Page 77 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

nhiệm vụ cho tôi ở lại cùng với cán bộ địa phương thành lập và củng cố chính
quyền các cấp, góp phần xây dựng huyện Định Hoá và Sơn Dương thành khu

căn cứ của chiến khu Việt Bắc. Ở Chợ Chu trước có trại giam tù chính trị, lại có
cán bộ thoát tù nhưng vẫn ở lại địa phương gây dựng cơ sở, nên quần chúng rất
có cảm tình với cách mạng. Uy tín của Việt Minh rất lớn. Chủ tịch uỷ ban nhân
dân và người phụ trách các tổ chức đoàn thể đều do quần chúng cách mạng cử
ra. Ở đây làm kỹ hơn, bởi theo chủ trương của Trung ương, vùng này sẽ là chiến
khu chỉ đạo cả Cao - Bắc - Lạng và Hà - Tuyên - Thái. Bấy giờ trong các thị xã
và thành phổ lớn, lực lượng của Nhật còn mạnh, ta chưa có chủ trương tấn công.
Tuy thế, các vùng nông thôn, các địa phương, các khu căn cứ đều bắt liên lạc
được với nhau, tạo thành thế liên hoàn vô cùng vững chắc.

Đúng dịp ấy, chúng tôi được tin Bác về. Anh Giáp phân công tôi lo liệu
việc đón Bác. Tất nhiên mọi chuẩn bị phải hết sức bí mật...
Chúng tôi chuẩn bị đón Bác về Tân Trào. Bác mặc bộ đồ chàm như một
ông già người Nùng, trông hiền lành, phúc hậu quá. Đặc biệt đôi mắt Bác long
lanh và phong thái ung dung đĩnh đạc, nhanh nhẹn, nói cười vui vẻ. Tôi ngắm
Bác rất lâu, lòng xúc động vô cùng. Tuy đã được nghe đồng chí Vũ Anh và Võ
Nguyên Giáp kể chuyện về Bác rất nhiều lần, tôi vẫn không thể ngờ cụ già đó lại

chính là đồng chí Nguyễn Ái Quốc, một lãnh tụ nổi tiếng mà từ khi ở nước
ngoài chúng tôi đã nghe nói, bàn nhau và tưởng tượng.
Thời kỳ này, phần do khí hậu rừng núi khắc nghiệt, phần do đời sống khó
khăn gian khổ, thiếu thốn quá, mà công việc lại nhiều, nên Bác bị ốm. Một hôm,
tôi đang trên đường đi công tác thì nhận được thư của anh Giáp báo tin Bác
mệt... rất may mấy ngày sau Bác tỉnh táo, đỡ dần, rồi bình phục.
Đại hội toàn quốc của Mặt trận Việt Minh họp ở Tân Trào... Ủy ban giải
phóng dân tộc do Bác đứng đầu được thành lập. Đại hội bế mạc, đồng chí Võ
Nguyên Giáp chỉ huy một đơn vị võ trang kéo ra tấn công Nhật ở thị xã Thái

Nguyên, Thị xã giải phóng Uỷ ban nhân dân được thành lập. Không khí sục sôi
cách mạng. Khắp các địa phương đâu đâu cùng nô nức giành chính quyền.
Hầu hết cán bộ đã về xuôi. Trên căn cứ chỉ còn lại anh Phạm Văn Đồng,
anh Hoàng Văn Thái, anh Kháng, chị Châu....và tôi. Bác họp tất cả lại. Bác bảo đại
ý thế này: bây giờ ta đã có chính quyền, chắc các cô, các chú ai cũng muốn về Hà
Nội. Nhưng chưa được đâu. Lênin đã nói giành chính quyền dễ, giữ chính quyền
mới là khó. Cả nước đã bao nhiêu tỉnh, bao nhiêu huyện, ta cần phải có đủ cán bộ

để tổ chức giành chính quyền. Lúc này kẻ thù không phải đã hết, mà lại càng phức
tạp hơn. Nếu không giữ được chính quyền thì ta phải làm lại, vất vả hơn nhiều. Bởi
thế, Bác yêu cầu các cô các chú ở lại địa phương đây, phải giúp đồng báo tổ chức
cuộc sống, sao cho tốt đẹp hơn, ấm no, văn minh hơn. Để đồng bào thấy rõ ánh
sáng của cách mạng và cũng là đền đáp lại công ơn của đồng bào đã đùm bọc cách
mạng bao nhiêu năm nay. Vả lại, cuộc kháng chiến chống đế quốc của ta còn lâu
dài và gian khổ. Biết đâu chúng ta còn trở lên đây nhờ cậy đồng bào lần nữa. Nếu

77