Page 313 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 313

313
                                                               Phêìn thûá hai: DÊN CÛ - DÊN TÖÅC


               bắt mất, những nhà hiếm hoi, có con cầu         gạo và đồng bạc trắng; bốn góc quan tài
               tự thường được đặt tên là Cẩu Chảy, có          để bốn cái bát con, xung quanh trải quần
               nghĩa là Chó Con.                               áo cũ của người mất. Đầu người chết quay
                   Trước kia, người Hoa thường đặt tên         vào phía trong bàn thờ và khi đưa ma thì
               kép,  qua  tên  đó,  người  trong  họ  có  thể   chân đi ra trước.
               phân  biệt  ai  thuộc  chi  trên,  ai  thuộc  chi   Thầy  cúng  trong  đám  ma  trước  đây

               dưới, con của bà cả, con của bà hai. Tên        phải  là  người  Hoa,  nhưng  hiện  nay,  vì
               kép  này  gồm  cả  tên  và  đệm  chứ  không     sống xen lẫn với các dân tộc khác nên có
               tách biệt như người Kinh, họ cũng hay đặt       thể  mời  thầy  cúng  người  dân  tộc  khác.
               tên giống nhau, chỉ khác tên đệm. Sau một       Trong một đám tang, thường có một thầy
               tháng,  đứa  trẻ  được  làm  lễ  thêm  sức  và   cúng chính và ba thầy cúng phụ để thực
               báo tin có thành viên mới để tổ tiên phù        hiện  các  nghi  lễ.  Trong  khi  diễn  ra  đám
               hộ.  Nhà  giàu  thì  mời  thầy  về  cúng,  nhà   tang, con cái người quá cố, các thầy cúng
               nghèo thì làm cơm mời hai bên nội, ngoại.       phải ăn chay để không có mùi hôi trong

               Sau một năm thì làm nghi thức thôi nôi và       tang lễ và cha mẹ ra đi được thanh thản.
               hết kiêng khem.                                 Con cái kiêng cắt tóc trong một trăm ngày.
                   Những đứa trẻ hay ốm đau phải nhận              Những  vật  dụng  mà  người  chết  vẫn
               bố mẹ nuôi, mời thầy về cúng trừ ma, giải       dùng khi sống được chôn theo để tiện sử
               hạn...; thủ tục cũng tương tự như các dân       dụng ở thế giới bên kia, của cải cũng được
               tộc khác. Trẻ khó nuôi còn có thể gửi vào       chia cho người chết một phần. Khi người

               chùa, đến khi trẻ 12 tuổi thì chuộc về.         chồng hoặc vợ chết, người còn lại sẽ chặt
                   3-  Phong  tục  tập  quán  trong  làm       đôi  chiếc  đòn  gánh,  một  nửa  chôn  theo
               nhà mới                                         người chết, một nửa cất đi để khi người
                   Quan niệm và các phong tục trong khi        này mất thì chôn theo, với ý khi về âm phủ
               làm nhà mới của người Hoa tương tự như          hai người sẽ dễ dàng nhận ra nhau.
               người Kinh; họ rất chú trọng đến phong              Chôn  cất  thường  vào  buổi  sáng,  vì
               thủy, việc chọn thế đất, hướng nhà, tuổi        người  ta  cho  rằng  như  vậy  mới  mát  mẻ.
               làm nhà và ngày giờ động thổ. Người Hoa         Địa điểm chôn cất được chọn lựa kỹ càng,

               cũng có nhiều thầy địa lý giỏi để thực hiện     thường do thầy địa lý xem và chọn. Họ tin
               những công việc này.                            rằng nếu được đặt ở khu đất đẹp thì người
                   4- Phong tục tang ma                        đã khuất sẽ phù hộ cho con cháu làm ăn
                   Đám tang thường trải qua các nghi lễ        phát  đạt;  ngược  lại,  nếu  đặt  vào  khu  đất
               sau: báo tang, phát tang, khâm liệm, lễ mở      xấu thì con cháu sẽ ốm đau, làm ăn thất bát.
               đường, chôn cất, lễ đưa hồn người chết về           Sau khi chôn cất cha (mẹ), các con vẫn

               Tây Thiên Phật Quốc và lễ đoạn tang.            mặc đồ tang trắng có đóng dấu của thầy
                   Con  cái  tắm  rửa  cho  người  quá  cố     cúng, con nào mặc rách trước thì được coi
               bằng nước lá thơm rồi thay quần áo mới          là  có  hiếu,  nếu  sau  ba  năm  để  tang  mà
               cho người chết. Khi con cái, họ hàng hai        đồ tang vẫn chưa rách thì sẽ đốt trong lễ
               bên nội, ngoại về đông đủ thì phát tang.        đoạn tang.
               Áo và khăn tang như người Kinh.                     Người Hoa tổ chức ăn mừng sinh nhật
                   Thầy cúng chọn giờ tốt để khâm liệm,        cho những người từ 50 tuổi trở lên. Sau
               chôn cất. Khi đặt người chết vào áo quan        khi  chết  chỉ  làm  lễ  3  ngày,  49  ngày,  100

               thì  cho  vào  miệng  người  chết  một  chút    ngày và giỗ đầu; sau đó thì thôi, không có
   308   309   310   311   312   313   314   315   316   317   318