Page 451 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 451
452 Từ điển Tuyên Quang
nhiên và sự sáng tạo cùng tình Thú (Mammalia). Thân dài 470-
yêu của người nghệ sĩ. 585 mm, đuôi dài 140-230 mm,
trọng lượng khoảng 14 kg. Lông
1049. KHÈN CHẮP
phía đỉnh đầu có màu hung sẫm
Nhạc cụ dân gian của dân tộc hoặc xám đen tạo thành xoáy tỏa
Cao Lan; thuộc bộ Hơi. Được ra xung quanh gần giống cái mũ,
làm bằng cây nứa. Cây nứa phải toàn thân phủ lông màu nâu xám,
thật già, róc sạch lá. Dùng dao nâu nhạt, hay vàng nhạt. Đuôi có
sắc tiện rời các dóng từ gốc đến hình dạng gần giống đuôi lợn, có
ngọn. Sau đó, lắp ống nhỏ vừa lông thưa, ngắn hoặc không có
khít vào ống to tạo cho cây khèn lông. Khu vực sinh sống thường
giống như chiếc sừng trâu. Bốn ở rừng già, trên núi đá vôi, kiếm
ống nhỏ phía đầu khèn mỗi ống ăn vào ban ngày. Nơi trú ẩn trong
khoét một lỗ nhỏ như lỗ sáo vừa hang đá hoặc trên cành cây, sinh
đầu ngón tay đặt vào. Riêng sống thành đàn, có khi sống riêng
ống nhỏ nhất trên cùng lắp tổ lẻ, mỗi nhóm từ 4-5 con. Hiện
sâu kèn hoặc lưỡi gà phát âm tự nay, cá thể khỉ đuôi lợn ở Tuyên
tạo. Có thể điều chỉnh các ống Quang còn rất ít. Loài khỉ đuôi
tạo nên âm sắc khác nhau. Nếu lợn được đưa vào Sách đỏ Việt
muốn âm thanh to, vang xa như Nam 2000 và danh sách các loài
tiếng tù và thì tháo bớt các ống cần được bảo vệ của ngành Lâm
nhỏ, lúc này nhạc cụ lại là chiếc nghiệp (Phụ lục IIB Nghị định số
sáo dọc. 32/2006/NĐ-CP ngày 22-4-2002
Khèn chắp được làm chỉ từ một của Chính phủ).
cây nứa. Chỉ một chút thay đổi
phần cấu tạo thì âm thanh cũng 1051. KHỈ VÀNG
thay đổi. (cg. khỉ Mắc ca Đông Dương), tên
khoa học: Macaca mulatta, họ Khỉ
1050. KHỈ ĐUÔI LỢN (Cercopithecidae), bộ Linh trưởng
[cg. khỉ xám, khỉ tăng gô (Việt), (Primates), lớp Thú (Mammalia).
tu lình (Tày), bạc khà (Mường), Toàn thân nhỏ nhắn, màu nâu
tu chin (Thái)], tên khoa học: vàng, mặt tròn. Khi trưởng thành
Macaca leonina. Động vật có vú mặt màu đỏ. Lông đỉnh đầu ngắn,
thuộc họ Khỉ (Cercopithecidae), màu phía sau thân nhạt hơn phía
bộ Linh trưởng (Primates), lớp trước. Mông, hai bên hông, đùi có
