Page 333 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 333

333
                                                                          Phêìn thûá ba: LÕCH SÛÃ


               hiện đ ược một số di tích thuộc thời đại đồ     mảnh đất Tuyên Quang, ngay từ buổi bình
               đá; đặc biệt phải kể đến hang Đá Đen tại        minh của lịch sử đã có con nguời sinh sống.
               thôn 2 Thống Nhất, xã Yên Phú. Đây là một           Hang  Đá  Đen  là  một  di  tích  cổ  sinh
               trong số ít địa điểm cổ sinh quan trọng ở       quý, có vị trí quan trọng trong việc nghiên
               vùng núi phía bắc n ước ta. Tại Đá Đen, đã      cứu nguồn gốc con ng ười trên đất n ước ta
               phát hiện một lớp trầm tích màu xám sẫm         và những diễn biến của môi tr ường trong

               dày  1,2m,  có  khối  l ượng  gần  10m ,  đ ược   thời Tiền sử ở Việt Nam và Đông Nam Á.
                                                   3
               tạo thành ngay trên l ưng chừng vách hang,
               chứa nhiều x ương răng động vật hóa thạch.          2. Dấu tích thời đại Đá cũ trên thềm
               Những hóa thạch này đều nằm trong một           cổ sông Lô vùng Hàm Yên:
               khối  trầm  tích  đồng  nhất.  Nền  hang  khá       Ở s ườn và chân các đồi hình bát úp, tại
               bằng phẳng, đã bị san làm nơi tránh bom         xã Bạch Xa và Yên Phú, huyện Hàm Yên
               đạn  trong  kháng  chiến  chống  Mỹ,  cứu       có vỉa cuội. Trong đó, có những viên cuội
               nước. Đây là một hang động karst nhỏ nằm        có hình dáng rất đẹp, cầm vừa tay, nhưng

               ở dãy núi Đá Đen, đ ược hình thành cách         chất  liệu  phần  lớn  là  quarz,  không  phải

               đây ít nhất hàng chục triệu năm. Hang Đá        là loại đá mà cư dân thời Tiền sử th ường
               Đen nằm cách Quốc lộ 2 khoảng 500m về           dùng để chế tạo công cụ. Với loại đá này,
               phía đông, gần như đối diện với hang Tiên -     những  nhát  ghè  của  cuội  bị  vỡ  vụn  mà

               một danh thắng nổi tiếng trong vùng - qua       không tạo thành l ưỡi sắc. Vì vậy, ở đây có
               một thung lũng rộng, cao hơn mặt thung          nhiều cuội, nhưng công cụ cuội ghè đẽo

               lũng  8m.  Cửa  hang  quay  về  hư ớng  bắc     lại rất hiếm.
               chếch tây 10 . Hang có một buồng, diện tích         Tuy thế, trong đợt khảo sát vào tháng
                           0
               khoảng hơn 20m , trần hang thấp. Đây là         5-2004, đã phát hiện đ ược 5 công cụ trên
                                 2
               một di chỉ cổ sinh vật quan trọng thuộc thế     gò Gốc Kheo thuộc thôn Đồn Bầu, xã Yên
               Cánh Tân, chứa các hóa thạch tiêu biểu của      Phú, huyện Hàm Yên. Nguyên đây là bậc
               thời kỳ này.                                    thềm sông cổ (thềm bậc II), tạo thành gò
                   So sánh quần động vật hang Đá Đen           lớn nằm ở bờ trái sông Lô, cao hơn mặt
               với một số quần động vật ở miền Bắc Việt        nư ớc  sông  hơn  20m,  cách  sông  khoảng

               Nam và Đông Nam Á, b ước đầu đưa lại            200m về phía tây. Những công cụ này tìm
               những nhận thức mới về quần động vật            thấy trên bề mặt gò, không có di vật khác
               Cánh Tân muộn ở Việt Nam trong mối liên         kèm  theo.  Phần  lớn  di  vật  đều  phủ  một
               hệ với các quần động vật đư ơng đại trong       lớp patin dày, chứng tỏ chúng đã bị chôn
               khu vực.                                        vùi lâu d ưới đất và chính hoạt động canh
                   Tại  hang  Đá  Đen,  đã  tìm  thấy  hóa     tác đã làm xuất lộ chúng. Năm công cụ đá,

               thạch răng pong go (pongidae) và voi răng       gồm: 3 công cụ ghè đẽo thô và 2 mũi nhọn.
               kiếm  (stegodon  orientalis).  Đây  là  những       Ba công cụ ghè đẽo thô có kích cỡ vừa
               hóa  thạch  quý  giúp  chúng  ta  nhận  thức    phải với các hình dáng khác nhau. Ng ười
               về diện hình của quần động vật ở n ước ta       xưa đã gia công ở một rìa ngang viên cuội,
               trong bư ớc chuyển từ Cánh Tân sang Toàn        hoặc trên rìa dọc và trên một mặt cuội, tạo
               Tân. Đây là quần động vật đặc tr ưng cho        thành rìa tác dụng lồi hoặc lõm. Kỹ thuật
               môi tr ường sinh thái nhiệt đới nóng ẩm.        tạo l ưỡi khá đơn giản, chỉ bằng một lớp
                   Hóa  thạch  răng  người  khôn  ngoan        ghè  với  vài  ba  nhát  ghè  mạnh  liên  tiếp

               sớm (Homosapien) ở Đá Đen chứng tỏ trên         đã  tạo  ra  một  rìa  lưỡi  khá  cân  đối,  gần
   328   329   330   331   332   333   334   335   336   337   338