cũng khóc, bao kỷ niệm về bác, tháng một lần bác đến họp
Hội đồng chính phủ ở hội trường, bác nhanh nhẹn hoạt động như thanh niên, bác
cũng để râu nhưng không dài và đẹp như Bác Hồ. Bác đã kiên quyết xử Trần Dụ
Châu tham ô, sa đoạ, lãng phí số một thời đó với án tử hình. Một tấm gương lớn
cho chúng tôi. Một nhà cách mạng lão thành được chúng tôi tôn vinh và kính
trọng…
Một lần, vào khoảng trưa có điện thoại từ trạm 14 gọi về (trạm ở gần lán
Nà Lừa hiện nay): Bác có khách Tây đến thăm. Chiều hôm đó, một ông Tây
ngồi trên ngựa ngật ngưỡng, một đồng chí dắt vào. Đồng chí Lê-ô-phi-ghe, Bác
đã chờ sẵn ở ngồi nhà sàn nhỏ cạnh vườn rau . (Mọi lần Bác ở bên 41 bên kia
sông). Anh Vũ Đình Huỳnh tiếp khách ở nhà có cửa sổ tròn bên bờ thác. Bác
đến làm việc, đến bữa Bác mời khách ăn cơm. Anh Đào Đức An chạy vội xuống
bếp bảo Sức làm thêm đĩa trứng ốp lết để Bác mời khách. Bữa cơm chắc là đơn
giản như mọi lần thôi, chỉ có thêm đĩa trứng. Thấy Sức chạy xuống lại chạy lên,
chắc là lấy thêm cho khách, tôi thấy khách cứ đứng nhìn, sau cũng ngồi xuống
ăn. Tôi nhìn từ xa, không biết ông khách nghĩ gì về bữa cơm của Bác, có thông
cảm không
…
Hôm đó trời đã tối mịt, chúng tôi đang ăn cơm ở nhà ăn, Bác đi công tác
về, xuống thẳng dưới sông rửa chân tay, rồi lên xem chúng tôi ăn. Hôm đó tôi
nhớ có cơm hẩm, sung muối và đĩa lạc rang với muối, Bác thương cảm lắm.
Chúng tôi vui vẻ chào Bác rồi ăn ra vẻ ngon lành lắm. Bác rút trong túi dết ra
một chai rượu nếp, chắc là có ai biếu Bác, rót ra Bác mời mỗi người một ít. Bác
ngồi xuống hỏi: thỉnh thoảng có được ăn thịt không? ai đó trả lời: có ạ! Bác hỏi
các chú có biết thịt Việt Minh không? chúng tôi nhìn nhau cười, chắc là Tây ăn
thịt Việt Minh, không ai dám nói ra. Bác bảo: ba lạng sườn băm nhỏ ra rang với
muối cho khô, bỏ vào ống nứa, đeo bên mình, thế mà Bác cũng ăn được nửa
tháng cơ đấy, bữa nào cũng có thịt!...
Ôi Bác! chúng tôi thỉnh thoảng vẫn có thịt ăn, nhưng no dồn đói góp, có ai
làm như Bác đâu. Rồi Bác kể trên núi cao, đồng bào Mèo chỉ được ăn bột ngô
chúng tôi ngồi với Bác cho đến khi Bác đứng dậy về nhà riêng nghỉ.
Một hôm, liên lạc mang đến văn phòng một đôi ngỗng còn lông tơ nói là
một đồng bào ở Liên khu 4 gửi biếu Bác. Bác nhận quà rồi bảo anh Trác "để
nuôi". Chúng tôi làm chuồng, ngày ngày cho ngỗng ăn, lớn lên là một đôi ngỗng
đực cái. Trác ta được mệnh danh là "Chủ tịch tề" nên chắc mẩm thế nào văn
phòng cũng được một bữa chén đây. Chúng tôi cũng nghĩ vậy. Thỉnh thoảng Bác
ra nghỉ ở văn phòng những ngày họp Hội đồng chính phủ trên một nhà sàn nhỏ,
chúng tôi thường gọi là nhà chuồng chim. Ngôi nhà này làm để riêng Bác ở, chỉ
rộng khoảng 8m vuông. Bác thường nghỉ và làm việc ở đấy những ngày không
tiện về bên 41, trên sàn có mảnh gỗ làm bàn và chỗ nghỉ của Bác, dưới sàn có
221