Page 72 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Uỷ ban chỉ huy lâm thời Khu giải phóng được thành lập. Tình hình cụ thể

của các chiến khu, các địa phương trong Khu giải phóng bây giờ rất khẩn
trương. Uỷ ban chỉ huy lâm thời Khu chưa kịp họp lần nào. Tôi được chỉ định
làm thường trực uỷ ban, một mặt giữ liên lạc với Trung ương dưới xuôi với các
anh Lê Thanh Nghị, Trần Đăng Ninh tại Bắc Giang, một mặt giữ liên lạc với

Cao Bằng - Bắc Sơn.
Trên đất nước còn mang đầy vết thương và những bóng đen ảm đạm sau
gần một trăm năm bị đô hộ, đã xuất hiện hình ảnh tươi sáng của nước Việt Nam
ngày mai.

…
Tôi làm việc ở dưới làng, hàng ngày vẫn lên cơ quan của Bác để báo cáo.
Các đồng chí ở địa phương đã làm cho Bác một căn lán khá xinh xắn, náu kín
trong khu rừng nứa ở sườn đồi. Lán chia làm hai gian nhỏ, một bên là nơi Bác

nằm nghỉ, một bên vừa là chỗ làm việc, vừa là chỗ để tiếp khách.
Bác làm việc không mấy lúc nghỉ ngơi. Lần nào tôi lên cũng thấy Bác
đang cặm cụi với công việc. Mọi giấy tờ, chỉ thị, Bác đều tự tay đánh máy và
đánh số cẩn thận, rõ ràng.

Cao trào kháng Nhật cứu nước bấy giờ đã cuồn cuộn từ Bắc chí Nam.
Ngay ở các đô thị lớn, như ở Hà Nội, thợ thuyền, học sinh, các giới trí thức,
người buôn bán đều tham gia rất đông đảo và công khai cuộc kháng Nhật. Ảnh
hưởng của Chính phủ bù nhìn Trần Trọng Kim ngày càng tiêu tan, không thể

giúp Nhật ngăn cản phong trào. Toàn thể phong trào nhân dân đang hướng về
Việt Minh, trông chờ một cuộc chuyển biến lớn. Phát xít Nhật ngày càng thua
lụn bại. Không khí khởi nghĩa nóng rực.
Trung ương đã quyết định cần tích cực chuẩn bị cho cuộc Hội nghị toàn

quốc của Đảng và Quốc dân Đại hội đại biểu. Bác giục chuẩn bị cho kịp họp hai
hội nghị quan trọng này từ tháng 7. Tình hình đã khẩn trương lắm. Bác nói: "Có
thể còn thiếu một số đại biểu nào đó chưa về kịp cũng họp, nếu không thì không
kịp được với tình hình chung". Nhưng, dù chuẩn bị rất gấp, các đại biểu của

Đảng và các đảng phái dân chủ trong Mặt trận Việt Minh ở toàn quốc vẫn không
thể về đúng hẹn.
Giữa lúc công việc bề bộn như thế. Bác bỗng bị mệt. Đã mấy hôm liền.
Bác sốt nóng. Song, Bác vẫn gượng làm việc. Mỗi khi tôi tới thảo luận công

việc, hỏi thăm sức khoẻ, Bác chỉ nói: "Chú cứ xuống làm công tác, tôi không
việc gì". Nhưng tôi thấy Bác yếu nhiều, người hốc hác hẳn. Có hôm tôi đến. Bác
đang lên cơn sốt. Miệng toàn nói mê. Thuốc men chẳng có, chỉ kiếm được vài
viên thuốc cảm và ký ninh, Bác đã uống, mà không thấy đỡ. Thường khi, nếu

không phải lúc nghỉ, không bao giờ Bác nằm, thế mà bây giờ Bác đã chịu nằm,
lại mê sảng luôn. Bây giờ, trong các đồng chí thường gần Bác, chỉ còn lại mình

72