Page 732 - DIA CHI TUYEN QUANG
P. 732
Từ điển Tuyên Quang 733
là “tá thét”. Cũng giống như các nhưng gây ô nhiễm nguồn nước,
dân tộc Tày, Dao, Mông, Cao Lan, làm hại môi trường sinh sống của
v.v. người Sán Dìu thường tự rèn các loài cá con. Hiện nay, đồng
đúc nông cụ phục vụ sản xuất và bào ít dùng phương pháp đánh
đồ gia dụng phục vụ sinh hoạt. bắt này.
Trước đây, do cuộc sống tự cung
tự cấp nên nghề này khá phổ biến 1756. RUỘNG BẬC THANG
trước mỗi mùa vụ. Ngày nay do xã Phương thức canh tác xây dựng
hội phát triển, người dân có thể đồng ruộng trồng lúa nước vùng
ra chợ mua nông cụ nên nghề rèn đồi núi, đất ở sườn đồi núi được
đúc cũng không còn phát triển. san ủi thành các vạt đất có cùng
Trong cộng đồng chỉ còn một vài độ dốc theo đường đồng mức, nối
người biết nghề và vẫn đang gìn tiếp nhau từ trên xuống theo kiểu
giữ nghề thủ công này. Bộ công bậc thang. Mỗi ruộng bậc thang có
cụ để rèn đúc tương đối đơn giản bờ giữ nước và chắn đất để tránh
gồm búa, đe, kìm, kéo, chạm, v.v.. xói mòn, bờ giữ làm bằng đất, kè
Sản phẩm gồm có lưỡi cày, xẻng, bằng đá hoặc được trồng bằng cây
các loại dao, liềm, hái, răng cào, cỏ. Ruộng bậc thang thường được
răng bừa, nồi, xoong, chảo, v.v.. làm để trồng lúa vì ruộng có khả
năng giữ nước khá tốt. Đồng bào
1755. RUỐC CÁ Tày, Nùng, Sán Chay, Sán Dìu...
Hình thức bắt cá bằng cách xưa là chủ nhân của những thửa
dùng các loại cây, lá có chất độc ruộng bậc thang ở Tuyên Quang.
như lá cơi, hạt thàn mát... giã Các ruộng bậc thang được tạo
nhỏ, trộn lẫn với vôi thả xuống ra chủ yếu bằng tay. Nguồn nước
đầu nguồn nước giữa trưa hè cung cấp chính cho hệ thống
nắng làm cho cá bị say nắng, sau ruộng bậc thang là nguồn nước
đó dùng vó, vợt, rổ, v.v. để vớt cá. từ trên khe núi chảy xuống và
Đồng bào Tày, Nùng sinh sống ở hệ thống nước đùn tự nhiên ở các
những vùng gần sông, suối nên chân ruộng.
giỏi việc đánh bắt cá với nhiều
hình thức như: bắt bằng tay, bằng 1757. RỪNG ĐẶC DỤNG
nơm, đó, câu, xúc, vó, chài, lưới, Rừng tự nhiên và rừng trồng,
đặc biệt là kỹ thuật ruốc cá. Mặc được bảo vệ và trồng mới nhằm
dù ruốc cá sẽ bắt được nhiều cá sử dụng vào những mục đích
