Page 706 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 706
Từ điển Tuyên Quang 707
Phượng Liễn thuộc huyện Sơn có thể đem đến điều phúc, điều
Dương, phủ Đoan Hùng, tỉnh Sơn dữ cho con người.
Tây, gồm 3 xã: Phượng Liễn, Kim Đồng bào tin rằng có nhiều loại
Lung, Thức Thiện. Ngày 2-11- Pi (ma): Pi fạ (ma trời), Pi đin (ma
1916, Quyền Thống sứ Bắc Kỳ ra đất), Pi pá (ma rừng), Pi slấn (ma
Nghị định phế bỏ tổng Phượng núi cao rừng già), Pi pẩu pú (ma
Liễn, các xã Phượng Liễn và Kim thành hoàng, ma thổ công, ma tổ
Lung được sáp nhập vào tổng tiên),... Đồng bào phân biệt hai
Tú Trạc, châu Sơn Dương, tỉnh loại ma lành và ma dữ, tức là phúc
Tuyên Quang. Nay thuộc địa giới thần và hung thần. Đồng bào thờ
huyện Sơn Dương.
ma lành ở trong nhà hay ở miếu
1688. PHƯỢNG LIỄN thổ công, thành hoàng; không thờ
Xã cũ, đầu thế kỷ XIX, thuộc cúng ma dữ. Khi gia đình có việc
tổng Phượng Liễn, huyện Đương xảy ra, thầy cúng xem con ma nào
Đạo, phủ Đoan Hùng, trấn Sơn gây ra ốm đau, tai họa thì phải
Tây. Cuối thế kỷ XIX, xã thuộc tổng cúng con ma đó, tùy từng loại ma
Phượng Liễn, huyện Sơn Dương, to, nhỏ mà chuẩn bị lễ vật, v.v..
tỉnh Sơn Tây.Từ năm 1888, huyện Ma lành là ma ban ơn, ban phúc
Sơn Dương thuộc tỉnh Tuyên cho người trần và cũng trừng phạt
Quang. Đầu thế kỷ XX, xã Phượng người trần nếu làm trái ý hoặc lo
Liễn gồm thôn Thức Thiện và động việc cúng bái không chu đáo; ma
Thanh Y. Năm 1945, xã Phượng tổ tiên trong nhà cũng có thể quấy
Liễn tách thành xã Phục Hưng và rầy con cháu nếu không vừa ý.
xã Tiên Sinh, tổng Tú Trạc, châu Muốn tai qua nạn khỏi phải cúng
Tự Do, tỉnh Tuyên Quang. Nay tế tạ tội.
thuộc địa giới xã Lương Thiện, 1690. PIA BIOC
Bình Yên, huyện Sơn Dương.
Phức hệ, thành tạo trầm tích lộ
1689. PI ra ở bốn khu vực của Tuyên Quang:
(còn viết: phi), từ trong tiếng Khu vực thứ nhất: trung tâm
Tày có nghĩa là ma. Người Tày ở thị trấn Tân Yên (huyện Hàm
quan niệm vạn vật đều có linh hồn, Yên), gồm có 8 khối lớn, nhỏ.
tất cả những hiện tượng trong tự Khối lớn nhất ở xã Yên Phú
nhiên và xã hội đều có Pi (ma) (nơi dài nhất 5,5 km, rộng nhất