Page 706 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 706

Từ điển Tuyên Quang                                       707




                   Phượng  Liễn  thuộc  huyện  Sơn             có  thể  đem  đến  điều  phúc,  điều

                   Dương, phủ Đoan Hùng, tỉnh Sơn              dữ cho con người.
                   Tây, gồm 3 xã: Phượng Liễn, Kim                Đồng bào tin rằng có nhiều loại

                   Lung,  Thức  Thiện.  Ngày  2-11-            Pi (ma): Pi fạ (ma trời), Pi đin (ma
                   1916, Quyền Thống sứ Bắc Kỳ ra              đất), Pi pá (ma rừng), Pi slấn (ma
                   Nghị  định  phế  bỏ  tổng  Phượng           núi cao rừng già), Pi pẩu pú (ma

                   Liễn, các xã Phượng Liễn và Kim             thành hoàng, ma thổ công, ma tổ
                   Lung  được  sáp  nhập  vào  tổng            tiên),...  Đồng  bào  phân  biệt  hai

                   Tú  Trạc,  châu  Sơn  Dương,  tỉnh          loại ma lành và ma dữ, tức là phúc
                   Tuyên Quang. Nay thuộc địa giới             thần và hung thần. Đồng bào thờ
                   huyện Sơn Dương.
                                                               ma lành ở trong nhà hay ở miếu
                     1688. PHƯỢNG LIỄN                        thổ công, thành hoàng; không thờ

                     Xã  cũ,  đầu  thế  kỷ  XIX,  thuộc        cúng ma dữ. Khi gia đình có việc

                   tổng  Phượng  Liễn,  huyện  Đương           xảy ra, thầy cúng xem con ma nào
                   Đạo,  phủ  Đoan  Hùng,  trấn  Sơn           gây  ra  ốm  đau,  tai  họa  thì  phải
                   Tây. Cuối thế kỷ XIX, xã thuộc tổng         cúng con ma đó, tùy từng loại ma

                   Phượng  Liễn,  huyện  Sơn  Dương,           to,  nhỏ  mà  chuẩn  bị  lễ  vật,  v.v..
                   tỉnh Sơn Tây.Từ năm 1888, huyện             Ma lành là ma ban ơn, ban phúc

                   Sơn  Dương  thuộc  tỉnh  Tuyên              cho người trần và cũng trừng phạt
                   Quang. Đầu thế kỷ XX, xã Phượng             người trần nếu làm trái ý hoặc lo

                   Liễn gồm thôn Thức Thiện và động            việc cúng bái không chu đáo; ma
                   Thanh  Y.  Năm  1945,  xã  Phượng           tổ tiên trong nhà cũng có thể quấy

                   Liễn tách thành xã Phục Hưng và             rầy  con  cháu  nếu  không  vừa  ý.
                   xã Tiên Sinh, tổng Tú Trạc, châu            Muốn tai qua nạn khỏi phải cúng
                   Tự  Do,  tỉnh  Tuyên  Quang.  Nay           tế tạ tội.

                   thuộc  địa  giới  xã  Lương  Thiện,            1690. PIA BIOC
                   Bình Yên, huyện Sơn Dương.
                                                                  Phức hệ, thành tạo trầm tích lộ

                     1689. PI                                  ra ở bốn khu vực của Tuyên Quang:

                     (còn  viết:  phi),  từ  trong  tiếng         Khu vực thứ nhất: trung tâm
                   Tày  có  nghĩa  là  ma.  Người  Tày         ở thị trấn Tân Yên (huyện Hàm

                   quan niệm vạn vật đều có linh hồn,          Yên),  gồm  có  8  khối  lớn,  nhỏ.
                   tất cả những hiện tượng trong tự            Khối  lớn  nhất  ở  xã  Yên  Phú

                   nhiên  và  xã  hội  đều  có  Pi  (ma)       (nơi dài nhất 5,5 km, rộng nhất
   701   702   703   704   705   706   707   708   709   710   711