Page 119 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Lúc Quốc dân Đại hội Tân Trào bế mạc thì Bác cùng toàn thể Ủy ban dân

tộc giải phóng toàn quốc vừa được bầu ra đã nghiêm trang tuyên thệ trước bàn
thờ Tổ quốc có đốt hương nghi ngút đặt trước đình Tân Trào. Bác và chúng tôi
trong Ủy ban dân tộc giải phóng đều giơ tay xin thề. Ba đồng chí đội viên của
Giải phóng quân đứng trên phiến đá to trước sân đình bắn ba loạt đạn ầm vang

cả các vách núi chung quanh. Không khí rất trang nghiêm và thiêng liêng. Liền
sau đó có một đoàn đại biểu nhân dân xã Tân Trào ra mừng Ủy ban dân tộc giải
phóng. Một cụ già áo quần không được lành lặn, áo hở hai vai, một chị phụ nữ
mặc áo chàm gọn ghẽ và một em bé mặc một chiếc áo rách và bụng để trần hơi

ỏng. Em bé đứng khom lưng, hai tay em vòng áp ngực, vai em hơi sưng. Ông cụ
xách bu gà, chị phụ nữ xách cái giỏ có con lợn con và một nải chuối xanh. Chị
phụ nữ nói: "Nhân dân Tân Trào không có gì, xã nghèo chỉ có mấy con gà, nải
chuối và con lợn giống mừng Ủy ban dân tộc giải phóng mới được bầu, xin chúc

Ủy ban lãnh đạo nhân dân giải phóng cả nước". Cụ Hồ Chí Minh liền bảo: "Ủy
ban xin cử đồng chí Trần Huy Liệu, Phó chủ tịch Ủy ban cảm ơn đoàn đại biểu".
Anh Trần Huy Liệu bước ra nói mấy lời cảm ơn, nhưng lại quên không nói cảm
ơn cụ thể chị phụ nữ và gửi lời cảm ơn các phụ nữ trong xã. Cụ lại nhắc "Đồng

chí Phó chủ tịch phải cảm ơn các phụ nữ Tân Trào và phụ nữ cả khu giải phóng
vì chị em góp công rất lớn vào công việc", Anh Liệu lại ra nói mấy lời bổ sung
và hứa với nhân dân Tân Trào sẽ làm tròn nhiệm vụ mà Đại hội giao cho và
nhân dân nhắc nhở.

Sau đó Bác Hồ lại ngồi xuống dựa vào cột đình và nói: "Chúng ta trong
Ủy ban dân tộc giải phóng và tất cả các đồng chí cách mạng hãy nhớ lấy lời thề,
và hãy xem em bé này: Các cháu cùng lứa tuổi với cháu này ở các nước khác thì
đã đi học và được đùa chơi; tuổi học và tuổi chơi của các cháu ấy lại được ăn no

mặc lành. Nhưng các đồng chí có biết cháu này 9 tuổi ở trong làng nó làm gì
không? Nó đã phải đi chăn trâu, đi chặt củi, cõng nước, mà áo không có mặc để
hở bụng xanh xao. Chúng ta làm cách mạng để làm gì? Là để giải phóng dân
tộc, là để cho nhân dân ta ấm no hạnh phúc, để cho các cháu bé con em chúng ta

như cháu này đều được ăn no mặc ấm và được đi học. Nhiệm vụ của Ủy ban dân
tộc giải phóng là như vậy thôi. Chúng ta hứa với cụ già, đồng chí phụ nữ và
cháu bé là phấn đấu hy sinh để đạt được mục đích như vậy…". Mấy câu cuối
Bác nói với một giọng rất xúc động, ngắt ra từng tiếng. Giọng nói của Bác đi

thẳng vào gan ruột người nghe. Chúng tôi đứng xung quanh nhiều người rơm
rớm nước mắt.
Tôi nhớ đêm hôm Đại hội bế mạc, Hồ Chủ tịch đến thăm anh Trần Huy
Liệu, anh Trần Đức Thịnh và các đại biểu ở cùng nhà. Tôi ở cùng nhà với anh

Liệu cho nên được nghe những lời Bác dặn. Anh Liệu và anh Thịnh là hai đồng
chí hoạt động đã lâu năm mà tính tình lại sôi nổi, có khi nóng nảy. Hai anh nghĩ
rằng: Về Hà Nội mà lại gặp bọn thực dân Pháp nhảy dù xuống hay đổ bộ vào là

119