Page 997 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 997
997
Phêìn thûá nùm: VÙN HOÁA
4. Chùa Phật Lâm những viên bó đường thẳng hình ống
Di tích chùa Phật Lâm nằm trên Gò máng, giống như ngói bò, trang trí cúc dây
Chùa ở lưng chừng núi Man, thôn Trại Xoan, liên hoàn và những viên bó góc hình cánh
xã Nhữ Hán, huyện Yên Sơn, cách thành sen. Khớp nối vuông góc, rất khít tỏ rõ
phố Tuyên Quang 18 km về hướng tây trình độ tạo hình cũng như kỹ thuật nung
nam. Kết quả khai quật cho thấy, tại đây rất cao. Vật liệu lợp chùa là ngói mũi lá
từng tồn tại một ngôi chùa quy mô lớn. nhiều kích cỡ. Điều đặc biệt nữa là phát
hiện số lượng lớn các loại đinh sắt đóng
Trên nền có những viên đá tảng hình dui mè. Đây cũng là lần đầu xác định được
vuông, cạnh 60 cm, cao 30 cm. Phía trước kỹ thuật sử dụng loại ngói này trong các
nền có một khoảng sân rộng, lát gạch mái cổ của kiến trúc chùa Việt.
vuông. Phát hiện quan trọng nữa là tìm Di chỉ còn có những đồ thờ cúng, đồ
được một cây tháp đất nung. Tháp có 9 dùng sinh hoạt bằng đồng, sành sứ và
tầng, được đánh số thứ tự và đánh dấu nhiều khối trang trí bằng đất nung hình
bốn hướng để khi lắp ghép được dễ dàng. đầu rồng, chân thú, đuôi chim phượng,
Tường tháp do nhiều khối gạch trang trí niên đại từ thế kỷ XIII đến thế kỷ XV.
hoa chanh ghép lại, ở giữa có trổ một cửa Ở chân đồi phía nam, cách nền chùa
sổ hình vuông. Các góc tường trang trí khoảng 200 m, có một giếng nước cùng
hình đầu người mình chim đội mái. Xung niên đại với ngôi chùa. Giếng hình tròn,
quanh chân tháp là khoảng sân rộng 9 m, đường kính trong 1,31 m, đường kính
dài 18 m, lát gạch khổ lớn. ngoài 1,53 m. Gạch xây giếng dày 11cm;
Các toà tháp khác bằng gốm men hai mặt trong, ngoài khác nhau: mặt ngoài
trắng, xanh, nâu, có hình tượng Phật. Có hình chữ nhật, kích thước 30 cm x 20 cm,
những mảng gạch trang trí những đường mặt trong hơi lõm hình lòng máng, khi
tròn khắc chìm, bên trong là hình lưỡng ghép lại tạo thành hình tròn thân giếng
long chầu nguyệt. Đặc sắc hơn cả là hình một cách khéo léo. Đây là loại gạch chuyên
những nữ thần chim đắp nổi ở mặt ngoài dùng để xây giếng.
tầng đế tháp. Có loại gạch lần đầu tiên Chùa Phật Lâm được xây dựng vào
phát hiện thấy là gạch bó vỉa nền chùa: thời Trần (thế kỷ XIII- XIV), có giá trị
Hoa văn trên mảng tháp men xanh Mảnh tháp đất nung thời Trần tại chùa Phật Lâm