Page 20 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 20
20 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
dễ dẫn đến ngập lụt, lũ ống, lũ quét, sạt lở, trong đó chủ yếu là rừng phòng hộ (chiếm
là nguy cơ gây thiệt hại lớn đối với tỉnh. 24,15%), rừng sản xuất (43,97%) và rừng
- Tác động của nước ngầm: đặc dụng (8,09%). Ngoài ra, trên địa bàn
Theo tính toán, lượng dòng chảy ngầm tỉnh có hai khu bảo tồn thiên nhiên là Tát
hàng năm trên địa bàn tỉnh chiếm 25% Kẻ - Bản Bung và Chạm Chu còn đang
lượng dòng chảy toàn phần, có khả năng lưu giữ được quần thể động, thực vật
cho phép khai thác với lưu lượng 5,73 khá phong phú. Theo quy hoạch đến năm
triệu m /ngày đêm. Một điểm nhấn đối 2020, tỉ lệ diện tích đất lâm nghiệp của tỉnh
3
với dòng chảy ngầm là ở một số khu vực giảm nhẹ, giữ ở mức 76,08%. Như vậy, có
đá vôi, hoạt động karst ngầm đã làm chế thể thấy rằng độ che phủ rừng của Tuyên
độ dòng chảy ngầm khá phức tạp, tạo nên Quang là khá lớn so với các tỉnh khác của
sự khác biệt giữa đường phân thủy của hệ nước ta. Song, Tuyên Quang cũng như các
thống dòng chảy ngầm và dòng chảy mặt. tỉnh khác đang phải đối mặt với vấn đề
Thêm vào đó, hoạt động của nước suy thoái chất lượng rừng, mà theo ý kiến
ngầm tầng nông trên những khu vực sườn của nhiều chuyên gia, đó chính là nguyên
dốc đã hình thành nên những đới no nước nhân dẫn đến suy giảm chức năng điều
sau các đợt mưa, gia tăng tải trọng sườn, tiết dòng chảy, chống xói mòn và trượt lở
tạo điều kiện phát triển các mặt trượt, thúc của thảm phủ thực vật.
đẩy các quá trình di đẩy, trượt lở... 4- Tác động của con người
3- Tác động của sinh vật Tác động của con người làm biến đổi
Tác động của sinh vật trong quá trình địa hình ở Tuyên Quang theo ba dạng:
hình thành và phát triển địa hình thể hiện - Xây dựng hồ, đập thủy điện, thủy lợi:
ở hai khía cạnh: là một tỉnh miền núi, Tuyên Quang đã
- Thúc đẩy các quá trình ngoại sinh: và đang xây dựng nhiều công trình thủy
thông qua sự tác động làm gia tăng quá điện vừa và nhỏ. Các công trình này đã
trình phong hóa - quá trình chuẩn bị vật làm thay đổi chế độ dòng chảy, mực cơ sở
liệu cho các quá trình xói mòn, rửa trôi và xâm thực địa phương với biểu hiện nổi bật
trọng lực. Đồng thời khối lượng sinh khối là quá trình tái tạo đường bờ và bồi lắng
trên các sườn dốc, đặc biệt đối với cây bụi - lòng hồ. Đặc biệt, tỉnh còn có công trình
bản thân nó đã làm gia tăng khối lượng thủy điện lớn ở huyện Nà Hang, bên cạnh
thân trượt, đồng thời tính giữ nước của những ảnh hưởng tới quá trình phát triển
chúng cũng góp phần làm tăng tải trọng địa hình đã nêu trên, còn có khả năng làm
thân trượt, dẫn tới kích hoạt trượt lở. phát sinh động đất kích thích.
- Kìm chế các quá trình ngoại sinh: có hai - Xây dựng hệ thống đường giao thông:
ưu điểm nổi bật là chống rửa trôi, xói mòn Các đường giao thông được mở ra đã cắt
và hạn chế trượt lở. Quá trình xói mòn xẻ vào các chân sườn đồi núi, gây mất cân
được hạn chế tốt đối với lớp phủ thực bằng trọng lực, thúc đẩy quá trình trượt lở
vật nhiều tầng, nhiều tán. Quá trình trượt diễn ra mạnh mẽ hơn. Quá trình này diễn
được hạn chế với những quần xã cây có bộ ra khá phổ biến ở hệ thống giao thông
rễ sâu, chắc (ở Việt Nam đã trồng một số phía bắc tỉnh.
giống cỏ có rễ chùm, sâu và chắc để hạn - Khai thác và chế biến khoáng sản: nổi
chế trượt lở sườn). bật với dạng địa hình của các khai trường,
Theo số liệu kiểm kê đất đai năm 2010, bãi thải là những nơi có độ bền nền rắn
diện tích đất lâm nghiệp chiếm đến 76,21% bị suy giảm mạnh, dễ dẫn đến hiện tượng
tổng diện tích tự nhiên của Tuyên Quang, trượt lở, xói lở, sập lở và rửa trôi bề mặt.