Page 333 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 333
333
Phêìn thûá ba: LÕCH SÛÃ
hiện đ ược một số di tích thuộc thời đại đồ mảnh đất Tuyên Quang, ngay từ buổi bình
đá; đặc biệt phải kể đến hang Đá Đen tại minh của lịch sử đã có con nguời sinh sống.
thôn 2 Thống Nhất, xã Yên Phú. Đây là một Hang Đá Đen là một di tích cổ sinh
trong số ít địa điểm cổ sinh quan trọng ở quý, có vị trí quan trọng trong việc nghiên
vùng núi phía bắc n ước ta. Tại Đá Đen, đã cứu nguồn gốc con ng ười trên đất n ước ta
phát hiện một lớp trầm tích màu xám sẫm và những diễn biến của môi tr ường trong
dày 1,2m, có khối l ượng gần 10m , đ ược thời Tiền sử ở Việt Nam và Đông Nam Á.
3
tạo thành ngay trên l ưng chừng vách hang,
chứa nhiều x ương răng động vật hóa thạch. 2. Dấu tích thời đại Đá cũ trên thềm
Những hóa thạch này đều nằm trong một cổ sông Lô vùng Hàm Yên:
khối trầm tích đồng nhất. Nền hang khá Ở s ườn và chân các đồi hình bát úp, tại
bằng phẳng, đã bị san làm nơi tránh bom xã Bạch Xa và Yên Phú, huyện Hàm Yên
đạn trong kháng chiến chống Mỹ, cứu có vỉa cuội. Trong đó, có những viên cuội
nước. Đây là một hang động karst nhỏ nằm có hình dáng rất đẹp, cầm vừa tay, nhưng
ở dãy núi Đá Đen, đ ược hình thành cách chất liệu phần lớn là quarz, không phải
đây ít nhất hàng chục triệu năm. Hang Đá là loại đá mà cư dân thời Tiền sử th ường
Đen nằm cách Quốc lộ 2 khoảng 500m về dùng để chế tạo công cụ. Với loại đá này,
phía đông, gần như đối diện với hang Tiên - những nhát ghè của cuội bị vỡ vụn mà
một danh thắng nổi tiếng trong vùng - qua không tạo thành l ưỡi sắc. Vì vậy, ở đây có
một thung lũng rộng, cao hơn mặt thung nhiều cuội, nhưng công cụ cuội ghè đẽo
lũng 8m. Cửa hang quay về hư ớng bắc lại rất hiếm.
chếch tây 10 . Hang có một buồng, diện tích Tuy thế, trong đợt khảo sát vào tháng
0
khoảng hơn 20m , trần hang thấp. Đây là 5-2004, đã phát hiện đ ược 5 công cụ trên
2
một di chỉ cổ sinh vật quan trọng thuộc thế gò Gốc Kheo thuộc thôn Đồn Bầu, xã Yên
Cánh Tân, chứa các hóa thạch tiêu biểu của Phú, huyện Hàm Yên. Nguyên đây là bậc
thời kỳ này. thềm sông cổ (thềm bậc II), tạo thành gò
So sánh quần động vật hang Đá Đen lớn nằm ở bờ trái sông Lô, cao hơn mặt
với một số quần động vật ở miền Bắc Việt nư ớc sông hơn 20m, cách sông khoảng
Nam và Đông Nam Á, b ước đầu đưa lại 200m về phía tây. Những công cụ này tìm
những nhận thức mới về quần động vật thấy trên bề mặt gò, không có di vật khác
Cánh Tân muộn ở Việt Nam trong mối liên kèm theo. Phần lớn di vật đều phủ một
hệ với các quần động vật đư ơng đại trong lớp patin dày, chứng tỏ chúng đã bị chôn
khu vực. vùi lâu d ưới đất và chính hoạt động canh
Tại hang Đá Đen, đã tìm thấy hóa tác đã làm xuất lộ chúng. Năm công cụ đá,
thạch răng pong go (pongidae) và voi răng gồm: 3 công cụ ghè đẽo thô và 2 mũi nhọn.
kiếm (stegodon orientalis). Đây là những Ba công cụ ghè đẽo thô có kích cỡ vừa
hóa thạch quý giúp chúng ta nhận thức phải với các hình dáng khác nhau. Ng ười
về diện hình của quần động vật ở n ước ta xưa đã gia công ở một rìa ngang viên cuội,
trong bư ớc chuyển từ Cánh Tân sang Toàn hoặc trên rìa dọc và trên một mặt cuội, tạo
Tân. Đây là quần động vật đặc tr ưng cho thành rìa tác dụng lồi hoặc lõm. Kỹ thuật
môi tr ường sinh thái nhiệt đới nóng ẩm. tạo l ưỡi khá đơn giản, chỉ bằng một lớp
Hóa thạch răng người khôn ngoan ghè với vài ba nhát ghè mạnh liên tiếp
sớm (Homosapien) ở Đá Đen chứng tỏ trên đã tạo ra một rìa lưỡi khá cân đối, gần