Page 1140 - DIA CHI TUYEN QUANG_PHAN DAU
P. 1140
1140 ĐỊA CHÍ TUYÊN QUANG
tiếng trống ngày càng dồn dập. Khi xúc trên mặt đất, múa trên cọc, múa trên thanh
được con cá to, tất cả cùng reo lên “hui tre bắc ngang qua chảo mỡ đang sôi, khi
hui”, cười vui mãn nguyện. Mấy chàng múa khèn vẫn vang.
trai đứng lấp ló bên bờ suối, vén lá nhìn Có sự khác nhau về cách thổi và múa
đùi các cô gái, hoặc ném đá xuống nước. giữa múa khèn nghi lễ và múa khèn vui.
Các “cô gái “ cúi xuống té nước, trông rất 4- Múa dân gian của dân tộc Nùng
gợi cảm. Các chàng trai ùa xuống xúc cá, Phản ánh rõ nét nhất là ở phần múa
mọi người hòa vào nhau. Từng đôi, từng nghi lễ trong đám tang. Chủ yếu có các
đôi vừa nhảy vừa xúc cá. Tính phồn thực động tác đứng chụm hai chân, tay để ở
của điệu múa rất mạnh, mặc dù là múa hông và nhún ngư ời.
trong cúng lễ. 5- Múa dân gian của dân tộc Pà Thẻn
- Múa chim gâu xuống ruộng - Múa bát, đũa
Đôi trai gái, tượng trưng đôi chim gâu, Mô phỏng cách cầm bát đũa để ăn
mô tả hành động tính giao, cầu mong sự cơm. Động tác múa đơn giản, sử dụng hai
sinh sôi, phát triển. Vào buổi đẹp trời chim bàn tay là chủ yếu, dụng cụ kèm theo là
mái sà xuống ruộng lúa hay vạt nương mới bát và đũa.
gặt nhặt những hạt thóc rơi. Chim trống - Múa trâu
bay lượn vài vòng rồi sà xuống ghẹ mái. Đội hình múa từ 4 đến 6 ngư ời. Người
Chim mái liếng liếng đầu lảng tránh. Chim múa hoá trang thành con trâu có sừng,
trống xoè rộng đôi cánh vây lấy chim mái. múa thể hiện những động tác khoẻ mạnh;
Đến lúc này chim mái nằm xuống, dang thường múa vào tết trâu, ngày 14-5 âm lịch.
chân, xoè cánh khêu gợi. Chim trống bay - Nhảy lửa
vờn xung quanh, cất tiếng gù... Đôi chim Tổ chức vào mùa đông, diễn ra tại nhà
vờn bay quấn quít nhau theo nhịp trống. thầy cúng. Trước khi nhảy lửa, thầy, trò
Điệu múa đậm chất trữ tình pha ý nghĩa phải kiêng không đ ược ngủ với vợ. Củi
phồn thực. đốt cháy thật to, thầy cúng báo tên tuổi học
- Múa tra lúa trò, xin đư ợc nhảy lửa và đón thần thánh
Có tính phồn thực, diễn tả việc chọc nhập vào học trò. Làm phép xong, các học
lỗ, tra hạt trên nương. Đội hình gồm từ trò lần lư ợt nhảy vào đống lửa đang cháy,
3 đến 4 đôi trai gái. Nam chọc lỗ, nữ tra thầy gõ đàn sắt đệm theo. Đ ược thầy phù
hạt, nhanh thoăn thoắt theo nhịp trống phép và thánh trợ giúp, người nhảy không
tang sành. sợ bị bỏng lửa, thăng hoa như nhảy đồng.
3- Múa dân gian của dân tộc Mông Các động tác múa giống như bơi, hai tay
- Múa gậy sinh tiền hai chân vừa đạp vừa quẫy, lăn lộn từ
Đội hình múa gồm từ 4 đến 6 ngư ời, bên này qua bên kia. Lễ nhảy lửa kéo dài
tay phải cầm gậy sinh tiền, kết hợp chân khoảng một giờ đồng hồ.
bước, xoay gậy, tuốt gậy, đánh vào chân.
Gậy sinh tiền đ ược làm có đồng xu khi 2. Múa hiện đại
múa phát ra tiếng kêu leng keng, vui tai. So với âm nhạc và mỹ thuật, nghệ
- Múa khèn thuật múa hiện đại ở Tuyên Quang xuất
Đội hình múa bốn ngư ời, động tác hiện muộn hơn, tác giả biên đạo múa cũng
đá chân nhau, hoặc mỗi ng ười tự đá chân ít hơn.
mình. Còn có múa khèn trong tư thế lăn Một số tác giả và tác phẩm tiêu biểu:
