Page 71 - Tuyên Quang trong cách mạng tháng Tám

Tôi trình bày với Bác tình hình phong trào nhân dân trong những vùng

rộng lớn mà chúng tôi đã đi qua, từ ngày Bác chỉ đạo thành lập Đội Việt Nam
Tuyên truyền Giải phóng quân. Tôi báo cáo đã liên lạc được với Trung ương, đã
gặp anh Trường Chinh và các anh, phong trào cách mạng ở miền xuôi đang lên
mạnh. Bác chăm chú nghe, bình tĩnh, điềm đạm, trong đôi mắt Bác có ánh vui.

Bác kể chuyện tình hình bên ngoài, thời cơ cũng đang có lợi cho ta. Bác
nói, cần chọn ngay trong vùng Cao-Bắc- Lạng hoặc Tuyên Quang, Thái Nguyên
một địa điểm có dân tốt, có cơ sở cách mạng tốt, địa hình tốt, có thể thuận tiện
làm một trung tâm liên lạc với miền xuôi, miền ngược và ra nước ngoài.

1
Tôi trở về Kim Quan Thượng bàn với anh Song Hào. Chúng tôi nhận
thấy nên chọn vùng Tân Trào. Tân Trào là một vùng núi hiểm trở, giữa Tuyên
Quang và Thái Nguyên, rất xa đường cái lớn. Từ ngày các anh Song Hào, Tạ
Xuân Thu... thoát ngục Chợ Chu, đã về đây cùng các đồng chí Dục Tôn, Lê

Trung Đình... xây dựng cơ sở và thành lập chính quyền cách mạng. Nhân dân và
cơ sở ở đây rất tốt.
Bác về đến Tân Trào vào một buổi trưa, anh Song Hào cùng một số đồng
chí cán bộ đón Bác trước đình Hồng Thái.

Bác ở lại ít ngày tại một gia đình cơ sở xóm Kim Long rồi chuyển lên một
chiếc lán nhỏ làm trên sườn một quả đồi. Tiếng đồn bay đi khắp nới: "Có ông cụ
đã cao tuổi, sao mà nhanh nhẹn, tài giỏi, tốt đến thế. Dân mình lắm người tài,
phen này nhất định lấy lại được nước".
2
Thời gian này anh Cả ở xuôi lên và anh Hoàng Quốc Việt ở nước ngoài
mới về, cũng đến Tân Trào. Tôi báo cáo lại với Bác và các anh những nghị
quyết của Hội nghị quân sự Bắc Kỳ. Bác nhận xét hội nghị tiến hành rất tốt,
nhưng Bác nói: "Chia các tỉnh ra làm nhiều chiến khu như thế rườm rà quá,

không lợi cho việc chỉ huy. Nay vùng giải phóng ở miền ngược đã bao gồm các
tỉnh Cao Bằng, Bắc Cạn, Lạng Sơn, Hà Giang, Tuyên Quang, Thái Nguyên, địa
thế nối liền nhau, nên lập thành một khu căn cứ lấy tên là Khu giải phóng.
Thống nhất các lực lượng vũ trang lại là rất đúng, nên đặt tên là Quân giải

phóng. Bác bàn với chúng tôi làm dự thảo nghị quyết về việc thành lập Khu giải
phóng và quyết định triệu tập Hội nghị cán bộ toàn khu để thống nhất lãnh đạo
và triển khai công tác.
Theo Nghị quyết của Hội nghị cán bộ ngày 4-6-1945, được triệu tập theo

chỉ thị của Bác, Khu giải phóng phải trở thành một căn cứ địa vững chắc về mọi
mặt, chính trị, quân sự, kinh tế, văn hoá để làm bàn đạp Nam tiến, giải phóng
toàn quốc.
Tân Trào được chọn là Thủ đô của Khu giải phóng.

1 Thuộc huyện yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang
2 Đồng chí Nguyễn Lương Bằng

71