Page 303 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 303

303
                                                               Phêìn thûá hai: DÊN CÛ - DÊN TÖÅC


               truyền  khẩu  qua  nhiều  thế  hệ  như:  Vua    những kẻ lười biếng, tham lam... Các bài
               Cóc, Món Lóng, Slún nghi... Một số truyện       ca  dao,  tục  ngữ  cũng  có  cùng  nội  dung
               được chép thành sách bằng chữ Hán, nội          trên. Câu đố thường lấy chủ đề là các cây,
               dung ca ngợi tình yêu chung thủy, đả kích       con vật gặp hằng ngày:


                 Câu đố                                                         Câu trả lời

                 1. Cây gì gốc có quả, ngọn có hoa?                             - Là cây lạc
                 2. Con lợn to nhảy qua bờ ruộng, bụng lại không?               - Là cái gầu tát nước

                 3. Vỏ xanh bao ruột trắng, ruột trắng đựng con tép con?        - Là quả bưởi



                   Nhạc  cụ  của  người  Sán  Dìu  gồm  có     động sản xuất (hị soon sọng cô) và hát đối
               sáo, tù và, trống, thanh la, nạo bạt...         đáp trong lễ hội, lễ cưới (sênh ca chíu cô). Ở
                   Người  Sán  Dìu  ở  Tuyên  Quang  gìn       dạng thức thứ nhất, nội dung hát vừa để
               giữ được làn điệu hát soọng cô trữ tình         tìm hiểu, có khi để trổ tài: nếu hát trong
               mang đậm nét sinh hoạt văn hóa dân gian         nhà thì phải hát theo trình tự, còn khi hát
               phong phú, hấp dẫn của dân tộc Sán Dìu.         ở ngoài trời có thể ứng tác, lời ca phù hợp
               Soọng cô là lối hát đối đáp, giao duyên,        với  hoàn  cảnh  cụ  thể.  Ở  dạng  thức  thứ
               do từng đôi nam nữ, hay một tốp nam,            hai phải hát theo các bài bản giai điệu bắt

               tốp nữ hát đối đáp trong ngày hội xuân,         buộc.  Dù  ở  dạng  thức  nào  cũng  đòi  hỏi
               trong lễ cưới, khi lao động sản xuất, lúc       người hát phải hiểu biết, phải nhanh trí,
               nông  nhàn,  bên  bếp  lửa  hay  dưới  ánh      thông minh, tài ứng khẩu, giỏi đặt lời mới
               trăng khuya.                                    cho các bài ca. Do đặc điểm hát đối đáp
                   Soọng  cô  có  hai  dạng  thức:  hát  giao   giao  duyên  theo  lối  ngẫu  hứng,  nên  hát
               duyên  gắn  với  đời  sống  sinh  hoạt,  lao    soọng cô không có nhạc đệm.
   298   299   300   301   302   303   304   305   306   307   308